Perëndia është dashuri
Sipas besimit të krishterë “virtyti më i madh është dashuria” (1 Korinthianët 13:13). Dashuria është “përmbushja e ligjit” të Perëndisë (Romanët 13:10). Sepse Perëndia Vetë është Dashuri.
“Shumë të dashur, le ta duam njëri – tjetrin, sepse dashuria është nga Perëndia dhe kushdo që do, ka lindur nga Perëndia dhe e njeh Perëndinë.
Ai që nuk ka dashuri nuk e ka njohur Perëndinë, sepse Perëndia është dashuri.
Në këtë është shfaqur dashuria e Perëndisë ndaj nesh, se Perëndia dërgoi Birin e tij të vetëmlindurin në botë që ne të rrojmë nëpërmjet tij.
Në këtë është dashuria: jo se ne e kemi dashur Perëndinë, por që ai na ka dashur ne dhe dërgoi Birin e tij për shlyerjen e mëkateve tona.
Shumë të dashur, në qoftë se Perëndia na ka dashur në këtë mënyrë; edhe ne duhet ta duam njëri-tjetrin. Askush s’e ka parë ndonjëherë Perëndinë; po ta duam njeri-tjetrin, Perëndia qëndron në ne dhe dashuria e tij është e përsosur në ne.
Nga kjo ne njohim se qëndrojmë në të dhe ai në ne, sepse ai na ka dhënë nga Fryma e tij.
Dhe ne pamë dhe dëshmojmë se Ati e dërgoi Birin për të qenë Shpëtimtar i botës. Ai që rrëfen se Jisui është Biri i Perëndisë, Perëndia qëndron në të dhe ai në Perëndinë.
Dhe ne njohëm dhe besuam dashurinë që Perëndia ka për ne. Perëndia është dashuri; dhe ai që qëndron në dashuri qëndron në Perëndinë dhe Perëndia në të.
Në këtë dashuria u përsos në ne (që të kemi guxim në ditën e gjyqit): sepse sikurse është Ai, po kështu jemi edhe ne në këtë botë.
Në dashuri nuk ka frikë, madje dashuria e përsosur e nxjerr jashtë frikën, sepse frika ka të bëjë me ndëshkimin, dhe ai që ka frikë nuk është i përsosur në dashuri.
Ne e duam atë, sepse Ai na deshi i pari” (1 Joani 4:7-19).
Në këto fjalë të frymëzuara të Apostullit të dashur Joan, shihet se kungimi i njeriut me Perëndinë, e tërë jeta e tij shpirtërore, shprehet në dashurinë. Atje ku nuk ka dashuri, Perëndia mungon dhe nuk ka jetë shpirtërore. Atje ku është dashuria, është Perëndia dhe çdo drejtësi.
Dashuria e njeriut e ka origjinën në Perëndinë. Dashuria e Perëndisë vjen gjithmonë e para. Njerëzit duhet ta duan Perëndinë dhe njëri-tjetrin, sepse Perëndia Vetë ka dashur i pari.
Dashuria e Perëndisë tregohet në krijimin dhe shpëtimin e botës në Krishtin dhe Shpirtin e Shenjtë. Të gjitha gjërat ishin bërë nga, në dhe për Jisu Krishtin, Fjalën e Perëndisë dhe “Birin e dashurisë së Tij” (Kolosianët 1:13-17; Joani 1:1-3; Hebrenjtë 1:2).
Kur bota u bë e mëkatshme dhe e vdekur, “Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e Tij të vetëmlindur . . . jo për ta gjykuar botën, por për ta shpëtuar botën” (Joani 3:16, 12:47).
“Por Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne” (Romanët 5:8).
“Po kur u shfaq mirësia e Perëndisë, Shpëtimtarit tonë, dhe dashuria e tij për njerëzit, Ai na shpëtoi jo me anë të veprave të drejta që ne bëmë, por sipas mëshirës së tij, me anë të larjes së rilindjes dhe të ripërtëritjes së Frymës së Shenjtë, të cilën e derdhi me mbushëlli mbi ne, me anë të Jisu Krishtit, shpëtimtarit tonë, që ne, të shfajësuar me anë të hirit të tij, të bëhemi trashëgimtarë të jetës së përjetshme, sipas shpresës që kemi” (Titi 3:4-7).
Dashuria e Perëndisë për njeriun dhe botën e Tij në Krishtin është dhënë në Shpirtin e Shenjtë. Kjo dashuri është i pari dhe më i madhi “fryt i Shpirtit të Shenjtë” (Galatianët 5:22), “sepse dashuria e Perëndisë është derdhur në zemrat tona me anë të Frymës së Shenjtë që na është dhënë” (Romanët 5:5).
Në traditën shpirtërore të Kishës, qëllimi i jetës si “përftimi i Shpirtit të Shenjtë” shprehet në mënyrën më të përsosur në dashurinë (kr. Shën Makario i Egjiptit, shek. 4, Homelitë Shpirtërore; Shën Serafimi i Sarovit, shek. 19, Bisedë me N. Motovilov). Me të vërtetë, Vetë Shpirti i Shenjtë, nga shenjtorët, është identifikuar me dashurinë e Perëndisë, siç dëshmohet në shkrimet e Shën Simeonit Teologut të Ri.
“O Dashuri e Shenjtë, – d.m.th., Shpirti i Shenjtë i Perëndisë – ai që nuk të njeh ty nuk e ka shijuar kurrë shijen e mëshirave të tua, që vetëm përvoja e gjallë mund të na i japë. Por ai që të ka njohur, ose është njohur prej teje, kurrë nuk mund të ketë as dyshimin më të vogël. Sepse ti je përmbushja e ligjit, ti që mbush, djeg, flakëron dhe përfshin zemrën time me një dashuri të pamasë. Ti je mësuesi i profetëve, burimi i apostujve, forca e martirëve, frymëzimi i etërve dhe mësuesve, përsosja e të gjithë shenjtorëve. Vetëm ti, o Dashuri, më përgatit edhe mua për shërbimin e vërtetë të Perëndisë” (Shën Simeoni teologu i Ri, shek. 11, Homelia 53).
Kështu Perëndia që është Dashuri hyn në bashkim me njeriun me anë të Birit të dashurisë së Tij prej Shpirtit të dashurisë. Të jetosh në këtë dashuri hyjnore është jeta shpirtërore.
Përkufizimi i parë i dashurisë si agape është dashuria si veprim i mirësisë së përsosur për hir të tjetrit. Ky është kuptimi më themelor i dashurisë: të bësh gjithçka të mundur për mirëqenien e të tjerëve. Vetë Perëndia e ka këtë dashuri si përmbajtjen e qenies dhe jetës së Tij, sepse “Perëndia është agape”. Njeriu shpirtëror duhet të dojë para së gjithash me këtë dashuri.
Përkufizimi i dytë i dashurisë si eros është dashuria për hir të bashkimit me tjetrin. Dashuria erotike nuk është mëkat kur është e çliruar nga pasionet e mëkatshme. Ajo mund të jetë një dëshirë krejtësisht e pastër për kungim me tjetrin, përfshirë Perëndinë. Të gjithë autorët shpirtërorë kanë ngulmuar që një dashuri e tillë duhet të ekzistojë ndërmjet Perëndisë dhe njeriut si modeli i të gjitha dashurive erotike në botë ndërmjet burrit dhe gruas (shih Kapitulli VI). Kështu autorët mistikë dhe etërit shpirtëror e kanë përdorur Këngën e Këngëve të Dhiatës së Vjetër si shëmbëlltyrën poetike të dashurisë së Perëndisë për njeriun dhe dashurisë së njeriut për Perëndinë (Filon Hebreu, Grigori i Nisës, Bernardi i Klervosë (Clairvaux), Joani i Kryqit, Riçard Roll (Rolle) në Angli, e kështu me radhë). Me të vërtetë, profetët e kanë përdorur shëmbëlltyrën e dashurisë erotike në shpjegimin e lidhjes së Zotit me Izraelin (Isaia 54; Jeremia 2-31; Ezekieli 16; Osea). Dhe Shën Pavli e përdor këtë shëmbëlltyrë për dashurinë e Krishtit për Kishën (Efesianët 6). Në shkrimet, bashkimi i njeriut me Zotin në Mbretërinë e Perëndisë zbulohet, kryesisht në shëmbëlltyrën e erosit (Matheu 22, Zbulesa 19-22).
“. . . sepse erdhi dasma e Qengjit dhe nusja e tij është përgatitur! Dhe i është dhënë të vishet me li të hollë, të pastër dhe të shkëlqyeshëm, sepse liri i hollë janë veprat e drejta të shenjtorëve” (Zbulesa 19:7-8).
“Eja, do të të tregoj nusen, gruan e Qengjit”. (Zbulesa 21:9)
Tipi i tretë i dashurisë është miqësia – fila. Edhe kjo, gjithashtu duhet të ekzistojë ndërmjet njeriut dhe Perëndisë. Njeriu nuk ka mik më të madh se Perëndinë dhe Vetë Perëndia dëshiron të jetë miku i njeriut. Sipas shkrimeve, qëllimi i vërtetë i ardhjes së Krishtit ishte të shpërndante çdo armiqësi ndërmjet Perëndisë dhe njeriut dhe të ngrinte bashkëveprimin ndërmjet Krijuesit dhe krijesës në shoqërinë e miqësisë.
“Kështu Zoti fliste me Moisiun ballë për ballë, ashtu si një njeri flet me mikun e tij . . .” (Eksodi 33:11).
“Askush s’ka dashuri më të madhe nga kjo: të japë jetën e vet për miqtë e tij. Ju jeni miqtë e mi, nëse bëni gjërat që unë ju urdhëroj. Unë nuk ju quaj më shërbëtorë, sepse shërbëtori nuk e di ç’bën i zoti; por unë ju kam quajtur miq, sepse ju bëra të njihni të gjitha gjërat që kam dëgjuar nga Ati im” (Joani 15:13-15).
Me të vërtetë që dashuria si mirësi, dashuria si bashkim, dashuria si miqësi, të gjitha gjenden në Perëndinë dhe njeriun, ndërmjet Perëndisë dhe njeriut dhe ndërmjet qenieve njerëzore. Nuk ka asnjë formë të dashurisë së vërtetë që të qëndrojë jashtë fushës së jetës shpirtërore.
