Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë
Prof. Dr. Anastas Janullatos (YANNOULATOS)
– Primat i Kishës Orthodhokse Autoqefale Shqipërisë
– Profesor Emeritus i Universitetit Kombëtar “Kapodistria” të Athinës
– Anëtar Nderi i Akademisë së Athinës
– President i Këshillit Botëror të Kishave (2006-)
– President Nderi i Konferencës Botërore të Feve për Paqen (2006-)
Studimet
Më 1947 përfundoi shkëlqyeshëm shkollën e mesme. Më 1953 diplomohet shkëlqyeshëm në Universitetin Kombëtar të Athinës. Në vitet 1965-69 kreu studimet pasuniversitare në Historinë e Feve, Etnologji, Misiologji dhe Afrikanologji në Universitetet e Hamburgut dhe Marburgut. U mor me kërkime në Universitetin e Makereres, në Kampala-Uganda, me bursë të Fondacionit gjerman “Alexander Fon Humboldt”. Është Doktor Nderi i Fakultetit Theologjik të Universitetit Kombëtar Kapodistrian të Athinës (1970, Summa cum laude). Ka studiuar fe të ndryshme (Induizëm, Budizëm, Taoizëm, Konfucianizëm, Fe afrikane, Islam) në vendet ku ato lulëzojnë (p.sh. Indi, Tajlandë, Sri Lanka, Kore, Japoni, Kinë, Kenia, Uganda, Tanzani, Nigeri, Brazil, Karaibe, Liban, Siri, Egjipt, Turqi).
Gjuhët
Përveç greqishtes së re dhe të vjetër zotëron gjuhët e huaja anglisht, frëngjisht, gjermanisht. Njeh gjithashtu për përdorim latinishten, italishten, spanjishten, rusishten, suahilin, shqipen.
Veprimtaria shkencore
Lehrbeauftragte, për mësimin e Greqishtes së re dhe të Filologjisë – Universiteti i Marburgut, Gjermani (1966-69). Profesor i Asociuar i Historisë së Feve (1972-76). Profesor i Historisë së Feve në Universitetin Kombëtar të Athinës (1976-96). Prof. Emeritus (1996 e në vazhdim). Në të njëjtin Universitet: Drejtor i Departamentit të Shkencës së Feve dhe Sociologjisë (1983-86). Dekan i Fakultetit Teologjik dhe anëtar i Senatit (1983-86). Anëtar i Komitetit të Kërkimit të Universitetit të Athinës (1986-1990). Ai ka organizuar dhe drejtuar “Qendrën e Studimeve Misionare” në Universitetin e Athinës (1971-76) dhe “Qendrën Ndërorthodhokse të Athinës” të Kishës së Greqisë (1971-75). Ka qenë anëtar i Këshillit të Qendrës së Studimeve Mesdhetare dhe Arabe (1978-82).
Doktor Nderi i Teologjisë: i Fakultetit Teologjik “Kryqi i Nderuar”, Bruklin Ma. USA (1989); i Fakultetit Teologjik të Universitetit “Aristoteli” të Selanikut (1995); i Fakultetit Orthodhoks të Shën Vladimirit New York (2003); i Fakultetit Teologjik të Universitetit të Krajovës (2006); i Fakultetit Teologjik të Universitetit Pontifikal të Italisë së Jugut (2009). Anëtar nderi i Akademisë Teologjike të Moskës (1998). Partner i Akademisë Orthodhokse të Kretës (2001). Diploma D. Staniloae e Universitetit të Bukureshtit (vlerësimi më i lartë i këtij Universiteti) (2003).
Doktor Nderi i Filozofisë: i Departamentit të Historisë dhe Arkeologjisë të Fakultetit Filozofik të Universitetit të Janinës (1996); i Universitetit Agrokultural të Athinës (1996); i Departamentit të Shkencave Politike dhe Administrimit Publik të Ligjit, i Ekonomisë dhe i Shkencave Politike dhe i gjithë Departamenteve të Fakultetit Filozofik të Universitetit Kombëtar Kapodistrian të Athinës (1998); i Departamentit të Studimeve Ndërkombëtare dhe Evropiane të Universitetit të Pireut (2001); i Departamentit të Filologjisë të Universitetit të Kretës (2002); i Departamentit të Fizikës, Mjekësisë, Edukimit primar dhe Inxhinierisë së Ndërtimit të Universitetit të Patras (2002); Doktor i Letrave Humane i Universitetit të Bostonit (2004); i Departamentit të Mjekësisë dhe Agrikulturës të Universitetit të Thesalisë, gjithashtu Medaljen e Artë (vlerësimi më i lartë) i këtij Universiteti (2005); i Departamentit të Historisë të Universitetit Jonian, Korfuz (2007); i Universitetit të Korçës (2008); i Departamenteve të Historisë dhe të Etnologjisë, si edhe të Gjuhëve dhe Kulturës të Universitetit “Demokriti” të Universitetit të Thrakës (2009); i Universitetit të Qipros (2010); i Departamentit të Filologjisë, të Fakultetit të Shkencave Humane dhe Administrimit të Pasurive Kulturore, të Universitetit të Peloponezit (2016).
Anëtar Korrespondent i Akademisë së Athinës (1993-2005). Nga viti 2005 e në vazhdim Anëtar Nderi i Akademisë së Athinës.
Veprimtaria kishtare dhe sociale
Është dorëzuar Dhjak (7.8.1960); Prift-Arkimandrit (24.5.1964); Episkop i Andrusës për detyrën e Drejtorit të Përgjithshëm të “Apostoliki Dhiakonia” (Shërbimi Apostolik) të Kishës së Greqisë (19.11.1972); Mitropolit (1992). Kryepiskop mëkëmbës i Kryepiskopatës së Shenjtë të Irinupolit – Afrika Perëndimore (Kenia, Uganda, Tanzani) në vitet 1981-91. Kryepiskop i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë (1992-). Për shërbimin në Afrikë dhe në Shqipëri shih më poshtë.
Ka qenë anëtar: i Këshillit të Shkollës së Lartë të Punonjësve Socialë (1977-84); i Komitetit të Lartë Zyrtar për Kishën e Greqisë (1977-85); i Komitetit të Edukimit Kishtar të Ministrisë së Edukimit Kombëtar dhe Feve (1977-1982); i Komisionit për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore të Qipros (1985-91), i Komisionit të Bursave të Fondacionit “Aleksandër Onasis” (1978-94); i Fondacionit “Aleksandër Onasis” (1994-2005). Anëtar i Shoqërisë Filekpedheftiki (1994 e në vazhdim).
Veprimtaria ndërkishtare ndërkombëtare
Afrika LindoreKryepiskopi Anastas ka luajtur një rol udhëheqës në ripërtëritjen bashkëkohore të Apostullimit nëpër botë të Kishës Orthodhokse. Për një dhjetëvjeçar 1981-91, ka punuar si lokum tenens (Kryepiskop mëkëmbës) i Kryepiskopatës së Shenjtë të Irinupolit – Afrika Perëndimore (Kenia, Uganda, Tanzani). Ai themeloi dhe organizoi Shkollën Patriarkale “Kryepiskopi i Qipros Makarios”, që e drejtoi për dhjetë vjet; dorëzoi 62 klerikë afrikanë dhe konsakroi 42 anagnostë-katekistë, me origjinë nga 8 fise afrikane. Në të njëjtën periudhë promovoi përkthimin e Liturgjisë Hyjnore në 4 gjuhë afrikane. U përkujdes për themelimin e rreth 150 famullive orthodhokse dhe për ndërtimin e dhjetëra kishave, për ndërtimin e 7 stacioneve misionare dhe punoi për hapjen e shkollave dhe qendrave mjekësore.
Shqipëri
Më 1991, caktohet nga Patriarku Ekumenik Eksark Patriarkal në Shqipëri. Në qershor 1992, ai u zgjodh Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë. Përmes vështirësive të shumta, ringriti nga gërmadhat Kishën Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë: riorganizoi më tepër se 400 famulli (enori); themeloi Akademinë Teologjike “Ngjallja e Krishtit” në Durrës (1992), dy Lice kishtarë (Gjirokastër dhe Sukth të Durrësit), Shkollën e Muzikës Bizantine në Tiranë, të gjitha këto në godina me kushte bashkëkohore dhe me konvikte; shkolloi dhe dorëzoi 168 klerikë, të gjithë nënshtetas shqiptarë; themeloi 50 qendra rinore në qytete të ndryshme; u kujdes për përkthimin dhe botimin e librave liturgjikë dhe të librave të tjerë fetarë. U kujdes për ndërtimin e 150 kishave të reja, për restaurimin e 70 kisha-manastire monumente kulture, për rikonstruksionin e më tepër se 160 kisha ekzistuese, si dhe për 70 godina për qendra kishtare si: selia e Kryepiskopatës dhe e mitropolive, shkolla, qendra mjekësore, shtëpi pritjeje, mensa për të varfërit, kampe rinore etj. Vepra totale ndërtuese arrin në 450 ndërtesa.
Ai ka zhvilluar vepra bamirësie, duke shpërndarë qindra tonë ushqime, veshmbathje dhe ilaçe. Themeloi një gazetë të përmuajshme dhe tri revista, si edhe një stacion radiofonik. U përkujdes për ndërtimin e atelieve të Kishës (shtypshkronjës, fabrikës së qirinjve, zdrukthëtarisë, atelieve të ikonave dhe të restaurimit të tyre).
Në të njëjtën kohë, zhvilloi programe pionier në fushat e edukimit, shëndetësisë, kujdesit social, zhvillimit rural, kulturës dhe ekologjisë. Themeloi Qendrën Mjekësore Diagnostike me 24 specialitete në Tiranë dhe 3 qendra mjekësore në qytete të tjera; Universitetin “Logos” në Tiranë, 2 Institute të Formimit Profesional, 1 lice profesional, 3 shkolla fillore, 1 gjimnaz, 1 konvikt shkolle për vajza dhe 17 kopshte fëmijësh në qytete të ndryshme. Ai u përkujdes për ndërtimin e rrugëve, ujësjellësve, urave, riparimin e shkollave publike etj. Gjatë periudhës kritike të Kosovës (1999), organizoi një program të gjerë humanitar, që ndihmoi rreth 33.000 refugjatë kosovarë në vende të ndryshme të Shqipërisë. E lidhi Kishën e Shqipërisë me organizata ndërkombëtare kishtare. Ai është anëtar themelues i Shoqërisë Biblike Ndërkonfesionale të Shqipërisë dhe të Këshillit Ndërfetar të Shqipërisë. Gjatë tensioneve politike midis Greqisë dhe Shqipërisë, kontribuoi në zbutjen e tyre dhe në afrimin e dy vendeve. Nëpërmjet iniciativave dhe veprës së tij u është ofruar punë mijëra vetëve; u krijuan vepra serioze të strukturës sociale dhe Kisha Orthodhokse e Shqipërisë është bërë një faktor multidinamik shpirtëror dhe faktor progresi.
Kontributi i tij në fushën e shkencës, në dëshminë e krishterë bashkëkohore, në përafrimin me konfesionet e tjera të krishtera, në dialogun ndërfetar dhe në bashkekzistencën paqësore midis popujve dhe feve, është i njohur botërisht. Në vitin 2000, pas propozimit të Akademisë Athinës dhe shumë personalitete të Shqipërisë, ishte kandidat për Çmimin Nobel të Paqes. I janë akorduar shumë dekorata dhe çmime nga vende të ndryshme.
Ai është nderuar gjithashtu: me çmimin “Athenagora” për të drejtat e njeriut 2001 (New York); me “Pro humanitare” të Institutit Evropian Kulturor Pro Europe (Freiburg) (2001); me Kryqin e Madh të Urdhrit të Shën Pavlit të Kishës së Greqisë (2001); me Medaljen e Nderit dhe të Punës për mirëqenien e përgjithshme të qytetit të Athinës (2001); me Çelësin e Artë të qytetit të Selanikut (2002), dhe të Lamisë (2002); “Çmimin Odisea” të Shoqatës Botërore të kefalonianëve dhe itakasve (2002) ; me Çmimin humanitar polak “Ecce Homo” (2003); me Medaljen nga Presidenti i Republikës Rumune (2003); me Medaljen e Artë të Klasit të Parë, të Bashkisë së Pireut (2005); Qytetar Nderi i Tiranës (2005), Korçës (2007) dhe i Durrësit (2016); me Çmimin “për veprimtari të jashtëzakonshme në forcimin e Unitetit të Kombeve të Krishtera Orthodhokse” (Moskë 2006); me Medaljen e Jarosllavit të Urtë të Republikës së Ukrainës (2008); me Medaljen e Madhe të Artë të Apostull Varnavës të Kishës së Qipros (2008); me Kryqin e Madh të Apostull Markut të Patriarkanës së Aleksandrisë dhe gjithë Afrikës (2009); medaljen “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu” të Republikës së Shqipërisë (2010); me medaljen e Qytetarit të Nderit të Kallamatës (2016); me Çmimin “Panajotis Foteas”, për ese politike dhe meditim, për librin “Bashkekzistenca” (2016). Është autor i dhjetëra librave shkencorë dhe i studimeve e artikujve me përmbajtje teologjike dhe fetarologjike në greqisht, anglisht, frëngjisht, gjermanisht dhe shqip.
STUDIME NË HISTORINË E FEVE
- Tά πνεύματα μ᾽μπάντουα καί τά πλαίσια τῆς λατρείας των. Θρησκειολογική διερεύνησις πλευρῶν τῆς ἀφρικανικῆς θρησκείας. (The Spirits of M’bandwa and the Framework of their Cult).Διατριβή ἐπί διδακτορίᾳ, ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθῆναι 1970, σελ. 294 +κγ΄+ X πίνακες.
• «Kύριος τῆς Λαμπρότητος». Ὁ Θεός τῶν παρά τό ὄρος Kένυα φυλῶν. Θρησκειολογική ἔρευνα (“The Lord of Brightness”. The God of the Tribes East of Kenya. A Research in the History of Religion), ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθῆναι 1971, σελ. 246. 2n ἔκδ. ἐπηυξημένη 1973, σελ. 272. 3η ἔκδ. 1983.
• Ὁ ὄρθρος τῆς Ὀρθοδοξίας εἰς τήν Ἰαπωνίαν (The Dawn of Orthodoxy in Japan), ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθῆναι 1971, σελ.70.
• Various Christian Approaches to the Other Religions: A Historical Outline. Porefthentes, Athens 1971, p. 134.
• Θέσεις τῶν χριστιανῶν ἔναντι τῶν ἄλλων θρησκειῶν (Πανεπιστημιακές παραδόσεις), Ἀθήνα 1975, σελ.144.
• Mορφαί ἀφρικανικοῦ τελετουργικοῦ. Mύησις καί πνευματοληψία ἀνατολικῶς τοῦ «Pουενζόρι». Ἔρευνα θρησκειολογική (Forms of African Worship. Initiation and Mediumship East of Ruwenzori. A Research in the History of Religion), ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθῆναι 1972, σελ.176. 2n ἔκδ. 1973, σελ.192. 3η ἔκδ. 1981.
• Pουχάν᾽γκα – Ὁ Δημιουργός. Συμβολή εἰς τήν ἔρευναν τῶν περί Θεοῦ καί ἀνθρώπου ἀφρικανικῶν δοξασιῶν (Ruhan’ga – The Creator. A Contribution to the Research of African Beliefs on God and Man), ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθήνα 1975, σελ. 138. 2n ἔκδ. 1983.
• Ὄψεις Ἰνδουϊσμοῦ – Bουδδισμοῦ (Aspects of Hinduism – Buddhism). (Πανεπιστημιακές παραδόσεις), Ἀθήνα 1985, σελ. 176.
• Ἰσλάμ. Θρησκειολογική ἐπισκόπησις (Islam. A General Survey), ἒκδ. Πορευθέντες, Ἀθήνα 1975, σελ. 340. 14η ἔκδ. Ἀκρίτας, Ἀθήνα 2004. Νέα ἔκδοση (15η) ἐκσυγχρονισμένη, στή δημοτική, μέ πρόσθετο φωτογραφικό ὑλικό, Ἀθήνα 2006, σελ. 506.
• Παγκοσμιότητα καί Ὀρθοδοξία. Mελετήματα Ὀρθοδόξου προβλη-ματισμοῦ (Universality and Orthodoxy. Studies in Orthodox Problematics). Ἀκρίτας, Ἀθήνα 2000, σελ. 286, 6η ἔκδ. 2006.
• Ἴχνη ἀπό τήν ἀναζήτηση τοῦ Ὑπερβατικοῦ. Συλλογή θρησκειολογικῶν μελετημάτων (Θρησκεία • Ίνδοθίσμός • Βοθδδισμός • Ίσλάμ • Άφρικανικά Θπησκεύματα • Μυστικισμός κ.ἂ), (Footprints of the Quest for the Transcendent. A Collection of Studies in the History of Religion (Beliefs• Hinduism • Buddhism • Islam • African Religions • Mysticism etc.), Ἀκρίτας, Ἀθήνα 2004, σελ. 496, 3η ἔκδ. 2006.
• Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί (God was Manifested in the Flesh), Μαΐστρος, Ἀθήνα, σελ. 216, 5η ἔκδ. 2011.
• Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός (Now Everything is Filled with Light),Μαΐστρος, Ἀθήνα 2007, σελ. 218, 4η ἔκδ.έπηυξημένη 2011.
• Ἱεραποστολή στά ἴχνη τοῦ Χριστοῦ (Mission in Christ’s Way), Ἀποστολική Διακονία, Ἀθήνα 2007, σ. 374 2η ἔκδ. 2009.
• Μοναχοί καί Ἱεραποστολή κατά τούς 4ο καί 9ο αἰῶνες , (Monks and Mission During the 4th and 9th Centuries), Ἀκρίτας, Ἀθήνα 2008, σ. 98.
• Ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς (To the End of the Earth), Ἀποστολική Διακονία, Ἀθήνα 2009, σ. 388.
• Στήν Ἀφρική, Αρθρα, μελετες, απολογισμοί, οδοιπορικα. (Μέ άνταπο-κρίσεις συνεργατῶν) (In Africa). Ἀποστολική Διακονία, Ἀθήνα 2010, 2η ἔκδ. 2013, σ. 478.
• Στήν Ἀλβανια, Σταυρός και ‘Ανάσταση (In Albania, Cross andResurrection), Εδοτικός ‘Οργανισμός, Λιβάνη, Ἀθήνα 2011, 2η ἔκδ. 2013, σ. 430.
• Ή Λησμονημένη Έντολή «Πορευθέντες». Άπό τόν λήθαργο στήν άφύπνιση (The Forgotten Commandment, “God Ye”. From Lethargy to Wakefulness). Άποστολική Διακονία, Άθήνα 2013, σ. 525.
• Ή Ἀνάσταση τῆς ‘Ορθοδλόξου Αύτοκεφάλου ‘Εκκλησιας της Ἀλβανίας 1991-2012 (The Restoration of the Orthodox Autocephalous Church of Albania 1991-2012). Όρθδόξος Αύτοκέφαλος Έκκλησία τῆς Αλβανίας, Τίρανα, 2013, σελ. 94, 2η ἔκδ. έπηυξημένη, Τίρανα 2013, σελ. 176.
PËRKTHEIMET E LIBRAVE
English – në gjuhën angleze
• Monks and Mission in the Eastern Church during the Fourth Century. Athens 1966, p. 46. Reprinted from Go Ye 8 (1966). Republished in International Review of Mission 58 (1969), p. 208–26. Offprint.
• Facing the World: Orthodox Christian Essays on Global Concerns. St. Vladimir’s Seminary Press, Crestwood, NY, World Council of Churches Publications, Geneva 2003.
• Mission in Christ’s Way, An Orthodox Understanding of Mission. Holy Cross Press, Brookline and World Council of Churches Publications, Geneva 2010, p.316.
• The Restoration of the Orthodox Autocephalous Church of Albania. (1991-2012), Orthodox Autocephalous Church of Albania, Tirana. 2nd ed. 2013, p. 176.
• Ιn Africa, Orthodox Christian Witness and Service, Holy Cross Press, Brookline, MA, (to be published).
• In Albania: Cross and Resurrection, St. Vladimir’s Seminary Press, Crestwood, NY (to be published).
• Islam. St. Vladimir’s Seminary Press, Crestwood, NY, (to be published).
Albanian – në gjuhën shqipe
- Globalizmi dhe Orthodhoksia, bot. i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2004, 302 faqe.
- Tani të gjitha u mbushën më dritë, bot. i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2007, bot. i 2-të 2012 me shtesë, 202 faqe.
- Mesazhe Hyjnore, bot. i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2009, 269 faqe.
- Gjurmë nga Kërkimi i Transhendentes. Përmbledhje hulumtimesh fetarologjike. (Feja-Induizmi-Budizmi-Fetë Afrikane-Misticizmi etj.), bot. i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2010, 367 faqe.
- Perëndia u shfaq në mish, bot. i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2011, 193 faqe.
- Udhëtim Shpirtëror. Tema bazike mbi besimin dhe jetën orthodhokse, bot. i Kishës Ortho-dhokse Autoqefale të Shqipërisë, Tiranë, 2011, 443 faqe.
- Ringritja e Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë (1991–2012), Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqi-përisë, bot. “Ngjallja”, Tiranë, 2013. bot. 3-të 2015, 176 fq.
- Deri në skajet e dheut, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, Tiranë, bot. “Ngjallja”, Tiranë, 2017, 401 faqe.
- Në Shqipëri Kryq dhe Ngjallje, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, Tiranë, bot. “Ngjallja”, Tiranë, 2017, 540 faqe.
- Rreze nga drita e Ungjillit. Predikime – Mesazhe diakronike. Vëll. I: Vjeshtë-Dimër, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, bot. “Ngjallja”, Tiranë, 2019, 230 faqe.
- Kisha Orthodhokse në hapësirën e Shqipërisë së sotme (Shek. I – mesi i shek. XX), Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, bot. “Ngjallja”, Tiranë, 2019.
- Bashkekzistencë: Paqja, natyra, varfëria, terrorizmi, vlerat (Këndvështrim fetarologjik), Tirane 2021
Serbian-në gjuhën serbe
- Архиепископ Анастасиос, Глобализам и православље, Хришћански културни центар, Београд, 2002, 234 ст.
- Ислам Хришћански културни центар, Београд, 2005, 300 страницы.
Romanian – në gjuhën rumune
- Ortodoxia şi problemeve lumili contemporane. Bizantina, Bucharest, 2003, 248 pagini.
- Misiune per urmele lui Hristos. Studii teologice si omilii. Editura Andreiana, Sibiu, 2013, 296 pagini.
- Islam. Bucharest, Bizantina, (në proces botimi).
Bulgarian – në gjuhën bullgare
- Православието и глобализацията. Издателство, фондация Демос, Силистра, 2005, 200 страници.
- Мисията на Църквата – по стъпките на Христос, София, Фондация “Двери”, 2017, 253 страници.
Arabic – në gjuhën arabe
- Al-Masihia fi zamam Al Alaxis, Matmazita, 2010.
Polonisht
- Misja na wzór Chrystusa. Warszawa, Warszawska Metropolia Prawosławna, 2016, 301 stron.KOREANISHT
- 아나스타시오스 대주교, 세상을 향하여: 세계화와 정교회 신앙. 출판사정교회출판사 2016, 페이지수 253.
ITALISHT
- Vivere insieme. Edizioni Qiqajon, Comunita di Bose, 2017, 158 pag.
RUSISHT
- “Даже до края земли” (Деян.1.8). Исследования по истории миссии. М.: Издательский дом “Познание”, 2018, 224 с.
- “Миссия по стопам Христа” Издательский дом Издательский отдел Украинской Православной Церкви, 2021.
SPANJISHT
- Apostolado, hacer misión tras los pasos de Cristo: Estudios y conferencias teológicas. Publicado por: Juan Ramon Sara-via Krohne. Bogota: Ediciones Theosis, 2019, 263 Páginas.
Gjermanisht
- Mission auf dem Weg Jesu Christi. Eine orthodoxe Sicht, Aschendorff Verlag, Münster, 2020, s. 278.
Frëngjisht
- Mission sur les traces du Christ, èditions Apostolia Ekklesia, Paris 2021, pages 425. Traduit du grec par Isabelle Tambrun-Kamaroudis et revisè par Mgr Prof. Job Getcha Archevêque de Telmessos.
MANUALE TË MËSUESIT DHE RAPORTE TË NDRYSHME
- Μπροστά στό γενετήσιο πρόβλημα (Facing the Problems of Sexuality), Χ.Φ.Ε., Ἀθῆναι 1958, σελ. 86.
• Θεῖα μηνύματα (συνεργασία μέ E. Bίττη) (Divine Messages), Ἀποστολική Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1960, σελ. 346 + κ΄. Z΄ ἔκδ. 1978. New edition, including Faith and Life, published by Orthodox Autocephalous Church, Tirana 2014.
• Πίστις καί ζωή (Faith and Life), Ἀποστολική Διακονία, Ἀθῆναι 1961, σελ. 300 + κβ΄. Z΄ ἔκδ. 1982. New updated edition published Tirana 2014.
• Πνευματική πορεία (Spiritual Journey),Ἀποστολική Διακονία, Ἀθῆναι 1962, σελ. 348. Z΄ ἔκδ. 1981.
• «Άπλές σκέψεις άπό τλο Εύαγέλιο» (Σύντομα κηρύγματα) (Simple Thoughts from the Gospels), Φωνή Κυρίου 23 (1972). Άρ. Φυλλ.1-52.
• Λεωνίδας ‘Ιω. Φιλιππίδης. ‘Ο έπιστπήμων, ό ἂνθρωπος (Leondias I. Phillides. The Theologian, The Man), Ἀθῆναι 1976, σελ. 56. Ἀνάτυπον άπό τήν ‘Επιστημονικῆν ‘Επετηρίδα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τού Πανεπιστημίου ‘Αθηνῶν, τόμ. ΚΑ’.
• «Είς έργον διακονίας» (“…In the work of service”. Eph. 4:12). Ἔκθεσις πεπραγμένων Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς ‘Εκκλησίας τῆς Έλλάδος (άπό Αὔγ. 1977 ἒως Αὔγ. 1980), Ἀθῆναι 1982, σελ. 108.
• «Ίνα μή μωνηθῆ ή διακονία», (“… So that no fault may be found with our service”. 2Cor. 6:3), Ἔκθεσις πεπραγμλενων Άποστολικῆς Διακονίας τῆς Έκκλησίας τῆς Έλλάδος (άπό Σεπτ. 1980 ἒως Αὔγ. 1983), Ἀθῆναι 1984, σελ. 140.
• Ύπόμνημα είς τήν Άκαδημίαν Άθηνων (Biographical Memorandum at the Academy of Athens), Ἀθῆναι 1981, σελ. 104.
• Ό ένθρονιστήριος λόγος τού Μαχ. Άρχιεπισκόπου Τιράνων καί πάσης Άλβανίας χ. Άναστασίου, (Enthronment Speech), Ἀθῆναι 1992, σελ. 23.
• Μιά αλλη αποψη, Κείμενα καί ήχογραφήσις (CD )(Another Aspect) ‘αφηγήσεων, ‘ομιλιων, στοχασμων, Βond-us music, Ἀθῆναι 2007.
STUDIME, ARTIKUJ NË REVISTA DHE PUNË NË GRUP
- “The Forgotten Commandment, Mt 28:19.” The World 3, Chicago (1959), p. 3–5.
• “A Prayer Campaign”, Syndesmos 2, London (1959), p. 2-4.
• «Tό πρόβλημα τῆς προσωπικῆς ζωῆς», Ἀκτῖνες 23 (1960), σ. 361–366.
• « Ἡ ἱεραποστολική δρᾶσις τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀνατολῆς εἰς Kεντρικήν καί Ἀνατολικήν Ἀσίαν», Πορευθέντες 3 (1961), τεῦχ. 10, σ. 26–31.
• “The Missionary Activities of the Churches of the East in Central and Eastern Asia.” Go Ye 3, 10 (1961): 3–6.
• « Ἡ ἐπιστήμη δέν φθάνει», Σκαπάνη (Ἀπρ. 1961), σ. 22–23.
• «Ὁ οἰκουμενικός ἄνθρωπος», Σκαπάνη (Φεβρ. 1962), σ. 35–37.
• « Ἡ Ὀρθοδοξία εἰς τήν Kίναν», Πορευθέντες 4 (1962), τεῦχ. 14, σ. 26–30, τεῦχ. 15, σ. 36–39, τεῦχ. 16, σ. 52–55.
• “Orthodoxy in Alaska.” Go Ye 5, 17–18 (1963), p. 14–22; and 19–20, p. 44–47. Synopsis: Orthodoxy 1964. A Pan-Orthodox Symposium, Athens, 1964, pp. 333–49, 433–35.
• «Bυζάντιον, ἔργον Eυαγγελισμοῦ», Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαιδεία, τόμ. 4 (1964), σ. 19–59.
• «Διορθόδοξος Προσέγγισις», Ὀρθόδοξος Παρουσία 1 (1964), σ. 29–35.
• “Orthodoxy in the Land of the Rising Sun.” Orthodoxy 1964: A Pan- Orthodox Symposium, Athens 1964, p. 300–19, 438–60.
• “Orthodoxy and Mission.” St. Vladimir’s Theological Quarterly 8, New York (1964), p. 139–48.
• “Orthodoksisen kirkon lahetystyö”, Aamun Koitto, Joensuu (1964), p. 234-239.
• “Missions Orthodoxes.” Parole et Mission 8, Paris (1965), p. 5–18.
• “Grekist-Ortodoxt Kyrkomissionstänkande”, Svensk Missionstidskrift, Uppsala 53 (1965), p. 15-27 (trans. B. Sharpe).
• Mοναχοί καί Ἱεραποστολή κατά τόν Δ΄αἰῶνα εἰς τήν Ἀνατολήν, Ἀθῆναι 1967, σελ. 47. Ἀνάτυπον ἀπό Πορευθέντες 8 (1966), 21 ἔκδ. 1969.
• Initial Thoughts toward an Orthodox Foreign Mission, Athens 1969, p. 24. Reprinted from Go Ye 10 (1968).
• “The Report by the Second Section at the Fourth Assembly WCC”, Go Ye 11 (1969) nos. 41-42, p. 2-9.
• “Eindrücte von einem Orthodoxen Gottesdienst in Zentral Kenya”, Orthodoxe Rundschau, D. Germanια 1, Wilhelmdorf (1969).
• “Mission aus der Sicht eines Orthodoxen”, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft – Nouvelle Revue de science missionnaire 26 (1970), p. 241-252.
• “Réflexions d’un Orthodoxe sur la coopération inter-confessionnelle dans la Mission”, Oecuménisme en Mission, 40e semaine de μissiologie de Louvain, Louvain (1970), p. 101-110.
• Eine Kirche erwächt zur Mission. Athens, 1970. Reprinted from Jahrbuch Evangelischer Mission. Hamburg (1970).
• Ἀδιαφορία γιά τήν Ἱεραποστολή σημαίνει ἄρνησι τῆς Ὀρθοδοξίας, Ἀποστολική Διακονία, Ἀθῆναι 1971. Γ΄ἔκδ. 1973, σελ. 30.
• “Les Missions des Églises d’Orient”, Encyclopaedia Universalis, Paris, tom. 11 (1972), p. 99-102.
• The Inter-Orthodox Centre of Athens – Perspectives and Presuppositions,Athens 1973, p. 12.
• «Έπικήδειος λόγος διά τόν καθυητήν Λεωνίδαν Φιλιππίδην», Έκκλησλια 51 (1974), σ. 14-16.
• “Pour que le monde croie.” Contacts 27 (1975) p. 319–22.
• “Growing into Awareness”, Primal World Views: Christian Dialogue with Traditional Thought Forms, ed. J. B. Taylor, Ibadan, Nigeria 1976, p. 72–78. Republished as “Christian Awareness of Primal World Views,” in Mission Trends 5, edited by G. Anderson and T. Stransky, Paulist Press, New York – Toronto, 1981, p. 249–257.
• «Θεολογία – ῾Iεραποστολή καί Ποιμαντική». Πρακτικά τοῦ Δευτέρου Συνεδρίου Ὀρθοδόξου Θεολογίας, Ἀθήνα 12-19 Aυγούστου 1976, Ἀθήνα 1980, σ. 291–309.
• “Théologie, Mission et Pastorale,” reprinted from Proche Orient Chrétien 26 (1979).
• “Mexico City 1963: Old wine into fresh wineskins.” International Review of Mission 67 (1978), p. 354–64.
• M. Mildenberger (Hrsg.), Dendpause im Dialog, Otto Lembeek, Frankfurt 1978, p. 114-116 (Interview).
• “A la redécouverte de l’έthos missionnaire de l’Église Orthodoxe.” Aspects de l’Orthodoxie, Strasbourg 1978. p. 78–96.
• «Ή συνειδητοποίηση τῆς Όρθοδόξου ίεραποστολικῆς μαρτυρίας», Έκκλησιαστική Άλήθεια 3 (1979) σ. 1, Άναδημος.: Ίεραποστολική Βιβλιοθήκη, άρ. 10, Θεσσα-λονίκη 1979.
• «Χριστός Άνέστη στήν Κίνα», έφημ. Τά Νέα, 14.5.1979 (Interview).
• “Discovering the Orthodox Missionary Ethos.” Martyria-Mission: The Witness of the Orthodox Churches, ed. I. Bria, Geneva 1980, p. 20–29.
• “ Relations between Man and Nature in the World Religions.” Bulletin – Secretariatus pro non Christianis, Città del Vaticano 47 (1981), p. 134–42. See also Proceedings – World’s Religionists Ethics Congress, Tokyo 1983, p. 149–59.
• “The Ascent of Human Nature.” International Review of Mission 69 (1980) p. 202–6. See also Your Kingdom Come. Mission Perspectives,Geneva 1981, p. 237–42.
• “Myös luonto on pyhä”, Aamun Koitto, Joensuu (1981), p. 391-394.
• «Ἓξι χριστιανικές θέσεις στό θέμα τῶν ἐκτρώσεων», Ἐκτρώσεις καί δημογραφικό πρόβλημα (Kέντρο Oἰκογενειακοῦ Προγραμματισμοῦ Mαιευ-τικῆς καί Γυναικολογικῆς Kλινικῆς Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων), Ἰωάννινα 1982, σ. 59–65, 71, 75–79.
• “L’élévation de la nature humaine.” In Que ton Règne Vienne! Perspectives missionnaires, Geneva 1982, p. 101–5.
• “Die Mystik in Byzanz”, Erbe und Auftrag, Benediktinische Monatsschrift, Beuron, Germania 59 (1983) p. 437–449.
• “ Worship – Service – Martyria.” International Review of Mission 72 (1983) p. 635–39.
• « Ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, Ὀρθόδοξη μαρτυρία στή σύγχρονη οἰκουμένη», Πάντα τά Ἒθνη 2 (1983), τεῦχ. 7, σ. 4–5, τεῦχ. 8, σ. 4–6, τεῦχ. 9, σ. 4–6.
• « Ἰνδουϊστικές αἱρέσεις στόν ἑλλαδικό χῶρο», Ἐκκλησία 61 (1984), σ. 196–201.
• «Ἰνδουϊστικές αἱρέσεις . Κοινωνικές διαστάσεις τοῠ αινομλενου», Εκκλησιαστική Άλήθεια, 1.3.1984, σ. 3.
• “Utanfulizi” (Είσαγωγή) – Liturghia Takatifu iliyoandi-kwa na Yohana Krisostomo. (The Divine Liturgy of St. John Chrysostom in Kiswahli), Nairobi 1985, p. 5-10.
• «Η δομή τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν», έρημ. Τά Νέα, 18.1.1985.
• «Δυνατές έξελίξεις στήν πορεία των Θεολογικων Σχολων», έφημ. Έκκλησιαστική Άλήθεια, 16.2.1985, 1.3. 1985.
• «Ή συζήτηση γία τή δομή τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν», έρημ. Έλληνικός Βορράς, 24.2.1985.
• «Ἡ δοξολογική κατανόηση τῆς ζωῆς καί τῆς ἱεραποστολῆς», Πάντα τά Ἒθνη 5 (1986), τεῦχ. 17, σ. 20-27, τεῦχ. 18, σ. 4–7.
• “Les moines et la mission dans l’Eglise d’Orient au IVe siècle.” Paix (Message du monastère orthodoxe français Saint-Nicolas de la Dalmerie 34260) (1986), No. 47–48.
• “Meditation on Peace in the Opening Service”, Religion for Human Dignity and World Peace, World Conference on Religion and Peace, IV Assembly, eds. J.B. Taylor – G. Gebhardt, Geneva 1986, p. 307. “Lähetystyöntekiyä”, Lähetysviesti, Helsinki (1986), no. 2, p. 5-6.
• “Ortodoksisuus ja Ihmisoikeudet”, Ortodoksia, Kuopio, Finland (1986), no. 35, p. 5-30.
• “Jumalanpalvelus, Palvelu, Todistus”, Lähetysviesti, Helsinki (1986), no. 3, p. 4-5.
• “Ortodoksisen Lähetyksen, teologinen Lähtökohta”, Lähetysviesti, Helsinki (1987), no. 1, p. 16-19.
• “Ortodoksisen Kirkon Lähetystyö’, Lähetysviesti, Helsinki (1987), no 2, p. 20-24.
• “Ortodoksisuus Yiösnpusemus Lähetystyö”, Lähetysviesti, Helsinki (1987), no 1, p. 5-6.
• “Ortodoksisen Lähetys ja pyhä ehtoollinen”, Lähetysviesti, Helsinki (1987), no 2, p. 4-7.
• “Ortodoksisesta lähetystyöstä vieraissa maissa”, Lähetysviesti, Helsinki (1987), no 3, p. 4-5.
• «Ἀθήνα, πόλη συνεχοῦς θεολογικῆς καί πολιτιστικῆς συμβολῆς». Eἰσήγηση στό ὁμώνυμο Συμπόσιο τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐθνικό καί Kαποδιστριακό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν – Ἐπίσημοι λόγοι, τόμ. 28, Ἀθήνα (1988), σ. 363–369.
• “Remembering Some Basic Facts in Today’s Mission.” International Review of Mission 77 (1988) p. 4–11.
• “Emerging Perspectives on the Relationships of Christians to People of Other Faith: An Eastern Orthodox Contribution.” International Review of Mission 77 (1988) p. 332–46.
• «Bουδδισμός καί ἀγωγή», Παιδαγωγική Ψυχολογική Ἐγκυκλοπαίδεια – Λεξικό. Ἑλληνικά Γράμματα, τόμ. 2, Ἀθήνα, 1989, σ. 1025–1028.
• «Ὀρθόδοξη ῾Iεραποστολή – Παρελθόν – Παρόν – Mέλλον». Γενηθήτω τό θέλημά σου. Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδοξίας σήμερα. Ἐπιμ. Γ. Λαιμόπουλος, Nεάπολη – Θεσσαλονίκη 1989, σ. 69–95.
• “Orthodox Mission: Past, Present, Future.” In Your Will be Done: Orthodoxy in Mission. ed. G. Lemopoulos, WCC Publications, Katerini, Tertios – Geneva 1989, p. 63–92.
• “Dein Wille geschehe: Mission in der Nachfolge Christi.” Dein Wille geschehe: Mission in der Nachfolge Jesu Christi; Welt-missionskonferenz in San Antonio, 1989, ed. J. Wietzke, Otto Lembeck, Frankfurt a. M. 1989, p. 217–235. See also Jahrbuch 6: Des Evangelischen Missionswerkes in Südwestdeutschland. Mission bei uns gemeinsam mit den Partnern, Stuttgart 1989, p. 82–88.
• “Address by the Conference Moderator.” International Review of Mission 78 (1989): 316–28. See also The San Antonio Report: Your Will be Done; Mission in Christ’s Way, ed. Fr. R . Wilson, WCC Publications, Geneva 1990, p. 100–14.
• “Hagase tu voluntad. La mision conforme a Cristo”. San Antonio, Texas, May 1989 (WCC, Ref. 274.007).
• «Άποστολική Διακονία», Παιδαγωγική Ψυχολογική Έγκυκλοπαίδεια – Λεξικό, τόμ. 2 (1989), p. 679-680.
• «Είς μνημόσυνον τοῠ Νικαίς Γεωργίου», Φῶς στήν πορεία τοῠ λαοῠ, 12 (1990), p. 195-196.
• “In Tribute to Bishop Lesslie Newbigin”, International Review of Mission 79 (1990), p. 86.
• «Ἰνδουϊσμός καί ἀγωγή», Παιδαγωγική Ψυχολογική Ἐγκυκλοπαίδεια – Λεξικό, τόμ. 4 (1990), σ. 2425–2429.
• “Ske Din vilja – Mission pa Kristi sätt”, Till Hela Värlten – pa Kristi sätt, Uppsala, Svenska, Missionsradet, 1990, p. 7-17.
• “Holistic Mission, from an Orthodox Perspective”, Missionary Research 14 (1990), p. 53-56.
• “Kisha Orthodhokse, bekim për Shqipërinë – Fjalimi i Fronëzimit”, Ngjallja 2 (1992), p. 2.
• «Παράδοση καί ὃραμα εἰρηνικῆς συνυπάρξεως τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων στήν Ἀ λβανία». Ὁμιλία κατά τήν ὑποδοχή ὡς ἀντεπιστέλλοντος μέλους τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, 14.12.1993, Ἀθήνα 1993. Πρακτικά τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, τόμ. 68 (1993), σ. 492–511. See also Ἐκκλησία 71 (1994), σ. 231–234, σ. 279–282, σ. 329–330, σ. 360–363.
• «Mιά Ἐκκλησία σέ μακροχρόνιο πολύτροπο διωγμό». Ὁμιλία κατά τήν ἀναγόρευση εἰς ἐπίτιμο Διδάκτορα τοῦ Tμήματος Θεολογίας τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 13.12.1995, Ἐπιστημονική Ἐπετηρίδα Θεολογικῆς Σχολῆς, Nέα Σειρά, Tμῆμα Θεολογίας, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τόμ. 6, Θεσσαλονίκη (1996)· ἀνάτυπο σελ. 28-48.
• «Ἄνθρωπος καί φύση στίς μεγάλες θρησκεῖες», 75 Xρόνια Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν, 1920–1995, Ἰούνιος 1996, σελ. 93-105.
• “Byzantine and Contemporary Greek Orthodox Approaches to Islam.” Journal of Ecumenical Studies 33, no. 4 (Fall 1996), p. 512–27.
• “The Global Vision of Proclaiming the Gospel.” The Greek Orthodox Theological Review 42, (1997) nos. 3–4, p. 401–17.
• “Address by the Conference Moderator on World Mission and Evangelism,” San Antonio, 1989. The Ecumenical Movement. Anthology of Key Texts and Voices, eds. M. Kinnamon and B. E. Cope, WCC Publications, Geneva 1997, p. 388–92.
• “Turn to God. Rejoice in Hope–Anamnesis.” Together on the Way. Official Report of the 8th Assembly of the WCC, ed. Diane Kessler, WCC Publications, Geneva, 1999, p. 28–33.
• “Anamnesis.” Faisons route ensemble: Rapport officiel de la huitième Assemblée du Conseil oecuménique des Eglises, ed. N. Lossky, WCC Publications, Geneva 1999, p. 22–27.
• “Anamnesis”, Ἐπιστημονική Ἐπετηρίδα Θεολογικῆς Σχολῆς,Θεσσαλονίκη, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσα-λονίκης, Tμῆμα Θεολογίας, Tιμητικό Ἀφιέρωμα στόν Ὁμότιμο Kαθηγητή Ἀ λέξανδρο Γουσίδη, τόμ. 9, 1999, σ. 13–18.
• “Anamnese” (German), “Anamnesis” (Spanish), 8th Assembly WCC, Harare (WCC Ref. 362.003/10).
• «Oἱ θρησκεῖες δέν πρέπει νά ρίχνουν λάδι στή φωτιά τοῦ πολέμου», Συνέντευξη στόν Γρ. Kαλοκαιρινό, Kαθημερινή, 11.4.1999. “Religion mustn’t add fuel to the fire of conflict.” Interview by Gr. Kalokairinos, Herald Tribune, April 13, 1999.
• “May Peace and Justice Once More Reign in the Balkans.” For the Peace from Above: An Orthodox Resource Book on World Peace and Nationalism, ed. Syndesmos, the World Fellowship of Orthodox Youth, Byalistok, Poland 1999, p. 160–163. Also published in French, in SOP 240 (June 1999); and in the newspaper Zeri i Popullit, Tirana, May 1999.
• “Orthodoxe Mission: Vergangenheit, Gegenwart, Zukunft.” Die orthodoxe Kirche: Eine Standortbestimmung an der Jahrtausendwende; Festgabe für Prof. Dr. Anastasios Kallis, eds. Eumenius von Lefka, Athanasios Basdekis, and Nikolaos Thon, Lembek, Frankfurt am Main 1999, p. 93–121.
• « Ἡ Ὀρθοδοξία ἐνώπιον τῆς τρίτης χιλιετίας», Ὁ Θησαυρός τῆς Ὀρθοδοξίας 2000. Ἱστορία, μνημεῖα, τέχνη, B΄τόμος, Ἐκδοτική Ἀθηνῶν, Ἀθήνα 2000, σ. 12–21.
• «Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας. Ἱστορική-πνευματική παράδοση», Ὁ Θησαυρός τῆς Ὀρθοδοξίας 2000. Ἱστορία, μνημεῖα, τέχνη, B΄τόμος, Ἐκδοτική Ἀθηνῶν, Ἀθήνα 2000, σ. 486–506.
• “The Church of Albania. History and Spiritual Tradition.” In The Splendour of Orthodoxy: 2000 Years; History, Monuments, Arts, vol. 2, Patriarchates and Autocephalous Churches, Ekdotike Athinon, Athens 2000, p.486–506.
• “Orthodoxy Faces the Third Millennium.” In The Splendour of Orthodoxy: 2000 Years; History, Monuments, Arts, Vol. II, Patriarchates and Autocephalous Churches. Ekdotike Athinon, Athens 2000, p. 12–21.
• «Ἀνάμνηση», Σύναξη 73 ( Ἰανουάριος-Mάρτιος 2000), σ. 5–10.
• «Ἡ Ὀρθοδοξία πρό τῆς ραγδαίας ἐξελίξεως τῶν θετικῶν ἐπιστημῶν – Διαπιστώσεις καί προτάσεις», Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο:Ἐπιστῆμες, τεχνολογίες αἰχμῆς καί Ὀρθοδοξία, 4-8.10.2000, Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλη-σίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθήνα 2002, σ. 33–43. Kαί Ἐφημέριος, ἔτος 49, τεῦχ. 11, Nοέμβριος 2000.
• «Σχέσεις τῆς Όρθοδοξίας μλε τίς ἂλλες θρησκελίες», Ζωντανή Όρθοδοξία στόν σύγχρονο κόσμο, (έπιμέλειας) Α. Walker, K. Kaρράς, Έστία, Ἀθήνα 2001, σ. 43-62, 260-262.
• «Tρία κρίσιμα διαχρονικά θέματα», Ἐλευθεροτυπία, 19.11.2001.
• «Nά μήν μπλέκουμε θρησκεία μέ τρομοκρατία», Συνέντευξη στόν Στ. Tζίμα, Kαθημερινή, 14.10.2001.
• « Ἡ συμβολή στήν ὑπερνίκηση τῆς βίας: Ἄμεσο ἐνδιαφέρον καί χρέος τῶν Ἐκκλησιῶν». Πειραϊκή Ἐκκλησία, τεῦχ. 122, (Δεκέμβριος 2001), σ. 45–50.
• “Responsabilité apostolique et dimension universelle de l’Eglise.” SOP 263 (December 2001), p. 23–27.
• “Problems and Prospects of Inter-religious Dialogue.” Zῶ δέ οὑκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Xριστός , Ἀφιέρωμα στόν Ἀρχιεπίσκοπο Δημήτριο, Ἐπιμέλ. Σ. Δαμασκηνός, Φ. Δωρῆς, B. Kύρκος, Ἰ. Mουτσούλας, Γ. Mπαμπινιώτης, K . Mπέης, Θ. Πελεγκρίνης, A.N. Σάκκουλας, Ἀθήνα 2002, σ. 1–8.
• “Et moi je suis avec vous”, 75e Anniversaire de la Foi et Constitution, Lausanne 25.8.2002 (WCC, Ref. 230.2.03).
• “Und siehe, Ich bin bei euch”, Lausanne 2002 (loc.cit.) (WCC, Ref. 230.2.03).
• “Yhe aqui, yo estoy con vosotros”, Lausanne 2002 (loc.cit.) (WCC, Ref. 230.2.03).
• «Ἡ ᾐθική στίς ἐπιχειρήσεις. Ἡ ἑταιρική εὑθύνη καί ἡ κοινωνική ἀλληλεγγύη», Oἰκονομικός Tαχυδρόμος, 9 (Nοεμβρίου 2002), σ. 18–20.
• «Ἡ διαχρονική μετοχή τῆς χριστιανικῆς πίστεως στήν οἰκοδόμηση τῆς Eὐρώπης» Ἐκκλησία, 70 (2003), σ. 351–356.
• «Orthodoxe Mission», Leitfaden Έkumenische Missions-theologie, eds. C. Tahlin-Sander, A. Schultze, D. Werner, H. Wrogemann, and C. Kaiser, Güttersloch 2003, p. 113–129.
• “The Spirit of Love.” The Adriatic Sea: A Sea at Risk, a Unity of Purpose, Religion, Science and the Environment, eds. N. Ascherson and A. Marshall, Athens 2003, p. 89–91.
• «Kαί ἰδού ἐγώ μεθ᾽ ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Mατθ. 28:20), Σύναξις Eὐχαριστίας. Xαριστήρια εἰς τιμήν τοῦ γέροντος Aἰμιλιανοῦ, Ἰνδικτος, Ἀθήνα 2003, σ. 111–118.
• “Confessing Christ Today.” The Bonds of Unity: Syndesmos, Fifty Years of Work for Orthodox Youth and Unity, ed. H. Bos, Syndesmos, Athens 2003, p. 177–190.
• “The Apostolic Responsibility and Worldwide Dimension of Orthodoxy: Keynote Address at the Syndesmos Festival.” St. Morin, France, August 30, 2001. The Bonds of Unity, ed. H. Bos, Syndesmos, Athens 2003, p. 199–208.
• “Developing Shared Values and Common Citizenship in a Secular and Pluralistic Society: How Religious Commun-ities Can Contribute.” Facilitating Freedom of Religion or Belief: A Deskbook, eds. T. Lindholm, W. Cole Durham Jr., and Bahia G. Thazib-Lie. Leiden, Netherlands, Kluwer Law International, G. Reuben Clark Law School. Brigham Young University, Provo, Utah, USA 2004.
• « Ἡ ἀναζήτηση τῶν πανανθρωπίνων ἀξιῶν. Ἡ ἄποψη τῶν θρησκειῶν». Universal Values, International Symposium Proceedings, May 26–28, 2004, ed. by L. G. Christophorou and G. Contopoulos, Academy of Athens, Athens 2004, p. 279–93.
• “Contributia Ortodoxâ la dezbaterea temelor majore ale lumii Contemporane”, Anuarul. Facultâtii de Teologie Ortodoxâ, Universitatea Bucuresti, Bucuresti 2004, p. 195-205.
• “Relatiile Ortodoxiei cu celelalte religii”, Anuarul. Facultâtii de Teologie Ortodoxâ, Universitatea Bucuresti, Bucuresti 2004, p. 265-275.
• «Οἱ θρησκεῖες καί ἡ φτώχεια τοῦ κόσμου», περιοδ. Σύναξη 94 (2005), σ. 41–52.
• “La manifestation de la gloire de Dieu à tous les hommes.” A. Argyriou, ed. Chemins de la Christologie orthodoxe, Desclée, Paris 2005, p. 23–36.
• «Εὐρωπαϊκή συνύπαρξη Χριστιανῶν – Μουσουλμάνων», Ἡμερησία, 30.12.04–2.1.05.
• «Πρός μιά σταθερή εἰρηνική συμβίωση στά Βαλκάνια», ᾽Εκδηλώσεις τιμῆς πρός τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιο, Βόλος 31 (Μαΐου 2005), Λάρισα 1 ᾽Ιουνίου 2005, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, σ. 33–39.
• Restoration of the Orthodox Church Monuments in Albania (Foreword), Tirana 2005, p. 10-15 (also published in Greek and Albanian).
• «Ατνασιένιε πραβοσλάβιγια χ ντρουγκίμ ρελίγκιαμ», Πραβοσλάβιε Β σαβρεμένου μήρε, Αλετέια – Αγία Πετρούτολις 2005, σ. 35-51.
• «Χαιρετισμός», Ό Ίησοῠς Χριστός είς τήν θεολογίαν τοῠ Άγ. Γρηγορίου Νύσσης, Πρακτικά Θ’ Διευνοῠς Συνεδρόυ, Ἀθήνα 2005, σ. 33-35.
• «Ἀναζητώντας τέσσερις μεγάλες ἀξίες ζωῆς», ἔνθ. ἀν., Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, σ. 69–75.
• «Ἡ οἰκογένεια, κύτταρο τῆς κοινωνίας πού ἐμπνὐει ἡ χριστιανική πίστη», Καθημερινή, 24 Δεκ. 2006, σ. 24.
• «Ἡ θρησκευτική συνείδηση καλεῖται νά ἀντισταθεῖ», ᾽Ελεύθερος Τύπος, 30, Δεκ. 2006, σ. 21.
• « Ὁ τριπλός θρίαμβος», Καθημερινή, 7-8 Ἀπρ. 2007, σ. 8.
• “God, in your grace transform the world.” A festa da vida: Documents and Reports from the WCC 9th Assembly in Porto Alegre, in The EcumenicalR eview, 58, nos. 1–2 (January–April 2006), p. 6–15.
• “Transforme le monde, Dieu, dans ta grace.” SOP 307, (Avril 2006), p.19–26.
• «Ἡ μεταμόρφωση τοῦ κόσμου», Ἀνάπλασις, ἀρ. φ. 423, (Μάιος-᾽Ιούνιος 2006), σ. 67–70.
• “In deiner Gnade, Gott, verwandle die Welt”, 9th AssemblyWCC, Porto Alegre 2006 (WCC Ref. 363.007/02).
• “Deus, tua grace, transforma o mundo”, Porto Alegre 2006.
• “Dios, en tu gracia, transforma el mundo”, Porto Alegre 2006 loc. cit.
• “Rediscovering Our Apostolic Identity in the 21st Century”. XVII General Assembly Report of the World Fellowship of Orthodox Youth, Syndesmos, 14–22 July 2003, Durrës, Albania, Athens 2006, p. 37–51.
• «Χριστιανικές ἀρχές τῆς εἰρηνικῆς συνυπάρξεως». Ἀντίδωρον τῶ Μητροπολίτῃ Μεσσηνίας Χρυσοστόμω Θέμελῃ, Καλαμάτα 2006, τόμ. 1ος, σ. 179–187.
• «Οἱ Χριστιανοί στήν πολυθρησκευτική Ἑνωμένη Εὐρώπη», Προοπτικές τῆς Εὐρώπης. Πρακτικά ἑλληνο-γερμανικοῦ συμποσίου. Ἐπιμ. W. Schultheiss, Εὐ. Χρυσός, Ἳδρυμα τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, Ἀθήνα 2007, σ. 97–109.
• “Christen in einem multi-religiesen geeinten Europa.” In Wurzeln und Perspektiven: Beiträge eines deutsch-griechischen Symposiums, eds. Ev. Chrysos and W. Schultheiss, Athens 2007, p. 91–104.
• «Πολυθρησκευτική Εὐρώπη καί Ὀρθοδοξία», Ἀναστάσιος Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας, Ἐπίτιμος Διδάκτωρ τοῦ Τμήματος Ἱστορίας, 20 Μαρτ. 2007, Ἰόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 2007, σ. 27–42.
• «Ξενιτειά», Καθημερινή, 23 Δεκ. 2007, σ.29.
• “The Light of Christ and Europe”, Third European Ecumenical Assembly, “The Light of Christ Shines Upon All. Hope for Renewal and Unity in Europe.” Sibiu, 4-9 September 2007.
• “La lumière du Christ et l’Europe.” SOP 324 ( January 2008), p. 97–109.
• «Πάσχα 2008 – ᾽Ελπίδα καί δύναμη», Καθημερινή, 26-27 Ἀπρ. 2008, σ. 21.
• «Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀ λβανίας Σήμερα» (2008), Ἱστορία τῆς Ὀρθοδοξίας , Οί Όρθόδοξες Έκκλησίες τοῠ 20ου αίώνα, ἒκδ. Road, Ἀθήνα 2008, σ. 254-283.
• «Αλμπάνιγια – Αλμπάνσκαγια πραβοσλάβναγια τσέρκοφ», Πραβοσλάβναγια ενσικλοπίντιγια, ‘Εκδση τοῠ Πατριαρχείου Μόσχας, Μόσχα 2008, τόμ. 1ος, σ. 448-455.
• “Called to one hope in Christ”, 13th CEC Assembly, Lyon, France 15-21 July, 2009.
• “Appelés à une seule espérance en Christ”. loc. cit.
• “Quelques notes sur l’histoire de l’Église Orthodoxe d’Albanie au XXe siècle, et sa résurrection depuis 1991”, Christine Chaillot, L’Église orientale au XXe siècle, Le Cerf, Paris 2009, p. 133-150.
• “Some notes on the History of the Orthodox Church of Albania in the Twentieth Century and its Resurrection from 1991”, in The Orthodox Church in Eastern Europe in the Twentieth Century, ed. Christine Chaillot, Peter Lang, Oxford, Berlin, Bruxelles, Bern 2011, p. 135-155.
• “Drita e Krishtit dhe Europa”, Kërkim Nr. 1,Tirana, (janar – prill 2009), p. 9-14.
• “Vlerat mbarënjerëzore të feve”, Kërkim Nr. 2, Tirana, (maj – gusht 2009), p. 7-21.
• «Τρομοκρατικές ένέργειες καί θρησκεθτική συνείδηση», Έβδόμη διάλεξη είς μνήμν Ντίνου Λεβέντη, Πανεπιστήμιο Κύπρου (κατά τήν τελετή άναγορεύσεως τοῠ Άρχιεπισκόπου Άναστασίου σέ Έπιτιμο Διδάκτορα τής Σχολῆς Κοινωνικῶν Έπιστημῶν καί Έπιστημῶν της Άγωγῆς, Λευκωσία 2010, σ. 32-64.
• Συνέντευξη στήν Άντιγόνη Σολωμιονιδου-Δρουδιώτου γιά τήν έφημερίδα Φιλελεύθερος (Κυριακή, 27 Ίουνίου 2010), ἒνθ. ‘αν., σ. 66-80.
• «Βσεμίρναγιε Βηντιένιε Προβοζβέστιγια Εβανγκέλιγια», Βέλικα Ζνάτβα, α Ραμποτνίκοβ Μάλο-Ο, Μόσχα 2010, σ. 16-33.
• “Feja”, Kërkim, Tirana Nr. 4, (janar – prill 2010), p. 5-21.
• “Fetë dhe varfëria e botës”, Kërkim Nr. 5,Tirana, (maj – gusht 2010), p. 5-21.
• “Kirilli dhe Metodi – Udhërrëfyes”, Kërkim Nr. 6, Tirana, (shtator – dhjetor 2010), p. 5-20.
• “Per la comprensione teologica delle altere religioni. Una prospettiva Ortodossa”, Vivens Homo, Revista di Teologia e Scienze religiose 22 (2011), p. 417-440.
• Dhimbja brenda dritës së Ngjalljes”, Kërkim Nr. 7, Tirana, (janar- prill 2011), p. 5-8.
• “Nheriu dhe natyra në fetë e mëdha”, Kërkim Nr. 8, Tirana, (maj- gusht 2011), p. 5-23.
• “Meditation on Peace”, Central Committee WCC 16.2.2011. (Also trans. in German, Spanish, French).
• Νέοι καί Έκκλησία σ΄ ἒναν μεταβαλλόμενο», περιοδ. Παρεμβολή, τευχ. 100 (Ίαν.-Μάρτ. 2012), σ. 5-9. Περίληψη άγγλική, σ. 48-49.
• “Ndarja e Lajmit të Mirë dhe ndërtimi i Kishës në ditët e sotme”, Kërkim Nr. 9, Tirana, (2012), p. 111-122.
• “LOGOS, Pasuria e mrekullueshme dhe horizontet e gjera të një fjale”, Logos University, Tirana, periodical Logos 1, (2012), f. 7-11.
• «Μέ καρτερική υπομονή», έφημ. ‘Η Καθημερινή, Σάββατο 22 – Κυριακή 23.1.2012, σ. 19.
• «Οίκομομική κρίση. Ό ρόλος τῆς Έκκλησίας», έρημ. Τό Βῆμα, 9.4.2012. (‘Ηλεκτρονική Economic Justice, pdf. μορφή: www.tovima.gr/files/1/2012/09/3, p. 1-7.
• “Kriza financiare – roli që mund të luajë Kisha”, Kërkim Nr. 10, (2013), p. 5-11.
• «Νά μήν ένδλῶσουμε σέ νέους διχασμοῠς», συνέντευξη στόν Στ. Τζίμα, έφημ. Ή Καθημερινή, Κυριακή 20.1.2013, σ.21.
• «Άστείρευτη δύναμη κατά τῆς άπογνώσεως ή Άνάσταση τοῠ Χριστοῠ», έφημ. ‘Η Καθημερινή, Σάββατο 4 – Κυριακή Πάσχα 5.5 2013, σ. 17.
• “Orthodox Missions – Past, Present, Future”, Orthodox Perspectives on Mission, ed. P. Vassiliades, Regnum Edinburg Canterbury Series 17, Oxford Centre for Mission Studies, Regnum, Oxford 2013.
• «1700 χρόνια άπό τό Διάταγμα τῶν Μεδιολάνων», έφημ. Ή Καθημερινή, Κυριακή 20.10.2013.
• «Sharing the Good News In a Multi-Religious Country. Theological Reflections on Other Religions,” Orthodoxy in America Lecture Series, Fordham University, 1.28.14, New York City, Orthodox Christian Studies Center, Bronx, NY 2014.
• Prologues in various books: Ἀπόστολος (1979), Στίς σειρές: « Ἐπί τάς πηγάς» (1973), «Λογική Λατρεία» (1980 ἑξ.). Θ. Λειτουργία τοῦ Ἁγίου Ίωάννου τοῦ Xρυσοστόμου (1980), Παλαιά Διαθήκη (1981), Kαινή Διαθήκη (1981). WCC: Your Will Be Done—Orthodoxy and Mission (1989). Orthodox Editions (Nairobi-Athens): Θ. Λειτουργία στίς ἀφρικανικές γλῶσσες: Kισουαχίλι (1985), Kικούγιου (1986), Λουγκάντα (1987). Kαινή Διαθήκη (1993). Also the prologues for seven liturgical and theological books in Albanian (1992–2003). See also K . Clemens, The Churches in Europe as Witnesses to Healing, Geneva 2003. L. Hoppe, Resurrection. The Orthodox Autocephalous Church of Albania 1991-2003. Ngjallja, Tirana 2003. L. Veronis, Go Forth, Stories of Mission and Resurrection in Albania, Conciliar Press, Ben Lomand, California 2009.
REVISTA PERIODIKE
- Founder and editor of the bilingual missionary quarterly Porefthentes–Go Ye (1960–1970).
• The quarterly review Panta ta Ethne -All the Nations (1981–1992), in Greek and English.
• The monthly journal Ngjallja (Resurrection) published in Albanian, since 1992, and the quarterly review Kërkim (Research) since 2009.
Out of the 240 essays and articles, some have also been translated into Russian, Swedish, Finnish, Serbian, Romanian, Bulgarian, Spanish, and Albanian, German, French, Portuguese, Korean, Αrmenian and Kiswahili.
Janar 2013