E Diela e Shën Thomait Në çdo ditë të javës mbas Pashkës, e quajtur nga kisha Java e Ndritshme, shërbesat paskale kremtohen me tërë shkëlqimin e tyre. Procesioni pagëzimor i Pashkës përsëritet çdo ditë. Dyert e Bukura të Hierores qëndrojnë të hapura. Gëzimi i Ngjalljes dhe dhurata e Mbretërisë së jetës së amëshuar vazhdon me bollëk. Pastaj, në fund të javës, të
Pashka e Madhe Pak përpara mesnatës, në Sabatin e Bekuar, fillon Vigjilja e Pashkës 1 . Në disa tekste kjo shërbesë quhet Shërbesa e Mesnatës. Gjatë kësaj shërbese Kisha mbahet e ndriçuar shumë pak. Sipas zakonit të vjetër, mbas Kanonit shuhen të gjithë kandilet e Kishës përveç "Kandilit të Pashuar" të altarit. Pastaj fillon Shërbesa e Dritës ose Shërbesa e Ngjalljes. Prifti është në
E Premtja e Zezë. Shërbesa e Mëngjesit e të Premtes së Zezë, kryhet në përgjithësi të Enjten në darkë. Tipari kryesor i kësaj shërbese është këndimi i dymbëdhjetë pjesëve nga Ungjijtë*. Të gjitha pjesët tregojnë pësimin e Krishtit. Këndimi i parë është nga Ungjilli sipas Joanit 13:31-18:1. Ky është fjalimi i gjatë i Krishtit me nxënësit, që përfundon me të ashtuquajturën lutje
E Enjtja e Madhe. E Enjtja e Madhe i kushtohet Darkës Mistike që Krishti kremtoi me dymbëdhjetë apostujt e tij. Tema kryesore e ditës është darka vetë, për të cilën Krishti porositi që Pashka e Dhiatës së Re të hahej në kujtim të tij, të trupit të tij që thyhet dhe gjakut të tij, që derdhet për ndjesën e mëkateve. Gjithashtu, në shërbesat
Java e Madhe. Në Kishën Orthodhokse java e fundit e jetës së Krishtit quhet zyrtarisht Java e Pësimit. Në emërtimin popullor është quajtur Java e Madhe. Çdo ditë emërtohet në librat e shërbesave si "e madhe dhe e shenjtë". Çdo ditë të javës ka shërbesa të veçanta, të cilat kryhen në të gjitha kishat. Jeta tokësore pushon për çdo besnik kur ata
E Shtuna e Llazarit dhe e Diela e Dafinës. Java që pason të Dielën e Shën Marisë së Egjiptit, quhet Java e Dafinës ose e Luleve. Shërbesat e të Martës së kësaj jave, përmendin që miku i Jisuit, Llazari, ka vdekur dhe Zoti po shkon t’a ngjallë atë prej së vdekurish (Joani 11). Në ditët që pasojnë drejt së Shtunës, Kisha, në himnet
Ungjillëzimi i Hyjlindëses Mari (Vangjelizmoi). Festa e Ungjillëzimit të Virgjëreshës Mari është në 25 Mars, nëntë muaj para Krishtlindjes. Ajo është kremtimi i lajmërimit të lindjes së Krishtit te Virgjëresha Mari, siç është shkruar në Ungjillin e Shën Llukës: Në muajin e gjashtë, engjëlli Gabriel u dërgua nga Perëndia në një qytet të Galilesë, që quhej Nazaret, te një e virgjër, që
Të Dielat e Kreshmës. Secila nga të Dielat e Kreshmës së Madhe ka temën e saj të veçantë. E Diela e Parë është Festa e Triumfit të Orthodhoksisë. Ajo është një festë historike, që përkujton kthimin e ikonave nëpër kishat në vitin 843, mbas fitores kundër herezisë ikonoklaste. Tema shpirtërore e kësaj të Diele është, para së gjithash, fitorja e Besës së
Mesha e Dhuratave të Parashenjtëruara. Siç kemi thënë më parë, Mesha Hyjnore eukaristike nuk kremtohet në Kishën Orthodhokse gjatë ditëve të Kreshmës së Madhe. (Përveç të Shtunave dhe të Dielave, që nuk janë ditë kreshmore). Por, me qëllim që besnikët të ndihmohen nga Kungata e Shenjtë në përpjekjen e tyre kreshmore, Kisha ka caktuar Meshën e Dhuratave të Parashenjtëruara. Kjo është një shërbesë
Agjërimi në Kreshmën e Madhe. Diçka e veçantë duhet thënë për agjërimin gjatë Kreshmës së Madhe. Duke folur në përgjithësi, agjërimi është një element themelor i jetës së krishterë. Krishti agjëroi dhe i mësoi njerëzit të agjërojnë. Agjërimi i bekuar bëhet në sekret, pa e shfaqur dhe pa kritikuar të tjerët (Mattheu 6:16; Romanët 14). Ai ka për qëllim pastrimin e
