Moment i rëndësishëm në marrëdhëniet mes Orthodhoksëve –
Kryepiskopi Anastas mori pjesë në Konferencën për njëqindvjetorin e revistës së studimeve religjioze “Theologjia” të Kishës së Greqisë
Me ftesë të Kishës së Greqisë, Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe i Gjithë Shqipërisë, Imzot Anastasi, mori pjesë duke përfaqësuar Kishën tonë Orthodhokse, në Konferencën e rëndësishme dedikuar njëqindvjetorit të revistës zyrtare të studimeve “Theologjia” të asaj Kishe. Kryepiskopi Anastas u prit me nderimet e Primatit, nga përfaqësues të Sinodit të Shenjtë dhe shtetërorë.
Konferenca pati si temë kryesore: “Teologjia Orthodhokse në rrugëtim në “realitetin jolëndor” të novacionit të vonë”, rreth të cilës u referuan nga personalitete të shquara të lëmit të teologjisë së Krishterë.
Ceremonia e hapjes u zhvillua në Kishën Metropolitane të Athinës “Ungjillëzimi i Perëndilindëses” dhe në të morën pjesë Tërëshenjtëria e Tij, Patriarku Ekumenik Vartholomeu; Patriarku i Aleksandrisë, Theodhori; Kryepiskopi i Kishës së Greqisë, Jeronimi; Kryepiskopi i Qipros, Georgi; Kryepiskopi i Tiranës, Anastasi; përfaqësues nga Patriarkanat dhe Kishat e tjera lokale (përveç atyre të Rusisë, Çekisë e Sllovakisë), hierarkë të Kishës së Greqisë. Merrnin pjesë edhe Presidentja e Republikës Helene, Kryetari i Parlamentit, anëtarë të qeverisë etj. Në Pallatin e Muzikës së Athinës u organizua me këtë rast një koncert me pjesë të muzikës tradicionale nga mbarë bota.
Gjatë qëndrimit në Athinë, Kryepiskopi Anastas u prit në takim nga Tërëshenjtëria e Tij, Patriarku Ekumenik Vartholomeu, në mjediset e hotelit ku ky i fundit ishte akomoduar.
Në një komunikim të shkurtër publik Kryepiskopi Anastas iu referua rëndësisë së Teologjisë në jetën e Kishës, por edhe të njerëzve të thjeshtë, duke theksuar se Teologjia lidhet me atë se çfarë është Kisha, me vetë jetën e njerëzve. Ai shprehu mendimin se Kongresi përbën moment të rëndësishëm edhe në marrëdhëniet mes Orthodhoksëve.
Është botërisht i njohur kontributi i Kryepiskopit Anastas jo vetëm si hierark i shquar dhe primat i suksesshëm në Kishën tonë, por edhe si lëvrues i rrallë i shkencës së Teologjisë. Veprimtaria e tij kërkimore dhe botuese ka pasuruar unikalisht në kohët e sotme literaturën teologjike Orthodhokse. Veçanërisht kjo në lëmin e hierapostullimit dhe argumentimit teologjik, për zhvillimin më tej të tij.
* * *
Paraqesim më poshtë një fragment të shkurtër, por domethënës për thelbin e Teologjisë, me thjeshtësinë e rrëfimit dhe njëherësh thellësinë e mendimit nga përvoja e Kryepiskopit Anastas në rajonin e Afrikës: “Të kremtojmë Ngjalljen…”:
“…Më kujtohet një përvojë personale, në një trevë të largët të Kenias Perëndimore. Mbërritëm natën vonë, në shtëpinë ku kishte mort: vashëza e vogël, e goditur në mënyrë vdekjeprurëse nga malaria, e shtrirë në një krevat të madh, sikur flinte paqësisht. “Ishte fëmijë aq i mbarë. “E para më përshëndeste”, psherëtiu dhimbshëm babai i dërrmuar. Kryem një lutje mortore të shkurtër dhe thashë pak fjalë ngushëlluese.
I vetëm në dhomën e bujtinës së shkollës ku u vendosëm, nën dritën e llambës së vajgurit, mes tingujve të shiut, sikundër ai bie mbi gjethet e bananeve dhe çatitë prej llamarine, kaloja në mendje ditën që shkuam. Larg, brenda heshtjes së natës, kumbonte cimbali. Ishte tek shtëpia që kishte zi. Brenda lodhjes pyeta veten. Përse ndodhemi këtu?
Në mendje më erdhën të përziera gjthçfarë thuhet për hierapostullimin: predikim, dashuri, arsim, civilizim, paqe, zhvillim. Befas, një dritë shkreptiu dhe sqaroi në mjegullën e mendjes sime të lodhur thelbin esencial të çështjes: Silluni mesazhin, shpresën e Ngjalljes. Cilido individ njerëzor ka vlerë unikale. Do të ngjallet. Këtu është dinjiteti, nderi dhe shpresa e njeriut. Krishti u Ngjall! U mësoni të kremtojnë Ngjalljen, brenda misterit të Kishës. Ta parashijojnë atë. Në një vegim kalimtar pashë atë afrikane të vogël duke më përshëndetur e para, ashtu siç e kishte zakon, duke më ndihmuar të theksoj më saktësisht epiqendrën e hierapostullimit të krishterë: Të shartosh njerëzit me të vërtetën edhe shpresën e Ngjalljes. T’u mësosh ta kremtojnë atë brenda Kishës…”
(Fragment nga referati kryesor në Kongresin Botëror të Hierapostullimit të Këshillit Botëror të Kishave, San Antonio, Teksas, 1989)