– Oshënar Epifani i Qipros –
Atë i madh, shkrimtar shumë i madh antiheretik. Lindi rreth vitit 315 në Palestinë nga të krishterë, me sa duket hebrenj dhe studioi në shumë vende, kështu që mësoi 5 gjuhë. I ri në Egjipt u verbua nga monakizmi, i drejtuar tashmë nga shën Ilarioni (21 tetor). Kur ishte 20 vjeç u kthye në Palestinë dhe themeloi një manastir, në të cilin ishte igumen. Gjithashtu u dorëzua prift. I ditur, i virtytshëm, çudibërës i madh, Epifani (greqisht do të thotë: i dalluar) u zgjodh në vitin 367 kryepiskop i Qipros me qendër Konstandian. U kujdes për murgërinë dhe luftoi kundër arianizmit dhe të gjitha herezive.
Ishte shumë i rreptë kundër çdo gjëje, për të cilën dyshonte se ishte jokonservatore apo jo plotësisht e përputhur me kanonet. Kështu ra në gabime dhe kishte kontradikta me shën Meletin e Antiokisë (12 shkurt) dhe më vonë me Krisostomin (Gojartin) e shenjtë (13 nëntor). Duke mohuar arsimin grek, dënoi në sinod (401) Origjen Theologun, që kishte shkruar shumë vepra, të cilin e konsideronte atë të herezive. Zelli i përhershëm për problemet e Kishës “mëmë”, sipas shprehjes së tij, e drejtoi në Azinë e Vogël, Antioki, Jerusalem, Romë dhe Konstandinopojë, ku dhe ra në gabime antikanonike. Por, me sa duket u pendua, ndaj u largua me nxitim mbas lutjes së kryepiskopit, shën Joan Gojartit. Fjeti gjatë kthimit në ishullin e tij të Qipros, më 12 maj 403.
Në veprat e tij, që ndikuan gjerësisht, trajton sidomos tema dogmatike, duke shpjeguar Shkrimin e Shenjtë jo aq me mend sesa me zemër dhe i mbështetur në Tradita. Vepra e tij “Panari” (d.m.th. kanistra) ekspozon 80 herezi, skizma dhe fe dhe në fund Orthodhoksinë. Kurse vepra e tij “Në lidhje me masat dhe gurët e peshës”, përbën enciklopedi të Dhiatës së Vjetër. Mendohet si shkrimtar i fjalimit virtuoz “Zbritja në Hadh e Zotit (gjatë varrosjes së Tij)”. Por vihet në dyshim origjinaliteti i morisë së veprave me emrin e tij.
Afër tij mësoi dhe shën Jeronimi (15 qershor). Diku është regjistruar një shenjtore Kalitropa, si motër e tij.
