Shkrimi i Shenjtë

     Regjistrimi i shkruar i zbulesës së Perëndisë është Shkrimi i Shenjtë.Është quajtur gjithashtu Bibla, që do të thotë libër ose libra. Shkrimi i Shenjtë u shkrua nëpër mijëra vjet nga njerëz të ndryshëm. Ndahet në dy dhiata ose besëlidhje. Dy dhiatat bazë janë e Vjetra dhe e Reja; secila prej tyre ka shkrimin e saj. Si një libër, Shkrimi i Shenjtë përmban lloje të ndryshme shkrimesh: legjislacion, profeci, histori, poezi, tregim, proverba, lutje, letra dhe vegime simbolike.

 

Dhiata e Vjetër

    Dhiata e Vjetër fillon me pesë librat e Ligjit, të quajtur Pentateuku, që do të thotë pesë librat. Këto pesë libra quhen gjithashtu Torah, që do të thotë Ligj, Instruksion. Ngadonjëherë, këto libra janë quajtur Librat e Moisiut, meqenëse ata përqendrohen në eksodin dhe në ligjet e Moisiut.

     Në Dhiatën e Vjetër janë gjithashtu librat e historisë së Izraelit; librat të quajtur librat e Urtësisë, si Psalmet, Proverbat dhe Libri i Jobit; dhe librat e profecive, që mbajnë emrat e profetëve të Dhiatës së Vjetër. Një profet është ai që flet Fjalën e Perëndisë drejtpërdrejt me anë të frymëzimit hyjnor. Kuptimi i dytë, është ai i parashikimit të së ardhmes.

     Kisha Orthodhokse përfshin në librat e Dhiatës së Vjetër edhe librat e ashtuquajtur apokrifë, që do të thotë shkrimet e fshehura. Kisha jonë nuk i quan apokrifë, po dhefterokanonikë (Kanonikët e dytë). Kisha të tjera (protestantët), i vendosin këto në një radhë të dytë ose ia mohojnë atyre frymëzimin hyjnor (shih më poshtë tabelën).

 

Dhiata e Re

     Në qendër të Shkrimeve të Dhiatës së Re janë katër ungjijtë e Mattheut, Markut, Llukait dhe Joanit, të cilët janë quajtur ungjillorë, që do të thotë shkrues i ungjillit. Ungjilli në greqisht quhet evangelion, që do të thotë, siç e kemi përmendur “lajm i mirë”, “sihariq”.

    Në shkrimin e Dhiatës së Re është gjithashtu libri i Veprave të Apostujve, shkruar nga Shën Llukai. Në të janë gjithashtu katërmbëdhjetë letra të Apotull Pavlit, ndonëse ndoshta disa, si Letra e Hebrejve, nuk u shkruan direkt nga ai. Gjithashtu, janë tri letra të Apostullit Joan, dy të Apostullit Pietër dhe nga një të Apostujve Jakov dhe Juda. Në fund është Libri i Zbulesës, i quajtur gjithashtu Apokalipsi, shkruar nga Shën Joan Ungjillori (shih tabelën).

    Për orthodhoksët, Shkrimi i Shenjtë është burimi kryesor i shkruar i Doktrinës Hyjnore, meqënëse Vetë Perëndia i frymëzoi këto shkrime me anë të Shpirtit të Shenjtë (shih 2 Timotheu 3:16 dhe 2 Pietri 1:20-21). Kjo është doktrina e frymëzimit të Shkrimit të Shenjtë, që do të thotë se njerëz të frymëzuar nga Perëndia i shkruan fjalët, të cilat janë me të vërtetë fjalët tona njerëzore – të gjitha fjalët janë njerëzore! – por, megjithatë, të gjitha mund të quhen Fjalët e Perëndisë. Kështu, Shkrimi i Shenjtë është Fjala e Perëndisë në formë të shkruar, sepse ai përmban, jo vetëm thjesht mendimet dhe pervojën e njerëzve, por vetëzbulesën e vërtetë të Perëndisë.

Qendra e Shkrimit të Shenjtë, si Fjala e shkruar e Perëndisë në formë njerëzore, është personi i Fjalës së Gjallë të Perëndisë në formë njerëzore, Jisu Krishti. Të gjitha pjesët e Shkrimit të Shenjtë janë interpretuar në Kishën Orthodhokse nën dritën e Krishtit, meqënëse çdo gjë në Shkrimin të çon tek Krishti dhe flet rreth Tij (Lluka 24:44). Ky fakt është simbolizuar në Kishën Orthodhokse nga fakti, që vetëm libri i Katër Ungjijve qëndron në altarin e kishave tona dhe jo tërë Shkrimi i shenjtë. Kjo e ka arsyen, sepse gjithçka në Shkrimin e shenjtë është përmbushur në Krishtin.

 

Dhiata e Vjetër

Dhiata e Re

Gjeneza (Zanafilla) Mattheu
Eksodi (Dalja)   Marku
Levitiku    Lluka
Numrat Joani
Dhefteronomi (Ligji i Përtërirë) Veprat e Apostujve
1. Makabejtë Romanët
2. Makabejtë 1. Korinthianët
3. Makabejtë 2. Korinthianët
1. Esdra Galatianët
2. Esdra Efesianët
Jisui i Naviut Filipianët
Gjyqtarët Kolosianët
Ruthi 1. Thesalonikasit
1. Mbretërit ( I Samueli) 2. Thesalonikasit
2. Mbretërit (II Samueli) 1. Timotheu
3. Mbretërit (I Mbretërit) 2. Timotheu
4. Mbretërit (II Mbretërit) Tito
1. Kronikat Filemoni
2. Kronikat Hebrejtë
Nehemia Jakovi
Ester 1. Pietri
Judith 2. Pietri
Jobi  1. Joani
Psalmet 2. Joani
Proverbat 3. Joani
Kishtari Juda
Kënga e Këngëve Zbulesa (Apokalipsi)
Dituria e Sirakut
Urtësia e Solomonit
Tobia
Letra e Jeremisë
Baruhu
Isaia
Jeremia
Vajtimet
Ezekieli
Danieli
Osea
Joeli
Amos
Abdia
Mikah
Nahum
Avakum (Habakuk)
Sofonia
Agai
Zaharia
Malakia