ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΝ
ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΑ
Ἄρθρον 1
Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας, ἔχουσα Ἱδρυτήν καί Κεφαλήν αὐτῆς τόν Κύριον καί Θεόν ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, εἶναι θεῖον καθίδρυμα ὡς ἐν τόπῳ παρουσία καί φανέρωσις τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, παραμένει ἀναποσπάστως ἡνωμένη μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ὅλων τῶν ἀδελφῶν Αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καἰ διαφυλάσσει ἀπαρασαλεύτως τάς πηγάς τῆς πίστεως, ἤτοι τήν Ἁγίαν Γραφήν, τήν Ἱεράν Παράδοσιν καί τούς ἱερούς ἀποστολικούς καί συνοδικούς Κανόνας.
Ἡ ἐπίσημος ἐπωνυμία αὐτῆς εἶναι «Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας».
Ἄρθρον 2
Μέλη τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας εἶναι ὅσοι ἔχουν βαπτισθῆ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ καί κατοικοῦν ἐν Ἀλβανίᾳ, ἀνεξαρτήτως καταγωγῆς.
Ἄρθρον 3
Οἱ ἱεροί Κανόνες τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀποτελοῦντες τό κοινόν θεμέλιον ὀργανώσεως καί διοικήσεως ὅλων τῶν ἀνά τόν κόσμον Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, διέπουν τό σύστημα διοργανώσεως, διοικήσεως καί λειτουργίας τῆς ζωῆς τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Ἡ ἀκριβής ἑρμηνεία ἄρθρων τοῦ παρόντος Καταστατικοῦ ἐπί ἀναφυομένων τυχόν ἀποριῶν γίνεται μέ κριτήριον τούς ἱερούς Κανόνας.
Ἄρθρον 4
Θεμελιώδη ἀξίαν διά τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας ἔχουν:
Ἐκκλησιαστικῶς, ὁ Πατριαρχικός καί Συνοδικός Τόμος, διά τοῦ ὁποίου τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον παρεχώρησεν εἰς αὐτήν (Ἀπρίλιος 1937), κατά τήν ἐκκλησιαστικήν τάξιν, τήν Αὐτοκεφαλίαν καί οὕτω τήν κανονικήν ἀναγνώρισιν αὐτῆς ὑπό πασῶν τῶν ἀνά τήν οἰκουμένην Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ὡς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας.
Πολιτικῶς, τό ὑπ᾿ ἀριθμ. 10 ἄρθρον, παράγρ. 6, καί τό ὑπ᾿ ἀρ. 24 ἄρθρον, παράγρ. 1, 2, τοῦ Συντάγματος τῆς Δημοκρατίας τῆς Ἀλβανίας τοῦ ἔτους 1998.
Οὕτω, βάσει τοῦ ἄρθρου 10, ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας, οὖσα μία τῶν παραδοσιακῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων τῆς χώρας, ἀναγνωρίζεται ὡς Νομικόν Πρόσωπον καί εἶναι ἀνεξάρτητος εἰς τήν διοίκησιν καί τήν διαχείρισιν τῆς περιουσίας αὐτῆς συμφώνως πρός τάς ἀρχάς καί τούς Κανόνας αὐτῆς. Διά τοῦ ἄρθρου 24, παράγρ. 1, 2, κατοχυροῦται ἡ θρησκευτική ἐλευθερία καί τό δικαίωμα ἐκφράσεως τῆς θρησκευτικῆς πίστεως, ἀτομικῶς ἤ ὁμαδικῶς, εἰς τόν ἰδιωτικόν ἤ τόν δημόσιον βίον, διά τῆς λατρείας, τῆς ἐκπαιδεύσεως, τῆς τηρήσεως τῶν ἐθίμων καί τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων.
Ἄρθρον 5
Αἱ σχέσεις μεταξύ τοῦ Κράτους καί τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ῥυθμίζονται διά τῶν ἄρθρων 10 καί 24 τοῦ Ἀλβανικοῦ Συντάγματος, καθώς καί ἐπί τῇ βάσει τῆς προβλεπομένης μεταξύ των Συμφωνίας.
Ἄρθρον 6
Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας, ὡς ὁ κανονικός συνεχιστής τῆς ἀπό αἰώνων παραδόσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τήν γεωγραφικήν περιοχήν τοῦ συγχρόνου Ἀλβανικοῦ κράτους, εἶναι ὁ μόνος νόμιμος κληρονόμος ὅλων τῶν τίτλων, περιουσιῶν, ἰδιοκτησιῶν, τῆς Ὀρθδόξου πολιτιστικῆς κληρονομίας καί δικαιωμάτων τῶν ἐντός τῆς Ἀλβανίας Ἐνοριῶν, ἱερῶν Μονῶν καί κοινοτήτων.
Ἄρθρον 7
Ἐπίσημος γλῶσσα τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας εἶναι ἡ Ἀλβανική. Οἱ ἑτερόγλωσσοι Ὀρθόδοξοι δύνανται νά χρησιμοποιοῦν κατά τήν θείαν λατρείαν τήν παραδοσιακήν λατρευτικήν αὐτῶν γλῶσσαν, ὑπό τόν ὅρον ὅτι τά ἐν χρήσει κείμενα αὐτῶν ἔχουν τήν ἔγκρισιν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ὡς ἰσχύει καί διά τά κείμενα τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν εἰς τήν Ἀλβανικήν.
Εἰς τήν ἀλληλογραφίαν μέ ἄλλας Αὐτοκεφάλους Ἐκκλησίας καί ξένους ἀποδέκτας γενικῶς, δύνανται νά χρησιμοποιοῦνται καί ἄλλαι γλῶσσαι.
ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ
Ἄρθρον 8
Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας, ὡς πρός τάς Μητροπόλεις Αὐτῆς, ὀργανοῦται ὡς ἑξῆς:
Ἀρχιεπισκοπή Τιράνων καί Δυρραχίου, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Τιράνων, Δυρραχίου, Σκόδρας καί Βορείου Ἀλβανίας.
Μητρόπολις Βερατίου, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Βερατίου, Αὐλῶνος, Λούσνιας καί Μαλλακάστρας.
Μητρόπολις Ἀργυροκάστρου, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Ἀργυροκάστρου, Πωγωνίου, Πρεμετῆς, Ἁγ. Σαράντα, Δελβίνου καί Χειμάρρας.
Μητρόπολις Κορυτσᾶς, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Κορυτσᾶς, Πρέσπας, Πόγραδετς, Δεβόλ καί Κολόνιας.
Μητρόπολις Ἐλμπασάν, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Ἐλμπασάν, Σπαθίας, Λιμπράζντ.
Μητρόπολις Ἀπολλωνίας καί Φίερ, περιλαμβάνουσα τάς Ἀρχιερατικάς Περιφερείας: Φίερ, Πατός, Λιμπόφσα.
Ἄρθρον 9
Ἡ Ἱερά Σύνοδος δύναται νά ἱδρύῃ Μητροπόλεις ἤ Ἐπισκοπάς, ἐφ᾿ ὅσον διά λόγους ποιμαντικούς κριθῇ ἀναγκαῖον, ἀκολουθοῦσα τήν διαδικασίαν τήν ὁποίαν προβλέπουν ἡ κανονική τάξις καί παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας.
Ἄρθρον 10
Οὐδείς ὀρθόδοξος κληρικός δύναται νά ἀσκῇ ἱερατικά καθήκοντα ἐν Ἀλβανίᾳ, ἐάν δέν εἶναι ἐντεταγμένος κανονικῶς εἰς τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας καί ἄνευ προηγουμένης εἰδικῆς ἀδείας τῆς ἁρμοδίας ἐκ κλησιαστικῆς ἀρχῆς αὐτῆς.
ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Ἄρθρον 11
Ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶναι ἡ ἀνωτάτη ἀρχή τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, συμφώνως πρός τόν Πατριαρχικόν καί Συνοδικόν Τόμον τῆς παραχωρήσεως τοῦ Αὐτοκεφάλου αὐτῆς ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Αὕτη ἀποτελεῖται ἐκ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας, ὡς μονίμου Προέδρου, καί τῶν ἐν ἐνεργείᾳ Μητροπολιτῶν καί Ἐπισκόπων.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔχει ἕδραν τήν πρωτεύουσαν τῆς χώρας, ἡ δέ ἐπίσημος ὀνομασία της εἶναι «Ἱερά Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας».
Ἄρθρον 12
Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔχει τάς ἑξῆς ἁρμοδιότητας:
α) Διαφυλάσσει τήν πίστιν, τήν λατρείαν, τήν ἐκκλησιαστικήν πειθαρχίαν, τήν ὀργάνωσιν καί τήν διοίκησιν τῆς Ἐκκλησίας, βάσει τῶν δογμάτων καί τῶν ἱερῶν Κανόνων.
β) Ἐκλέγει τόν Ἀρχιεπίσκοπον, τούς Μητροπολίτας καί τούς Ἐπισκόπους καί ἐκδίδει τάς σχετικάς Ἐγκυκλίους διά τήν ἀναγνώρισιν αὐτῶν.
γ) Διορίζει τούς τοποτηρητάς τῶν κενῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων.
δ) Ἀσκεῖ τόν κανονικόν ἔλεγχον ἐπί τῶν πράξεων καί ἐνεργειῶν τῶν Μητροπολιτῶν καί Ἐπισκόπων, ὡς καί ἁπάντων τῶν ὀργάνων τῆς Ἐκκλησίας.
ε) Φροντίζει ἵνα λαμβάνῃ τό Ἅγιον Μῦρον ἀπό τήν Μεγάλῃν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳν.
ϛ) Μεριμνᾷ διά τήν κατάλληλον μόρφωσιν καί τήν συνεπῆ ἐκτέλεσιν τῶν ἱερῶν καθηκόντων τῶν Κληρικῶν καί Μοναχῶν.
ζ) Μεριμνᾷ διά τήν θρησκευτικήν μόρφωσιν τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ διά κηρυγμάτων, διαλέξεων, κατηχητικῆς διδασκαλίας, ποιμαντικῶν ἐπισκέψεων, ἐκδόσεως θρησκευτικῶν ἐντύπων, ἠλεκτρονικῶν μέσων κ.τ.λ.
η) Ἐγκρίνει τά ἔντυπα θρησκευτικοῦ περιεχομένου, τά ὁποῖα δύνανται νά κυκλοφοροῦν ἐντός τῶν Ἐνοριῶν, τῶν Μονῶν ἤ τῶν Ἱδρυμάτων τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
θ) Ἀποφασίζει ἐπί παραιτήσεως μέλους αὐτῆς.
ι) Δικάζει τόν Πρόεδρον καί τά μέλη αὐτῆς διά δογματικάς καί κανονικάς παραβάσεις, συμφώνως πρός τούς ἱερούς Κανόνας. Ἐκδικάζει ὑποθέσεις σχετιζομένας μέ καθαιρέσεις πρεσβυτέρων, διακόνων καί μοναχῶν.
ια) Ἑρμηνεύει αὐθεντικῶς, δι᾿ ὅλα τά ἐκκλησιαστικά ὄργανα, τάς διατάξεις τοῦ Καταστατικοῦ καί τοῦ Γενικοῦ Κανονισμοῦ Διοικήσεως.
ιβ) Συγκαλεῖ Ἐκκλησιαστικάς Συνελεύσεις καί Συνέδρια, ὁσάκις ἀπαιτοῦν τοῦτο αἱ ἀνάγκαι τῆς Ἐκκλησίας.
ιγ) Συγκροτεῖ Συνοδικάς Ἐπιτροπάς πρός μελέτην καί γνωμοδότησιν ἐπί εἰδικῶν θεμάτων.
ιδ) Ἀσκεῖ ἐποπτείαν ἐπί τῆς διαχειρίσεως τῆς κινητῆς καί ἀκινήτου περιουσίας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς, τῶν Μητροπόλεων, τῶν Ἐνοριῶν καί τῶν Μονῶν.
ιε) Ἱδρύει Ἱδρύματα καί Συλλόγους ἐξυπηρετοῦντας τό πνευματικόν, κοινωνικόν, ἐκπαιδευτικόν καί πολιτιστικόν ἔργον τῆς Ἐκκλησίας.
ιϛ) Ἀποφασίζει διά ζητήματα πάσης φύσεως, τά ὁποῖα δέν ρυθμίζονται διά τοῦ παρόντος Καταστατικοῦ ἤ τῶν Κανονισμῶν.
Ἄρθρον 13
Ἡ Ἱερά Σύνοδος συγκαλεῖται ὑπό τήν προεδρίαν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, τακτικῶς ἀνά τρίμηνον καί ἐκτάκτως ὁσάκις παραστῇ ἀνάγκη.
Ἁρμόδιος διά τήν σύγκλησιν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί τόν καθορισμόν τῆς ἡμερησίας διατάξεως εἶναι κατά τούς ἱερούς Κανόνας μόνον ὁ Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Ἡ τελευταία συγκαλεῖται ἐπίσης ὑπό τοῦ Προέδρου αὐτῆς, ἐφ᾿ ὅσον ζητηθῇ τοῦτο δι᾿ ἐγγράφου τοὐλάχιστον ὑπό τοῦ ἡμίσεος τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μελῶν αὐτῆς.
Ἀπουσιάζοντος τοῦ Προέδρου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου προεδρεύει ὁ ἀρχαιότερος κατά τά πρεσβεῖα τῆς χειροτονίας Μητροπολίτης, τῇ ἐγγράφῳ κανονικῇ ἐντολῇ ἤ ἀδείᾳ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου.
Ἡ συμμετοχή τῶν Ἀρχιερέων εἰς τάς τακτικάς ἤ ἐκτάκτους συνεδρίας τῆς Ἱερᾶς Συνόδου εἶναι ὑποχρεωτική. Οἱ ἄνευ σοβαροῦ λόγου ἀπέχοντες τῶν συνεδριῶν ὑπόκεινται εἰς τάς προβλεπομένας ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων κυρώσεις.
Ἄρθρον 14
Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔχει κληρικόν Ἀρχιγραμματέα καί κληρικόν Γραμματέα, προτεινομένους ὑπό τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καί διοριζομένους ὑπ᾿ αὐτῆς.
Ἄρθρον 15
Ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶναι ἐν ἀπαρτίᾳ ἐφ᾿ ὅσον συμμετέχουν ὁ Πρόεδρος αὐτῆς καί τό ἥμισυ τοὐλάχιστον τοῦ συνολικοῦ ἀριθμοῦ τῶν μελῶν αὐτῆς, λαμβάνει δέ ἐγκύρους ἀποφάσεις δι᾿ ἁπλῆς πλειοψηφίας τῶν παρευρισκομένων μελῶν αὐτῆς, εἰς περίπτωσιν δέ ἰσοψηφίας ὑπερισχύει ἡ ψῆφος τοῦ Προέδρου.
Ἄρθρον 16
Εἰς τό μεταξύ τῶν συνεδριάσεων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου διάστημα, δι᾿ ἐπείγοντα ἤ τρέχοντα θέματα ἐνεργεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καί ἐνημερώνει σχετικῶς τήν Ἱεράν Σύνοδον εἰς τήν πρώτην συνεδρίαν αὐτῆς, ἥτις καί ἐγκρίνει τάς ἐνεργείας αὐτοῦ.
ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ
Ἄρθρον 17
Ἡ ἐκλογή τῶν Ἀρχιερέων (Ἀρχιεπισκόπου, Μητροπολιτῶν, Ἐπισκόπων) γίνεται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας συμφώνως πρός τούς ἱερούς Κανόνας.
Τό Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον προτείνει ὑποψηφίους πρός χειροτονίαν εἰς τόν ἐπισκοπικόν βαθμόν. Τελικῶς, ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐκλέγει ἕνα ἐξ αὐτῶν.
Οἱ ὑποψήφιοι διά χειροτονίαν εἰς τόν Ἐπισκοπικόν βαθμόν, ἐκτός τῶν προσόντων τά ὁποῖα ὁρίζουν οἱ Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, δέον ὅπως εἶναι πτυχιοῦχοι τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας «Ἀνάστασις» ἤ Ὀρθοδόξου Θεολογικῆς Σχολῆς πανεπιστημιακοῦ ἐπιπέδου καί ὅπως ἔχουν παραμείνει καί ἐργασθῆ τοὐλάχιστον ἐπί τριετίαν ἐν Ἀλβανίᾳ.
Οἱ Ἀρχιερεῖς τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ἔχουν ἀλβανικήν ὑπηκοότητα. Εἰς εἰδικάς περιπτώσεις δύναται νά γίνῃ ἐξαίρεσις, κατόπιν ἀποφάσεως τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου καί τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Διά τήν χειροτονίαν Ἀρχιερέων τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ἀπαιτεῖται νά ὑπάρχουν τοὐλάχιστον τρεῖς Ἀρχιερεῖς. Εἰς περίπτωσιν μικροτέρου ἀριθμοῦ ἐπιζώντων Ἐπισκόπων, πρός ἐξασφάλισιν τοῦ ὁριζομένου ἀριθμοῦ ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων, δύναται νά ζητηθῇ ἡ βοήθεια τοῦ παραχωρήσαντος τό αὐτοκέφαλον Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ἄρθρον 18
Ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι δυνατόν νά ἐκλέγωνται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τιτουλάριοι Μητροπολῖται ἤ τιτουλάριοι Ἐπίσκοποι μέ συγκεκριμένα καθήκοντα. Οὗτοι θεωροῦνται ἐν ἐνεργείᾳ μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Ἄρθρον 19
Οἱ Ἀρχιερεῖς, κατά τήν ἀνάληψιν τῶν καθηκόντων των δίδουν ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τήν ἑξῆς διαβεβαίωσιν: «Ὑπόσχομαι ἐνώπιον τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ ὅτι θά φυλάττω τήν πίστιν εἰς τά ἐκκλησιαστικά δόγματα καί τούς Κανόνας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί θά διατηρῶ τόν δεσμόν μετά τῶν Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων καί τῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν ἀνά τόν κόσμον».
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
Ἄρθρον 20
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶναι ὁ Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ἐπικεφαλῆς τῶν ἐν τῇ Ἀλβανίᾳ Ὀρθο δόξων Χριστιανῶν, ἐκπρόσωπος αὐτῶν ἐνώπιον τῶν κρατικῶν ἀρχῶν, τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν καί πάσης ἀρχῆς καί ἐξουσίας.
Ἄρθρον 21
Ὁ τίτλος τοῦ Ἀρχιεπισκόπου εἶναι: «Μακαριώτατος, Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας», ἡ δέ φήμη αὐτοῦ ἐν ταῖς ἐκκλησιαστικαῖς Ἀκολουθίαις ἐκφωνεῖται συμφώνως πρός τήν λειτουργικήν παράδοσιν τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔχει ἁπάσας τάς ὑποχρεώσεις καί ἅπαντα τά δικαιώματα τά προβλεπόμενα ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων καί τοῦ παρόντος Καταστατικοῦ.
Ἄρθρον 22
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔχει τά ἑξῆς καθήκοντα καί δικαιώματα:
α) Ἀναγγέλλει, κατά τήν τάξιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τήν ἐκλογήν καί ἀνάρρησιν αὐτοῦ δι᾿ ἐνθρονιστηρίων γραμμάτων τῇ Μεγάλῃ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳ καί πάσαις ταῖς ἀνά τήν οἰκουμένην ἀδελφαῖς Ὀρθοδόξοις Αὐτοκεφάλοις Ἐκκλησίαις καί παρέχει τήν νενομισμένην ὁμολογίαν καί διαβεβαίωσιν περί τῆς ὑπ᾿ αὐτοῦ ἀπαρασαλεύτου τηρήσεως τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί πάντων ὅσα οἱ θεῖοι καί ἱεροί Κανόνες, ἡ ἱερά Παράδοσις καί ἡ τάξις τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διακελεύονται. Μνημονεύει κατά τήν τάξιν ἐν τοῖς διπτύχοις τοῦ ὀνόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τῶν λοιπῶν Πατριαρχῶν καί Προέδρων τῶν Ἁγίων Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν.
β) Συγκαλεῖ τήν Ἱεράν Σύνοδον καί ἅπαντα τά σώματα ἤ ὄργανα τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας καί προεδρεύει τῶν συνεδριάσεων αὐτῶν.
γ) Ἐκπροσωπεῖ τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας ἐνώπιον τῶν κρατικῶν Ἀρχῶν καί ὁπουδήποτε παραστῇ ἀνάγκη, προσωπικῶς ἤ καί δι᾿ ἐκπροσώπων.
δ) Ἐκπροσωπεῖ τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας εἰς πᾶσαν σύμβασιν ἀγοραπωλησίας ἀκινήτων ἐν Ἀλβανίᾳ καί ἐν τῷ Ἐξωτερικῷ, προσωπικῶς ἤ διά πληρεξουσίου του.
ε) Διατηρεῖ τήν ἐκκλησιαστικήν κοινωνίαν καί ἐπικοινωνίαν μετά τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
ϛ) Ἐκδίδει ἐγκυκλίους πρός ὅλας τάς Ὀρθοδόξους Ἐνορίας τῆς Ἀλβανίας, ἐπισκέπτεται δέ, ὅταν θεωρῇ σκόπιμον, τούς Ἱεράρχας τῆς Ἐκκλησίας.
ζ) Χειροτονεῖ τούς Μητροπολίτας καί τούς Ἐπισκόπους ἀπό κοινοῦ μέ τούς Ἱεράρχας – μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί συμφώνως πρός τούς ἱερούς Κανόνας.
η) Δέχεται τά ᾐτιολογημένα παράπονα κατά τῶν Ἀρχιερέων καί εἰσηγεῖται εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον ἀνακρίσεις ἐπιφορτίζων πρός τοῦτο ἕν μέλος αὐτῆς.
θ) Ἐπισκέπτεται τοὐλάχιστον ἀνά διετίαν τάς Ἐνορίας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί ὑποβάλλει κατ᾿ ἔτος σχετικήν ἔκθεσιν εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον.
ι) Προκειμένου περί ζητημάτων ἤ ἀποριῶν γενικωτέρας ἐκκλησιαστικῆς φύσεως, ἐξερχομένων τῶν ὁρίων τῆς δικαιοδοσίας τῶν ἐπί μέρους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπευθύνεται κατά τήν κανονικήν τάξιν πρός τόν Οἰκουμενικόν Θρόνον, δι᾿ οὗ ἡ κοινωνία μετά πάσης Ἐπισκοπῆς Ὀρθοδόξων τῶν ὀρθοτομούντων τόν λόγον τῆς ἀληθείας, καί ζητεῖ οὕτω τήν ἐπ᾿ αὐτῶν ἔγκυρον τῶν ἀδελφῶν Ἐκκλησιῶν γνώμην καί ἀντίληψιν.
ια) Ἀναλαμβάνει εὐρυτέρας πρωτοβουλίας, ὁσάκις ἡ χώρα εὑρίσκεται εἰς ἔκτακτον ἀνάγκην, ἐκ φυσικῶν καταστροφῶν ἤ ἄλλων αἰτίων, συνεργαζόμενος μετά τῶν κρατικῶν ἀρχῶν, τῶν ἡγεσιῶν τῶν λοιπῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων καί τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν, πρός ἀνακούφισιν τῶν πληγέντων καί ἐπούλωσιν τῶν τραυμάτων.
ιβ) Ἀσκεῖ πᾶν ἄλλο δικαίωμα, τό ὁποῖον παρέχεται εἰς αὐτόν ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων.
Ἄρθρον 23
Ἀρχιεπίσκοπος δύναται νά ἔχῃ δύο ἕως τρεῖς βοηθούς Ἐπισκόπους, οἵτινες ἐκτελοῦν τά ἀνατι θέμενα εἰς αὐτούς εἰδικά καθήκοντα καί ἔχουν ὅλα τά προνόμια τῶν ἐν ἐνεργείᾳ Ἀρχιερέων.
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Ἄρθρον 24
Ὁ Μητροπολίτης ἕχει τά κάτωθι καθήκοντα καί δικαιώματα:
α) Μετέχει τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Διοικεῖ καί ποιμαίνει τήν Μητρόπολιν αὐτοῦ ἐντός τῶν καθωρισμένων ὁρίων τῆς Ἐπαρχίας αὐτοῦ.
β) Εἶναι μέλος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί ἐκπροσωπεῖ τήν Μητρόπολιν αὐτοῦ ἐνώπιον τῶν τοπικῶν Κρατικῶν Ἀρχῶν καί ὅπου παραστῇ ἀνάγκη, προσωπικῶς ἤ δι᾿ ἐκπροσώπου αὐτοῦ.
γ) Χειροτονεῖ τούς κληρικούς τῆς ἐπαρχίας του.
δ) Ἐπιβάλλει εἰς τούς κληρικούς τῆς Μητροπόλεως τάς προβλεπομένας ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων ποινάς. Διά σοβαρώτερα παραπτώματα, τά ὁποῖα συνιστοῦν σκάνδαλα, παραπέμπει αὐτούς εἰς τά ἁρμόδια Ἐκκλησιαστικά Δικαστήρια.
ε) Ἐπισκέπτεται τοὐλάχιστον ἀνά διετίαν τάς Ἐνορίας τῆς Μητροπόλεώς του, διά νά ἐλέγχῃ τήν πορείαν τῶν ἐκκλησιαστικῶν θεμάτων, προβαίνει εἰς σχετικάς ὁδηγίας καί ὑποβάλλει κατ᾿ ἔτος σχετικήν ἔκθεσιν πρός τήν Ἱεράν Σύνοδον.
Ἄρθρον 25
Ὁ Μητροπολίτης μνημονεύει κατά τήν τέλεσιν τῆς Θείας Λειτουργίας «Τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν (δεῖνος)». Χαίρει παντός δικαιώματος, τό ὁποῖον παρέχεται αὐτῷ ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων.
Ἄρθρον 26
Πᾶς Ἀρχιερεύς ὑποχρεοῦται νά παραμένῃ συνεχῶς ἐντός τῶν ὁρίων τῆς ἐπαρχίας αὐτοῦ, ἐκτός περιπτώσεων συμμετοχῆς αὐτοῦ εἰς συνεδριάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἤ εἰς ἄλλας ἐπισήμους συναντήσεις, καθώς καί ὅταν τελῇ ἐν κανονικῇ ἀδείᾳ. Διά πᾶσαν ἄλλην περίπτωσιν ἀπαιτεῖται ἔγκρισις τοῦ Προέδρου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Ἐπί ὑπηρεσιακῶν θεμάτων, ὁ Ἀρχιερεύς ἐπικοινωνεῖ μέ τάς ἐκκλησιαστικάς ἀρχάς ἄλλων Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν μέσῳ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
ΚΛΗΡΙΚΟΛΑΪΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ
Ἄρθρον 27
Διά τήν ἀντιμετώπισιν τῶν γενικωτέρων θεμάτων, τά ὁποῖα ἀπασχολοῦν τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας, συγκαλεῖται τακτικῶς ἀνά διετίαν, ἀλλά καί ἐκτάκτως, ἐάν παραστῇ ἀνάγκη, Κληρικολαϊκή Συνέλευσις.
Ἡ Κληρικολαϊκή Συνέλευσις μελετᾷ τά τρέχοντα ἐκκλησιαστικά καί κοινωνικά θέματα, καί προτείνει εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον καί τό Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον μέτρα πρός ἐκτέλεσιν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔργου καί γενικῶς τῆς ὀρθοδόξου «μαρτυρίας» εἰς τόν σύγχρονον κόσμον. Τά δογματικά καί κανονικά θέματα εἶναι τῆς ἀποκλειστικῆς ἁρμοδιότητος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Ἄρθρον 28
Εἰς τήν Κληρικολαϊκήν Συνέλευσιν μετέχουν τά μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τά μέλη τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου, ἀνά δύο ἐκπρόσωποι ἑκάστης Ἱερᾶς Μονῆς καί ἀνά εἴκοσι κληρικοί καί εἴκοσι τέσσαρες λαϊκοί, διά καταλλήλου ἐκπροσωπήσεως ἀνδρῶν, γυναικῶν καί νέων, ἐκ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί τῶν Μητροπόλεων. Ὁ ἀριθμός οὗτος δύναται νά αὐξηθῇ κατά τό ἕν τρίτον κατόπιν ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἀναλόγως τῶν ὑφισταμένων ἑκάστοτε συνθηκῶν.
Οἱ κληρικοί ἐκλέγονται διά τήν συγκεκριμένην Συνέλευσιν ὑπό τῆς ὁλομελείας τῶν κληρικῶν τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί τῶν Μητροπόλεων. Οἱ δέ λαϊκοί ἐκλέγονται ἐκ τῶν μελῶν τῶν Ἐνοριακῶν Συμβουλίων, καθώς καί ἐκ τῶν μελῶν τῶν Διοικητικῶν Συμβουλίων τῶν Ἐκλησιαστικῶν Ἱδρυμάτων. Πρός ἐπίτευξιν ἀρτιωτέρας ἐκπροσωπήσεως ὅλων τῶν περιφερειῶν, ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐκδίδει σχετικήν ἑκάστοτε ἐγκύκλιον.
ΚΛΗΡΙΚΟΛΑΪΚΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ
Ἄρθρον 29
Διά τήν διαχείρισιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας καί τόν ἔλεγχον τῶν περιουσιῶν τῶν ἱερῶν Ναῶν τῶν Ὀρθοδόξων κοινοτήτων ὡς καί τῶν ἱερῶν Μονῶν, ἡ Ἱερά Σύνοδος συγκροτεῖ ἐν τῇ ἕδρᾳ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβα νίας τό «Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον», τό ὁποῖον ἀποτελεῖται ἐξ ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί δώδεκα κληρικῶν καί λαϊκῶν.
Τό Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον συμμετέχει καί εἰς τάς προβλεπομένας ὑπό τῶν ἄρθρων 17, 27 καί 70 τοῦ παρόντος Καταστατικοῦ ἐκκλησιαστικάς ἐνεργείας.
Τά τέσσαρα κληρικά καί τά τέσσαρα λαϊκά μέλη τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου ἐκλέγονται ἀνά τετραετίαν ὑπό τῶν μελῶν τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ καί τῶν Μητροπολιτικῶν Συμβουλίων ἑκάστης ἐπαρχίας. Τά ὑπόλοιπα τέσσαρα ἐκλέγονται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Πενταμελής Ἐκτελεστική Ἐπιτροπή, ἐκλεγομένη ὑπό τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου, ἐκτελεῖ τάς ἀποφάσεις αὐτοῦ. Ἀμφοτέρων τῶν σωμάτων προεδρεύει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος.
Ἄρθρον 30
Παρά τῷ Κληρικολαϊκῷ Ἐκκλησιαστικῷ Συμβου λἰῳ λειτουργεῖ Ἐπιτροπή Ἐπιθεωρήσεως, ἡ ὁποία ἐλέγχει τήν διαχείρισιν τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί τῶν Μητροπόλεων καί εἰσηγεῖται σχετικῶς εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον.
Ἄρθρον 31
Τό Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον ἐξετάζει τόν οἰκονομικόν ἀπολογισμόν τοῦ προηγουμένου ἔτους καί τόν προϋπολογισμόν τοῦ ἑπομένου, οἱ ὁποῖοι ἐγκρίνονται τελικῶς ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Καταρτίζει τόν Γενικόν Κανονισμόν Διοικήσεως τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ὁ ὁποῖος ἐγκρίνεται τελικῶς ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Ἄρθρον 32
Τό Κληρικολαϊκόν Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον συνέρχεται τακτικῶς δίς τοῦ ἔτους καί ἡ Ἐκτελεστική Ἐπιτροπή ἀνά τρίμηνον. Ἀμφότερα τά σώματα συνέρχονται καί ἐκτάκτως, ὁσάκις παρίσταται ἀνάγκη, κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Ἀρχιεπισκόπου.
Χρέη Γραμματέως τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου τελεῖ ὁ Ἀρχιγραμματεύς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚΟΝ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΑ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ
Ἄρθρον 33
Εἰς τήν Ἱεράν Ἀρχιεπισκοπήν καί εἰς ἑκάστην Ἱεράν Μητρόπολιν συγκροτεῖται Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς Μητροπόλεως, πρός συμπαράστασιν εἰς τό ἔργον τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου.
Τό Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον ἀποτελεῖται ἐκ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἤ τοῦ Μητροπολίτου ὡς Προέδρου, πέντε κληρικῶν καί πέντε λαϊκῶν, διά καταλλήλου ἐκπροσωπήσεως ἀνδρῶν, γυναικῶν καί νέων. Τά μέλη ἐκλέγονται ἀνά τετραετίαν, συμφώνως πρός τόν Γενικόν Κανονισμόν Διοικήσεως.
Τό Ἐκκλησιαστικόν Συμβούλιον συνέρχεται κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Προέδρου τακτικῶς τρίς τοῦ ἔτους καί ἐκτάκτως, ὁσάκις παρίσταται ἀνάγκη. Διερευνᾷ τάς διαμορφουμένας συνθήκας, αἱ ὁποῖαι ἐπηρεάζουν τήν πορείαν τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῶν Μητροπόλεων, καί ἀναζητεῖ προσφορωτέρους τρόπους διεξαγωγῆς τοῦ πνευματικοῦ, ποιμαντικοῦ καί κοινωνικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας.
ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
Ἄρθρον 34
Ἡ Ἀρχιερατική Περιφέρεια εἶναι ἐκκλησιαστική διοικητική Μονάς, ἡ ὁποία περιλαμβάνει ὡρισμένον ἀριθμόν Ἐνοριῶν μιᾶς συγκεκριμένης περιοχῆς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῶν Μητροπόλεων.
Ἄρθρον 35
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καί οἱ Μητροπολῖται διορίζουν ἐκπρόσωπον αὐτῶν κληρικόν ὡς Ἀρχιερατικόν Ἐπίτροπον δι᾿ ἑκάστην Ἀρχιερατικήν Περιφέρειαν, ὁ ὁποῖος συντονίζει τό Ἐκκλησιαστικόν ἔργον ἐν αὐτῇ ἐξ ὀνόματος καί ὑπό τάς ἀμέσους ὁδηγίας τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου.
Ἄρθρον 36
Ὁ Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος προΐσταται τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἀρχιερατικῆς Περιφερείας, τό ὁποῖον ἀποτελεῖται ἐκ τριῶν ἀκόμη κληρικῶν καί τριῶν λαϊκῶν. Οὗτοι ἐκλέγονται διά μίαν τετραετίαν ὑπό τῶν Ἐνοριακῶν Συμβουλίων καί διορίζονται ὑπό τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου. Ὁ Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος φροντίζει νά ἐφαρμόζωνται εἰς ἁπάσας τάς Ἐνορίας τῆς δικαιοδοσίας του αἱ ἐντολαί, αἱ ἀποφάσεις καί αἱ διατάξεις τῶν ἀνωτέρων ἐκκλησιαστικῶν ἀρχῶν.
ΙΕΡΑΙ ΜΟΝΑΙ
Ἄρθρον 37
Ἡ ἱερά Μονή εἶναι κέντρον ἀσκήσεως, λατρευτικῆς ζωῆς καί πνευματικῆς ἀκτινοβολίας κατά τάς μοναστικάς παραδόσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Ἑκάστη ἱερά Μονή διευθύνεται ὑπό τῆς Ἀδελφότητος, ἡ ὁποία ἐγκαταβιοῖ ἐν αὐτῇ, ὑπό τήν ἡγεσίαν τοῦ Ἡγουμένου καί τῶν μελῶν τοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίου.
Αἱ Ἱεραί Μοναί ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ἀλβανίας τηροῦν τούς Ἱερούς Κανόνας καί τάς Ὀρθοδόξους μοναστικάς παραδόσεις.
Δία τήν διαφύλαξιν, ἐπιτήρησιν καί ἑξασφάλισιν τῆς περιουσίας τῶν Ἱερῶν Μονῶν, αἱ ὁποῖαι ἤκμασαν παλαιότερον καί σήμερον δέν ἔχουν μοναχούς, μεριμνᾷ ἡ Οἰκονομική Ἐπιτροπή τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ ἑκάστης Μητροπόλεως.
Αἱ Ἱεραί Μοναί Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου Ἀρδενίτσης, Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου τῆς νήσου Σβερνέτς, Ἁγίας Μαρίνης, Λένγκα και Ἁγίων Θεοδώρων Δρυμάδων, ἐξονομάζονται Συνοδικαί Μοναί.
Αἱ Ἱεραί Μοναί Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Κολικόντασι ὡς καί Ἁγ. Ἰωάννου Βλαδιμήρου Σιόν, ἀποτελοῦν Προσκυνήματα τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Αἱ Συνοδικαί Μοναί καί τά Προσκυνήματα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας διατελοῦν ὑπό τήν Ἱεράν Συνόδον καί ὑπό τήν ἄμεσον ἐπίβλεψιν τοῦ Ἀρχιγραμματέως αὐτῆς.
ΕΝΟΡΙΑΙ ΚΑΙ ΕΦΗΜΕΡΙΟΙ
Ἄρθρον 38
Ἡ Ἐνορία εἶναι ἡ λατρευτική κοινότης τῶν πιστῶν, κληρικῶν καί λαϊκῶν, οἱ ὁποῖοι κατοικοῦν εἰς μίαν καθωρισμένην περιοχήν, πόλιν ἤ χωρίον, καί ἔχει ὡς κέντρον τόν ἱερόν Ναόν.
Ἄρθρον 39
Οἱ ἐφημέριοι ἐπιλέγονται, χειροτονοῦνται καί διορίζονται ὑπό τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου.
Ἑκάστη Ἐνορία ἔχει ἕνα ἤ περισσοτέρους ἐφημερίους, ἀναλόγως τοῦ ἀριθμοῦ τῶν πιστῶν καί τῶν ἱερῶν Ναῶν καί παρεκκλησίων τῆς Ἐνορίας καί ἀναλόγως τῆς οἰκονομικῆς καταστάσεως αὐτῆς.
Ἄρθρον 40
Ὁ ἐφημέριος εἶναι πρόεδρος τοῦ Ἐνοριακοῦ Συμβουλίου καί ὑπεύθυνος διά τήν ἐφαρμογήν τῶν διατάξεων τοῦ παρόντος Καταστατικοῦ. Ὅπου ὑπηρετοῦν περισσότεροι ἱερεῖς, τόν πρόεδρον ὁρίζει ὁ οἰκεῖος Ἱεράρχης.
Ἄρθρον 41
Οἱ ἱερεῖς ἐκτελοῦν τά καθήκοντά των καί ἀπολαμβάνουν τά δικαιώματα, τά ὁποῖα προβλέπουν οἱ ἱεροί Κανόνες καί ἡ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας, ἐν ὑπακοῇ εἰς τόν οἰκεῖον Ἀρχιερέα.
Ἄρθρον 42
Τήν διοίκησιν τῆς Ἐνορίας ἔχει τό Ἐνοριακόν Συμβούλιον, τό ὁποῖον ἀποτελεῖται: α) Ἐκ τοῦ Ἐφημερίου Ἱερέως ὡς Προέδρου. β) Ἐκ τῶν λοιπῶν κληρικῶν. γ) Ἐκ τεσσάρων ἕως δέκα λαϊκῶν μελῶν (ἀνδρῶν, γυναικῶν καί νέων), ἀναλόγως τοῦ μεγέθους τῆς Ἐνορίας, τά ὁποῖα διορίζονται ὑπό τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου ἀνά τετραετίαν, μετά τήν πρότασιν διπλασίου ἀριθμοῦ ὑποψηφίων ὑπό τοῦ προέδρου τῆς Ἐνορίας.
Ἕκαστος Ἐκκλησιαστικός Σύμβουλος ὀφείλει:
α) Νά εἶναι ἐνεργόν μέλος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (ἤτοι νά εἶναι βαπτισμένος, νά ἐκκλησιάζηται καί νά μετέχῃ τῶν ἱερῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας).
β) Νά μή ἔχῃ συγγένειαν, ἐξ αἵματος ἤ ἀγχυστείας, μετά τοῦ Ἐφημερίου ἤ ἄλλου μέλους τοῦ Ἐνοριακοῦ Συμβουλίου.
γ) Νά μή ἔχῃ ἐκτελεστικήν πολιτικήν ἐξουσίαν.
δ) Νά μετέχῃ τακτικῶς εἰς τάς συνεδρίας τοῦ Ἐνοριακοῦ Συμβουλίου.
Ἐκκλησιαστικός Σύμβουλος, ὁ ὁποῖος ἀπουσιάζει ἀδικαιολογήτως ἐπί τρεῖς συνεχεῖς συνεδριάσεις τοῦ Ἐνοριακοῦ Συμβουλίου, ἀντικαθίσταται ὑπό ἄλλου, ἀναπληρωματικοῦ μέλους, κατόπιν προτάσεως τοῦ Ἐφημερίου – Προέδρου.
Ὁ Ἐκκλησιαστικός Σύμβουλος ἀπολύεται:
α) Ἐάν ἀποδειχθῇ ὅτι δέν ἐφαρμόζει τάς ἀποφάσεις καί ἐντολάς τῆς προϊσταμένης ἀρχῆς.
β) Ἐάν δέν δέχηται οἰκονομικόν ἔλεγχον ἐκ μέρους τῆς ἁρμοδίας οἰκονομικῆς ὑπηρεσίας τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
γ) Ἐάν ἐνεργῇ ὡς ἀνεξάρτητος καί ἐκτελῇ ἔργα ἄνευ προηγουμένης ἐγκρίσεως τῆς προϊσταμένης του Ἀρχῆς.
δ) Ἐάν χρησιμοποιῇ τόν χῶρον τῆς Ἐκκλησίας διά ξένους πρός αὐτήν σκοπούς ἤ παραδίδει τό ταμεῖον τῆς Ἐκκλησίας εἰς μή ἐκκλησιαστικήν Ἀρχήν.
Ἐκκλησιαστικός Σύμβουλος, ἀπολυόμενος κατόπιν ἀποφάσεως τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου, ἀντικαθίσταται ὑπό ἄλλου ἀναπληρωματικοῦ μέλους.
Οὐδείς ἀναγνωρίζεται ὡς μέλος Ἐνοριακοῦ Συμβουλίου, ἐάν δέν ἔχῃ διοριστήριον ἔγγραφον φέρον τήν ὑπογραφήν τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου καί τήν σφραγῖδα τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς οἰκείας Μητροπόλεως.
Πᾶσα ἀνάμειξις μελῶν τῆς κρατικῆς ἐξουσίας εἰς Ἐνοριακά Συμβούλια ἀντίκειται εἰς τό Σύνταγμα τοῦ Κράτους καί ὡς ἐκ τούτου Σύμβουλοι ὁριζόμενοι ὑπό οἱασδήποτε κρατικῆς ἀρχῆς δέν δύνανται νά ἀναγνωρισθοῦν ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Τό ἀξίωμα τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβούλου εἶναι ἄμισθον καί ἀσυμβίβαστον πρός τό ἔργον τοῦ ἐμμίσθου ὑπαλλήλου τοῦ Ναοῦ.
Ἡ διάρκεια τῆς θητείας τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Συμ βούλων εἶναι τετραετής, ἀρχομένη τήν 1ην Σεπτεμβρίου τοῦ ἔτους διορισμοῦ των καί λήγουσα τήν 31ην Αὐγούστου τοῦ τετἀρτου ἔτους ἀπό τοῦ διορισμοῦ αὐτῶν.
Ἄρθρον 43
Δικαίωμα ἐκλογῆς καί ψήφου εἰς ὅλα τά Ἐκκλησιαστικά Συμβούλια ἔχουν ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι, ἄνδρες καί γυναῖκες ἄνω τῶν 18 ἐτῶν, κάτοικοι τῆς Ἀλβανικῆς Δημοκρατίας. Ὁ τρόπος ἐκλογῆς τῶν μελῶν τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Συμβουλίων τῶν πόλεων καί χωρίων, αἱ ἁρμοδιότητες καί τά καθήκοντα αὐτῶν, ὁρίζονται ὑπό τοῦ Γενικοῦ Κανονισμοῦ Διοικήσεως.
ΚΑΤΑΡΤΙΣΙΣ ΚΛΗΡΟΥ, ΑΣΦΑΛΙΣΙΣ,
ΑΔΕΙΑΙ
Ἄρθρον 44
Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας διαθέτει καί διαχειρίζεται εἰδικάς μέσας, ἀνωτέρας καί ἀνωτάτας Σχολάς διά τήν κατάρτισιν τῶν στελεχῶν της.
Ἄρθρον 45
Κληρικοί τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας χειροτονοῦνται ἀνεπίληπτοι ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι πληροῦν τούς προβλεπομένους ὑπό τῶν Κανόνων ὅρους, ἔχουν περατώσει τοὐλάχιστον τήν δευτεροβάθμιον ἐγκύκλιον ἐκπαίδευσιν καί ἔχουν πτυχίον τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογικῆς Ἀκαδημίας «Ἀνάστασις» τῆς Ἀλβανίας ἤ ἄλλης Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ αὐτοῦ τοὐλάχιστον ἐπιπέδου. Μόνον ἡ Ἱερά Σύνοδος δύναται νά προβῇ εἰς ἐξαιρέσεις, πρός κάλυψιν ἐκτάκτων ἀναγκῶν.
Ἄρθρον 46
Οἱ κληρικοί τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας καί οἱ ὑπάλληλοι αὐτῆς ἀσφαλίζονται συμφώνως πρός τούς νόμους τοῦ Ἀλβανικοῦ κράτους.
Ἄρθρον 47
Κληρικός ἤ μοναχός τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, διά νά ἐξέλθῃ τῶν ὁρίων τῆς Ἀλβανίας, πρέπει νά ἔχῃ ἔγγραφον ἄδειαν τῆς προϊσταμένης αὐτοῦ ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς.
ΙΕΡΑΤΙΚΑΙ ΣΥΝΑΞΕΙΣ
Ἄρθρον 48
Οἱ κληρικοί τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας συνέρχονται τακτικῶς ἀνά διετίαν, ἤ καί ἐκτάκτως ἐάν παραστῇ ἀνάγκη, εἰς Γενικήν Ἱερατικήν Σύναξιν. Σκοπός της εἶναι ἡ ἀντιμετώπισις τῶν τρεχόντων ζητημάτων, ἡ ἀνανέωσις τῆς πνευματικῆς ζωῆς τῶν κληρικῶν καί ἡ ἐνίσχυσις αὐτῶν διά τήν καλυτέραν ἐκτέλεσιν τῆς ἀποστολῆς των.
Ἱερατικαί Συνάξεις εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν καί εἰς ἑκάστην Μητρόπολιν γίνονται ἀνά τρίμηνον ἤ καί ὁσάκις κρίνῃ τοῦτο ὁ οἰκεῖος Ἱεράρχης.
Ἡ παρουσία τῶν κληρικῶν εἰς τάς Ἱερατικάς Συνάξεις εἶναι ὑποχρεωτική, τυχόν δέ ἀδικαιολόγητος ἀπουσία ἐπιφέρει κανονικάς κυρώσεις.
ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΟΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ ΕΡΓΟΝ
Ἄρθρον 49
Ἰδιαιτέρα μέριμνα καταβάλλεται ὑπό τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας διά τήν χριστιανικήν ἀγωγήν τῆς Ὀρθοδόξου Νεολαίας, καθώς καί διά τήν κατήχησιν παίδων καί ἐφήβων. Πρός τόν σκοπόν αὐτόν συγκροτεῖται εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν καί τάς Μητροπόλεις εἰδικόν σῶμα Κατηχητῶν, ἀποτελούμενον ἀπό πτυχιούχους τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογικῆς Ἀκαδημίας «Ἀνάστασις» ἤ καἰ εἰδικῶς κατηρτισμένους νέους. Εἰς ὅλα τά ἐπίπεδα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, Ἐνοριῶν, Μητροπόλεων καί Ἀρχιεπισκοπῆς, δέον ὅπως ἐπιδιώκηται ἡ ἐνεργός καί ὑπεύθυνος συμμετοχή τῆς Νεολαίας.
Ἄρθρον 50
Ὑπό τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ἐκδίδονται ἐφημερίδες, περιοδικά, βιβλία καί λοιπά ἔντυπα πρός κάλυψιν τῶν λειτουργικῶν, ποιμαντικῶν, πνευματικῶν, οἰκοδομητικῶν καί ἄλλων ἀναγκῶν τοῦ Ὀρθοδόξου ποιμνίου. Ἔντυπα μή ἐγκεκριμένα ὑπό τῆς ἁρμοδίας ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς δέν ἐπιτρέπεται νά κυκλοφοροῦν ἐντός τῶν χώρων τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Ἄρθρον 51
Παραλλήλως πρός τό ἁγιαστικόν, κηρυκτικόν, κατηχητικόν καί τό εὐρύτερον πνευματικόν ἔργον αὐτῆς, ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ἐνδιαφέρεται διά τήν ἐν γένει πρόοδον τῆς ἀλβανικῆς κοινωνίας καί ἀναπτύσσει εἰδικά προγράμματα εἰς τούς τομεῖς τῆς ὑγείας, τῆς ἐκπαιδεύσεως, τῆς κοινωνικῆς προνοίας, τῆς ἀγροτικῆς ἀναπτύξεως, τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς οἰκολογίας κ.ἄ.
Ἄρθρον 52
Πρός καλυτέραν ἐξυπηρέτησιν τῶν κοινωνικῶν δραστηριοτήτων, ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ἔχει ἱδρύσει δύο Ἱδρύματα: τό Ἵδρυμα «Εὐαγγελισμός» καί τό Ἵδρυμα «Πνοή Ἀγάπης», διοικούμενα βάσει ἐγκεκριμένων ὑπό τοῦ Κράτους Καταστατικῶν.
Ἄρθρον 53
Πρός ἀντιμετώπισιν διαφόρων ἀναγκῶν, ἡ Ἱερά Σύνοδος δύναται νά συνιστᾷ καί ἄλλα ἱδρύματα, ἑταιρείας περιωρισμένης εὐθύνης, συνδέσμους ἤ συλλόγους μέ τό ἑκάστοτε προσῆκον Καταστατικόν καί σαφῆ προσδιορισμόν τῶν σκοπῶν αὐτῶν.
Αἱ ἐκτάσεις γῆς, σχετιζόμεναι μέ τά ὑδροηλεκτρικά ἔργα ἑταιρειῶν τῆς Ἐκκλησίας, διατελούν ὐπό τήν ἐπίβλεψιν τῆς Ἰερᾶς Συνόδου.
Πρόεδρος τῶν Ἱδρυμάτων καί τῶν ἑταιρειῶν εἶναι ὁ ἑκάστοτε Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας.
Τούς προέδρους τῶν Συνδέσμων Ὀρθοδόξων Διανοουμένων, Ὀρθοδόξων Γυναικῶν καί Ὀρθοδόξου Νεολαίας, κατόπιν προτάσεως τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Συμβουλίου, ἐκλέγει ἡ Ἱερά Σύνοδος, διά μίαν τριετίαν.
Ἄρθρον 54
Εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν καί τάς Μητροπόλεις δύνανται νά ἱδρύωνται, πρωτοβουλίᾳ τοπικῶν παραγόντων καί ἐγκρίσει τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, Σύνδεσμοι: Ὀρθοδόξων Γυναικῶν, Ὀρθοδόξου Νεολαίας, Ὀρθοδόξων Διανοουμένων κ.ἄ., πρὀς ἐνίσχυσιν τοῦ πνευματικοῦ, κατηχητικοῦ, ἱεραποστολικοῦ καί κοινωνικοῦ ἔργου τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Σύνδεσμοι, Σύλλογοι καί λοιπαί ὀργανώσεις, ἱδρυόμενοι ἄνευ ἐγκρίσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, δέν δικαιοῦνται, εἰς τήν λειτουργίαν ἤ τήν δρᾶσιν αὐτῶν, νά ἐκπροσωποῦν τήν Ὀρθόδοξον Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἀλβανίας οὔτε νά μετέχουν εἰς τήν σύγκλησιν τῶν ὀργάνων αὐτῆς.
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ
Ἄρθρον 55
Ἅπασα ἡ κινητή καί ἀκίνητος περιουσία, ἡ ἀνήκουσα εἰς τήν Ἀρχιεπισκοπήν, τάς Μητροπόλεις, τάς Ἐνορίας καί τάς Μονάς, ἀποτελεῖ Ἐκκλησιαστικήν περιουσίαν τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας καί ἀποσκοπεῖ εἰς τήν ὑποστήριξιν τοῦ πνευματικοῦ, ἐκπαιδευτικοῦ καί κοινωνικοῦ ἔργου αὐτῆς.
Οὐδείς κληρικός, οἰουδήποτε βαθμού, ἤ ἐπίτροπος λαϊκός οἰουδήποτε αξιώματος δύναται νά δωρίζῃ ἤ νά πωλῇ κινητήν ἤ ἀκίνητον περιουσίαν τῆς Ἐκκλησίας. Διά τυχόν ἀνάγκας ἐκποίησης ἀπαιτήται γνωμοδότηση τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Συμβουλίου καί ἀπόφαση τῆς Ἱεράς Συνόδου.
Ἄρθρον 56
Πᾶν ὅ,τι κέκτηνται ἤ πρόκειται νά ἀποκτήσουν οἱ ἱεροί Ναοί τῶν πόλεων καί τῶν χωρίων ἀποτελεῖ ἰδίαν περιουσίαν αὐτῶν. Ἡ διοίκησις καί διαχείρισις ταύτης γίνεται ἐπί τῇ βάσει τῶν διατάξεων τοῦ Γενικοῦ Κανονισμοῦ. Διά τήν ἐκποίησιν ἤ παραχώρησιν χώρων χρησιμοποιηθέντων διά θείαν Λατρείαν, ἀπαιτεῖται ἡ προηγουμένη ἔγκρισις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Αἱ ἀγοραπωλησίαι τῆς ἀκινήτου περιουσίας τῶν ἱερῶν Μονῶν ἐγκρίνονται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Αὕτη, πρό τῆς λήψεως ἀποφάσεως, ζητεῖ εἰσήγησιν τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου καί σχετικήν γνωμάτευσιν καί συγκατάθεσιν τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου τῆς περιοχῆς, εἰς τήν ὁποίαν γεωγραφικῶς ἀνήκει ἡ ἱερά Μονή.
Ἄρθρον 57
Ἡ κινητή περιουσία περιλαμβάνει καί τά ἀντικείμενα τά προοριζόμενα διά τήν θείαν Λατρείαν. Ταῦτα δέν δύνανται νά ἐκποιηθοῦν ὡς ἐκτός συναλλαγῆς ἱερά πράγματα. Ὅταν παραστῇ ἀνάγκη νά ἀποσυρθοῦν, παραδίδονται εἰς τό Σκευοφυλάκιον τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς Μητροπόλεως.
Ἄρθρον 58
Εἰς περίπτωσιν ἀπομακρύνσεως ἑνός μέρους ἤ ὁλοκλήρου τοῦ Ὀρθοδόξου πληθυσμοῦ ἑνός χωρίου, μιᾶς πόλεως ἤ μιᾶς περιοχῆς, οἱ ἱεροί Ναοί, αἱ ἱεραί Μοναί καί αἱ περιουσίαι αὐτῶν παραμένουν περιουσία τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Ἄρθρον 59
Διά τήν ἀποτελεσματικωτέραν διαχείρισιν τῆς ἀκινήτου καί κινητῆς περιουσίας τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ἡ Ἱερά Σύνοδος δύναται νά συγκροτῇ εἰδικάς ἑταιρείας περιωρισμένης εὐθύνης.
ΕΣΟΔΑ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ
Ἄρθρον 60
Πρός ἐνίσχυσιν καί ἀνάπτυξιν τοῦ ποιμαντικοῦ, ἐκπαιδευτικοῦ καί κοινωνικοῦ ἔργου αὐτῆς, ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας δέχεται δωρεάς, κληρονομίας καί πάσης φύσεως προσφοράς ἀπό φυσικά ἤ νομικά πρόσωπα τοῦ ἐσωτερικοῦ ἤ τοῦ ἐξωτερικοῦ.
Τά ἔξοδα διά τήν συντήρησιν τῶν χώρων λατρείας ἀντιμετωπίζονται ἀπό ἐθελοντικάς προσφοράς τῶν πιστῶν καί ἀπό τά ἔσοδα τοῦ ἰδίου τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ ἤ τῆς ἱερᾶς Μονῆς.
ΕΣΟΔΑ ΙΕΡΩΝ ΝΑΩΝ
ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΣ ΑΥΤΩΝ
Ἄρθρον 61
Παρά τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ λειτουργεῖ Συνοδική Ἐπιτροπή Οἰκονομικῶν καί Τεχνικῶν Ὑποθέσεων. Αὕτη ἀποτελεῖται ἀπό: α) ἔνα Μητροπολίτην, Πρόεδρον, β) ἔνα Ἐπίσκοπον, γ) τόν Γενικόν Διευθυντήν Οἰκονομικῶν καί Τεχνικῶν Ὑπηρεσιῶν, δ) ἔνα Νομικόν, ε) ἔνα Τεχνικόν. Ὅλα τά μέλη διορίζονται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου διά πενταετῆ θητείαν, δυναμένην νά ἀνανεοῦται. Ἐν τῇ Συνοδικῇ Οἰκονομικῇ καί Τεχνικῇ Ὑπηρεσίᾳ ὑπάρχουν τά τμήματα: α) Οἰκονομικῶν Ὑποθέσεων, β) Περιουσίας, γ) Νομικῶν Ὑποθέσεων, δ) Τεχνικῆς Ὑπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένου τοῦ Γραφείου Ἀναστηλώσεων.
Παρά τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ λειτουργεῖ Ἐλεγκτική Ἐπιτροπή συγκροτουμένη ἀπό: α) τόν Ἀρχιεπίσκοπον ἤ τόν ὁριζόμενον ὑπ’ αὐτοῦ ἀντικαταστάτην, β) Μητροπολίτην ἤ Ἐπίσκοπον, γ) Ἐκπρόσωπον τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Συμβουλίου, δ) Οἰκονομολόγον, ε) Νομικόν. Ἅπαντα τά μέλη διορίζονται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου διά πενταετίαν, δυναμένην νά ἀνανεοῦται. Τό ἔργον τῆς ἐν λόγῳ Ἐπιτροπῆς διεκπεραιώνει εἰδικός Γραμματεύς ἐκλεγόμενος ὑπό τῆς ὠς ἄνω Ἐπιτροπῆς.
Ἡ Οἰκονομική Ἐπιτροπή τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς Μητροπόλεως συγκροτεῖται ἀπό: α) τόν οἰκεῖον Ποιμενάρχην, β) Κληρικόν, μέλος τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Συμβουλίου, γ) Λαϊκόν, μέλος τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Συμβουλίου καί δύο ἀκόμη μέλη (κατά προτίμησιν, ἕνα Οἰκονομολόγον καί ἕνα Νομικόν.) Οἱ ἀνωτέρω διορίζονται ὑπό τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ ἤ τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου διά τριετίαν, δυναμένην νά ἀνανεοῦται.
Ἡ Ἀρχιεπισκοπή καί αἱ Μητροπόλεις διαχειρίζονται τά οἰκονομικά των, ἔχουν ἴδιον λογιστήριον καί ἴδιον Α.Φ.Μ. Διά τήν συμπλήρωσιν τῶν ἀναγκῶν τοῦ προϋπολογισμοῦ αὐτῶν, ὑποβάλλουν σχετικόν αἴτημα πρός τόν Πρόεδρον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Τά ἔσοδα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς, τῶν Μητροπόλεων, τῶν Μονῶν, τῶν Προσκυνημάτων καί τῶν ἐνοριακῶν Nαῶν προέρχονται: α) Ἀπό διαφόρους δωρεάς. β) Ἀπό εἰσφοράς τῶν πιστῶν δί’ ἱεροπραξίας. γ) Ἀπό τήν πώλησιν τοῦ κηροῦ, ὁ ὁποῖος ὑποχρεωτικῶς ἀγοράζεται ἀπό τό κεντρικόν ἐργοστάσιον τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας. δ) Ἀπό γενικάς προσφοράς, κληρονομίας κ.λπ. Διά πᾶσαν προσφοράν ἤ δωρεάν, δίδεται διπλότυπος ἀπόδειξις ὑπό τοῦ σχετικοῦ Ταμείου. ε) Ἀπό ἔσοδα ἐταιρειῶν περιωρισμένης εὐθύνης, τάς προσόδους τῆς κινητῆς καί ἀκινήτου περιουσίας, ὅπως τραπεζικαί καταθέσεις, ὁμόλογα, ἐνοικιάσεις λειβαδίων, οἰκημάτων κ.λπ.
ΔΙΑΘΕΣΙΣ ΕΣΟΔΩΝ
Ἄρθρον 62
Τά ἔσοδα ὅλων τῶν ἐνοριών, μετά τήν καταγραφήν των, διατίθενται ὡς ἑξῆς:
α) Τό 50% κατατίθεται πρός κάλυψιν ταῆς μισθοδοσίας τῶν κληρικῶν εἰς τό Ταμεῖον τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τής ἀντιστοίχου Μητροπόλεως.
β) Το 30% διατίθεται ὑπό τοῦ Ἐνοριακοῦ Συμβουλἰου πρός πληρωμήν τῶν ὑπαλλήλων καί τῶν λειτουργικῶν ἐξόδων τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ, ὡς καί διά τό φιλανθρωπικόν ἔργον τῆς ἐνορίας.
γ) Τό 10% εἰς τόν Προϋπολογισμόν τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς ἀντιστοίχου Μητροπόλεως.
δ) Τό 10% εἰς τόν Προϋπολογισμόν τῆς Ἰερᾶς Συνόδου, ὠς συμμετοχήν εἰς τάς γενικωτέρας ἀνάγκας τῆς Ἐκκλησίας.
Τά ἔσοδα ἀπό προσκυνηματικούς χώρους καί προσκυνητάρια διαχειρίζεται τό Συμβούλιον τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς ἀντιστοίχου Μητροπόλεως.
Οἱ σχετικοί προϋπολογισμοί ἐγκρίνονται ὑπό τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου.
Τό τυχόν ἀπόθεμα τοῦ Ταμείου ἑκάστου ἐνοριακοῦ Ναοῦ κατατίθεται ἐπ᾿ ὀνόματι τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ εἰς εἰδικόν τραπεζικόν λογαριασμόν, μέ ἐξουσιοδότιση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἤ τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου. Διά ποσά ἄνω τοῦ ὁρίου τοῦ κατ᾿ ἔτος ὁριζομένου ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἀπαιτεῖται ἔγκρισις τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου.
ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Ἄρθρον 63
Ἐν τῇ ἕδρᾳ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καί ἑκάστης Μητροπόλεως λειτουργεῖ Ἐκκλησιαστικόν Δικαστήριον συγκροτούμενον ὑπό τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου, ὡς Προέδρου, καί δύο κληρικῶν, ὡς μελῶν, τό ὁποῖον ἐκδικάζει ἐντός τριάκοντα ἡμερῶν ἀπό τῆς ἡμέρας τῆς διαπράξεως τοῦ κανονικοῦ παραπτώματος ἅπαντας τούς κληρικούς τῆς δικαιοδοσίας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ἤ τῆς Μητροπόλεως. Τοῦτο δύναται νά ἐπιβάλῃ, ἐπί παραπτωμάτων προκαλούντων σκάνδαλον, ἀργίαν μέχρις ἑνός ἔτους. Αἱ ἀποφάσεις τοῦ ὡς ἄνω δικαστηρίου εἶναι δυνατόν νά ἐφεσιβληθοῦν εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον. Ἡ ἀκολουθητέα δικαστική διαδικασία καθορίζεται ἐν τῷ Γενικῷ Κανονισμῷ Διοικήσεως.
Προκειμένου περί ἐκδικάσεως μηνύσεως ἤ παραπτωμάτων Ἀρχιερέων, δέον ὅπως συγκαλῆται Μείζων καί Ὑπερτελής Σύνοδος ἐκ δώδεκα Ἀρχιερέων. Ἐν αὐτῇ μετέχουν ὅλα τα μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πλήν τοῦ δικαζομένου. Ἡ Ἱερά Σύνοδος ὑποβάλλει παράκλησιν εἰς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, τό παραχωρῆσαν τόν Τόμον Αὐτοκεφαλίας, ὅπως ἐξονομάσῃ Μητροπολίτες πρός συμπλήρωσιν τοῦ ἀναγκαίου ἀριθμοῦ. Τῆς Μείζονος καί Ὑπερτελοῦς Συνόδου προεδρεύει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος.
Ἄρθρον 64
Δι᾿ ἅπαντα τά ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων προβλεπόμενα σοβαρά παραπτώματα τῶν πρεσβυτέρων, διακόνων καἰ μοναχῶν, ἅτινα ὑπερβαίνουν τήν ἁρμο διότητα τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου, οἱ ὑπό κατηγορίαν κληρικοί παραπέμπονται εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον, ἥτις ἐκδικάζει ταῦτα τελεσιδίκως.
Ἄρθρον 65
Αἱ ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πρός ἐπιβολήν παντός εἴδους ποινῆς λαμβάνονται δι᾿ ἁπλῆς πλειονοψηφίας.
Ἄρθρον 66
Κληρικοί ὑποπέσαντες εἰς σοβαρά κανονικά ἤ ποινικά παραπτώματα, διά τά ὁποῖα ὁρίζεται ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων ἡ ποινή τῆς καθαιρέσεως, κατόπιν εἰσηγήσεως τοῦ οἰκείου Ἀρχιερέως, καθαιροῦνται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
ΠΕΡΙ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ
Ἄρθρον 67
Ἡ ἱερολογία τοῦ γάμου τελεῖται κατόπιν ἐγγράφου ἀδείας τοῦ Ἀρχιερέως τοῦ τόπου τελέσεως τοῦ μυστηρίου ἤ τοῦ ἐκπροσώπου αὐτοῦ.
Διά τήν χορήγησιν τῆς ἀδείας ἀπαιτεῖται:
α) Πιστοποιητικόν βαπτίσεως.
β) Ἔγγραφος ὑπεύθυνος δήλωσις τῶν μελλονύμφων περί μή ὑπάρξεως ὡς πρός αὐτούς ἀναβλητικοῦ ἤ ἀνατρεπτικοῦ τινος κωλύματος.
γ) Βεβαίωσις τῶν ἀνωτέρω ὑπό δύο ἀξιοπίστων Ὀρθοδόξων μαρτύρων. Καί
δ) Ὑποβολή τοῦ πιστοποιητικοῦ τελέσεως τοῦ πολιτικοῦ γάμου – δεδομένου ὅτι οὖτος εἶναι ὑποχρεωτικός ἐν Ἀλβανίᾳ.
Ἄρθρον 68
Προκειμένης ἐγέρσεως ἀγωγῆς διαζυγίου, καταβάλλεται προηγουμένως προσπάθεια ὑπό τοῦ οἰκείου Ἀρχιερέως πρός συμφιλίωσιν τῶν συζύγων.
Διά τήν ὁριστικήν λύσιν τοῦ γάμου καί πνευματικῶς, ἀπαιτεῖται ἡ προηγουμένη κατάθεσις τῆς ἀποφάσεως τοῦ πολιτικοῦ δικαστηρίου, διά τοῦ ὁποίου λύεται ὁ γάμος διά διαζυγίου. Τό τελικόν ἔγγραφον τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς ὑπογράφεται ὑπό τοῦ Ἀρχιερέως.
ΕΠΙΓΡΑΦΑΙ ΚΑΙ ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ
Ἄρθρον 69
Ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας διαθέτει τάς ἑξῆς ἐπιγραφάς καί τάς ἀντιστοίχους σφραγῖδας:
α) Διά τήν Ἱεράν Σύνοδον: «Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας – Ἱερά Σύνοδος».
β) Διά τήν Ἀρχιεπισκοπήν: «Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας – Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή».
γ) Διά τάς Μητροπόλεις: “Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας – Ἱερά Μητρόπολις …».
Αἱ ἀναφερόμεναι σφραγῖδες εἶναι στρογγύλαι καί φέρουν εἰς τό κέντρον τόν παραδοσιακόν δικέφαλον ἀετόν καί σταυρόν. Αἱ σφραγῖδες χρησιμοποιοῦνται ἀποκλειστικῶς ὑπό τῶν ἀντιστοίχων ἁρμοδίων ὀργάνων. Πᾶσα διαφορετική σφραγίς, ἡ ὁποία ἔχει χρησιμοποιηθῆ μέχρι τοῦδε ἤ εὑρίσκεται εἰς χεῖρας ἀναρμοδίων προσώπων, εἶναι ἄκυρος.
Ἄρθρον 70
Τό παρόν Καταστατικόν καταργεῖ καί ἀντικαθιστᾷ πᾶν προηγούμενον. Δύναται νά τροποποιηθῇ κατόπιν κοινῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τοῦ Κληρικολαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου καί τῆς Κληρικολαϊκῆς Συνελεύσεως, λαμβανομένης δι᾿ ἀπολύτου πλειοψηφίας τῶν μελῶν αὐτῶν. Δέν δύνανται νά διαφοροποιηθοῦν ἤ νά καταργηθοῦν τά ἄρθρα 1-7 τοῦ παρόντος. Τό παρόν Καταστατικόν ἔγινεν ὁμοφώνως δεκτόν ὑπό τῆς πρός τοῦτο συγκληθείσης Κληρικολαϊκῆς Συνελεύσεως τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλη σίας τῆς Ἀλβανίας τήν 4ην Νοεμβρίου 2006 καί ἐνεκρίθη ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τήν 6ην Νοεμβρίου 2006.
