Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης, ο νέος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας.
Σήμερα Κυριακή Β΄ των Νηστειών, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, 16 Μαρτίου 2025, μετά τη Θεία Λειτουργία σύμφωνα με την Ιερά Παράδοση και το Καταστατικό της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, συνήλθε στο Συνοδικό Κέντρο στα Τίρανα η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας με θέμα την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου. Μετά την προσευχή, τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, υπό την προεδρία του Τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κορυτσάς κ. Ιωάννη, με κανονικές ψήφους εξέλεξαν παμψηφεί τον διάδοχο του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου.
Ο Σεβασμιωτατος Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης ανεδείχθη Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας και Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.
Στη συνέχεια τελέστηκε στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Χριστού η ακολουθία του Μεγάλου Μηνύματος, όπου η Ιερά Σύνοδος ανακοίνωσε δημοσίως το απόφαση της εκλογής, υπογεγραμμένη από όλα τα μέλη της: τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Κορυτσάς, Αργυροκάστρου, Απολλωνίας και Φίερι, Ελμπασάν, Βερατίου, Αμαντίας και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Κρούγιας. Πλήθος πιστών που είχε κατακλύσει το εσωτερικό του ναού και τον αύλειο χώρο, σε ατμόσφαιρα χαράς και δοξολογίας προς τον Θεό, αναφώνησαν «Άξιος» για τον νέο Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Αλβανίας. Ο Νέος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιωάννης ανέγνωσε κατόπιν το Μέγα Μήνυμα και το υπέγραψε στην Αγία Τράπεζα, επιβεβαιώνοντας επισήμως την αποδοχή του υψηλού λειτουργήματος.
Ο νεοεκλεγείς Αρχιεπίσκοπος κ. Ιωάννης, υπήρξε στενός συνεργάτης του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου επί 32 έτη, εκ των οποίων τα 27 ως Μητροπολίτης Κορυτσάς. Διακρίθηκε για το ποιμαντικό του έργο και τη συμβολή του στην ανασυγκρότηση της Εκκλησίας, την καλλιέργεια της θεολογικής παιδείας και την ενίσχυση των φιλανθρωπικών δραστηριοτήτων της Εκκλησίας. Αρίστευσε στις θεολογικές του σπουδές στις ΗΠΑ και επέστρεψε στην Αλβανία για να συμβάλει στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου στην ανασύσταση της διαλυμένης Εκκλησίας της Αλβανίας. Από το 1993 υπηρέτησε ως Καθηγητής στην Θεολογική Ακαδημία Δυρραχίου, μεταφραστής πολυάριθμων θεολογικών κειμένων και συγγραφέας του πρώτου εγχειριδίου Δογματικής στην αλβανική γλώσσα. Ίδρυσε το περιοδικό “Tempulli” (Ναός), εκπροσώπησε την Εκκλησία σε διορθόδοξες και διαχριστιανικές συναντήσεις και τιμήθηκε με διακεκριμένους τίτλους για τη συμβολή του στον πολιτισμό, την εκπαίδευση και τον διαθρησκειακό διάλογο.
Εις πολλά έτη, Δέσποτα!
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Ιωάννης (Πελούσης) – Σύντομο βιογραφικό σημείωμα
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Ιωάννης, κατά κόσμον Fatmir (Ευτύχιος) Pelushi, γεννήθηκε στα Τίρανα στις 2.1.1956. Η οικογένεια του ήταν Μπεκτασή. Στα νεανικά του χρόνια (1979), στην περίοδο των αδυσώπητων θρησκευτικών διωγμών, βαπτίστηκε κρυφά από τον ηρωικό ιερέα π. Κοσμά Κύριο, μετέπειτα Επίσκοπο Απολλωνίας, και εντάχθηκε σε μια ολιγάριθμη κρυφή ομάδα τής τότε υπόγειας εκκλησίας. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο των Τιράνων και κατά τα έτη 1979-1990 εργάστηκε στο τμήμα αποκατάστασης ασθενών δι’ εργασιοθεραπείας του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Τιράνων. Ήδη ο πατέρας του από το 1944 είχε χαρακτηρισθεί εχθρός του καθεστώτος, το οποίο κατεδίωκε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες και ο ίδιος συχνά κινδύνευσε να συλληφθεί. Το 1990 διέφυγε στην Ιταλία και από εκεί στη Βοστόνη των Η.Π.Α, όπου με υποτροφία της αλβανικής κοινότητας σπούδασε Θεολογία στην Ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού και έλαβε (1993) τον μεταπτυχιακό τίτλο MTS (Master of Theological Studies) με βαθμολογία “Άριστα” (High Distinction). Το έτος 1992, όταν οι Αλβανοί εγκατέλειπαν τη χώρα μαζικά, επιθυμώντας να συνεισφέρει στην ανασυγκρότηση της Εκκλησίας της Αλβανίας, ανακοίνωσε στον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο την απόφασή του να επιστρέψει, ο οποίος τον ενθάρρυνε με εγκαρδιότητα και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους τον διόρισε καθηγητή στη Θεολογική Ακαδημία της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.
Στις 27 Φεβρουαρίου 1994 χειροτονήθηκε διάκονος και στις 4 Δεκεμβρίου του ιδίου έτους πρεσβύτερος, ενώ το 1995 με προτροπή του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου συνέχισε μεταπτυχιακές θεολογικές σπουδές και πάλι στη Σχολή του Τιμίου Σταυρού στη Βοστόνη. Διακρίθηκε για τις υψηλές του επιδόσεις (1995-1996) και το όνομά του καταγράφηκε στον Εθνικό Κατάλογο του Κοσμήτορα (The National Dean’s List), μαζί με τα ονόματα των καλύτερων φοιτητών όλων των Α.Ε.Ι. των Η.Π.Α.. Το 1996 έλαβε το οφίκιο του αρχιμανδρίτη και το 1997 τον μεταπτυχιακό ακαδημαϊκό τίτλο Master’s of Theology με τον βαθμό “Άριστα” (High Distinction). Χρημάτισε Κοσμήτορας της Θεολογικής Ακαδημίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κατά τα έτη 1996-1998, οπότε χειροτονήθηκε Επίσκοπος και εξελέγη Μητροπολίτης Κορυτσάς (20.6.1998), χωρίς να παύσει τη διδασκαλία.
Οι προχωρημένες γνώσεις του της αγγλικής, της γαλλικής, της ιταλικής και της ελληνικής καθώς και η εξοικείωσή του με τη λατινική και την εβραϊκή διευκόλυναν την ενασχόλησή του με τις μεταφράσεις στα αλβανικά σπουδαίων θεολογικών έργων ως και πατερικών κειμένων, όπως η κορυφαία δογματική πραγματεία του Μ. Βασιλείου «Περί του Αγίου Πνεύματος». Παράλληλα συνέγραψε το πρώτο εγχειρίδιο Δογματικής στα αλβανικά, το οποίο αποτελεί επίσημη έκδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μετέφρασε πολλά βιβλία στην αλβανική και δημοσίευσε άρθρα σε ακαδημαϊκές περιοδικές εκδόσεις του εξωτερικού και της Αλβανίας, καθώς και σε εφημερίδες και περιοδικά ευρύτερης κυκλοφορίας
Το 2000 ίδρυσε και έκτοτε διευθύνει το περιοδικό “Ναός” (Tempulli), ένα από τα σοβαρότερα επιστημονικά περιοδικά, με αρθρογράφους γνωστούς διανοουμένους, ερευνητές και ειδικούς αλβανολόγους από την Αλβανία και από το εξωτερικό. Είναι πρόεδρος της συντακτικής του επιτροπής και παράλληλα δημοσιεύει επιστημονικά άρθρα που αφορούν στον πολιτισμό, την αρχαιολογία, τη φιλοσοφία, τη θεολογία, την ιστορία, την κριτική της τέχνης, τα μεταφραστικά προβλήματα.
Έχει εκπροσωπήσει την Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας σε πολλές διορθόδοξες συναντήσεις, ως εισηγητής και ως μέλος επιτροπών για τη σύνταξη κειμένων, δηλώσεων και μηνυμάτων. Επί μία δεκαετία συμμετείχε στις προπαρασκευαστικές επιτροπές για τη σύνταξη των κειμένων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης καθώς και των τελικών κειμένων της Συνόδου στην Κρήτη (2016). Ομοίως υπήρξε μέλος σε αξιοσημείωτες ομάδες εργασίας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και προπάντων στη μεικτή ομάδα εργασίας (Joint Working Group) με πενταετή θητεία, η οποία συνέταξε το καθοριστικό κείμενο συνεργασίας μεταξύ του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Παράλληλα επί πολλά έτη εκπροσωπεί την Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας στον σημαντικό διμερή διάλογο των Ορθοδόξων Εκκλησιών με τη Ρωμαιοκαθολική καθώς και των Ορθοδόξων Εκκλησιών με τις Αρχαίες Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Έχει προσκληθεί ως ομιλητής σε πολλά εθνικά και διεθνή συνέδρια, όπου ανέπτυξε θέματα θεολογικού, ιστορικού και φιλοσοφικού περιεχομένου. Επίσης έχει δώσει διαλέξεις σε πανεπιστήμια, θεολογικές σχολές, σεμινάρια και διαχριστιανικές και διαθρησκειακές συνδιασκέψεις.
Στην πόλη της Κορυτσάς συμβάλλει στην κοινωνική, μορφωτική και πολιτιστική της πρόοδο καλλιεργώντας σταθερά το πνεύμα της ειρηνικής συνύπαρξης των θρησκευτικών κοινοτήτων. Συχνά δίνει διαλέξεις και συμμετέχει σε ακαδημαϊκές συζητήσεις στο Πανεπιστήμιο της Κορυτσάς και σε άλλα αξιόλογα σχολεία της περιφέρειας, υπογραμμίζοντας στους νέους την αξία της φιλοπατρίας και της δημιουργικής συμβολής τους στην πρόοδο της σύγχρονης αλβανικής κοινωνίας. Με πρωτοβουλία του, εξάλλου, για την ανακούφιση των ασθενεστέρων κατοίκων της πόλης, λειτουργεί επί 27 χρόνια σε ημερήσια βάση εστία σίτισης.
Η πολυετής και πολυσχιδής διακονία του Μητροπολίτη κ. Ιωάννη στην Κορυτσά έχει αναγνωρισθεί από τις αρχές της πόλης. Στις 23.07.2003 ανακηρύχτηκε “Επίτιμος Πολίτης της Περιφέρειας Κορυτσάς” με το σκεπτικό: “Για την εξαιρετική συμβολή στην καλλιέργεια της θρησκευτικής ανοχής και κατανόησης. Επιστήμονας, εκδότης, μεταφραστής θεολογικών βιβλίων στην αλβανική γλώσσα. Αρωγός στη χειραφέτηση και την αδελφοποίηση των πολιτών της Περιφέρειας της Κορυτσάς και ευρύτερα.” Στις 18.08.2008 αναγορεύτηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης “Επίτιμος Πολίτης”: “Για εξέχουσες υπηρεσίες στην αναγέννηση της πίστης καθώς και για τα πολλά έργα στον ανθρωπιστικό και κοινωνικό τομέα”. Στις 23.07.2018 το Πανεπιστήμιο Κορυτσάς “Fan S. Noli” απένειμε στον Μητροπολίτη τον τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα (Doctor Honoris Causa) ως “Εξέχουσα προσωπικότητα του πνευματικού και θρησκευτικού κόσμου, μεγάλο ανθρωπιστή, μεταφραστή, ιδρυτή του περιοδικού “Ναός”, εξόχως συμβάλλοντα στον τομέα του πολιτισμού, της αρχαιολογίας, της φιλοσοφίας, της θεολογίας, της ιστορίας, της αλβανολογίας κ.λπ· στενό συνεργάτη και φίλο του Πανεπιστημίου “Fan S. Noli”, με την ευκαιρία της 20ής επετείου της ενθρονίσεώς του ως Μητροπολίτη Κορυτσάς”.
Στις 29.05.2019, ο Δήμος των Τιράνων τον τίμησε με τη «Βεβαίωση Ευγνωμοσύνης» χαρακτηρίζοντάς τον: «Ως αξία με εθνικές και διεθνείς διαστάσεις, ως το κατ’ εξοχήν παράδειγμα για την προώθηση της ειρήνης, της αρμονίας και της θρησκευτικής συνύπαρξης. Με σεβασμό και μεγάλη ευγνωμοσύνη για τη συνολική εξαιρετική συμβολή του στην υπηρεσία της κοινωνίας και των ευρισκομένων σε ανάγκη ανθρώπων».
Από το έτος 1998 ποιμαίνει θεοφιλώς την ιστορική και ιδιαιτέρως σημαντική Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς, στην οποία περιλαμβάνονται και οι περιοχές του Πόγραδετς, του Ντεβόλ και της Κολόνια.
Στις 16 Μαρτίου 2025, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης εξελέγη με παμψηφεί Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, διαδεχόμενος τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο.
