Μετά την εξαιρετική επιτυχία που σημείωσε κατά τα εγκαίνιά της στην πρωτεύουσα η έκθεση “Βυζαντινά και μεταβυζαντινά χειρόγραφα στην Αλβανία”, ξεκίνησε την περιοδεία της στις σημαντικότερες πόλεις της Αλβανίας με σκοπό την γνωριμία του ευρύτερου κοινού με αυτούς τους θησαυρούς. Στις 7 Ιανουαρίου, στην Κορυτσά πραγματοποιήθηκε το επίσημο άνοιγμα της έκθεσης στους χώρους του Πνευματικού Κέντρου “Vangjush Miho”. Η έκθεση διοργανώθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Αρχείων, το Τμήμα Ιστορίας της Σχολής Φιλολογικών και Ιστορικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Τιράνων, την Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς, τον Δήμο Κορυτσάς και τη Νομαρχία Κορυτσάς υπό την επιστημονική επίβλεψη του ιστορικού/παλαιογράφου κ. Andi (Andrea) Rembeci και αρχειονόμου/παλαιογράφου κ. Sokol Cunga.
Την έκθεση τίμησαν με την παρουσία τους η Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Αλβανικών Αρχείων καθηγήτρια κυρία Nevila Nika, η αντικοσμήτορας της Σχολής Ιστορικών και Φιλολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Τιράνων καθηγήτρια κυρία Valentina Duka, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης, ο Νομάρχης Κορυτσάς κ. Andrea Mano, ο Αντιδήμαρχος Κορυτσάς κ. Sotiraq Filo, εκπρόσωποι των θρησκευτικών κοινοτήτων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιστοριογράφοι, γνωστοί διανοούμενοι, κληρικοί κ. ά.
Πρώτη χαιρέτησε τους παρόντες η Διευθύντρια του Κεντρικού Αρχείου του Κράτους κ. Nevila Nika, η οποία χαρακτήρισε την έκθεση “παράθυρο γνωριμίας με τους προγόνους μας”. Κατ’ αυτήν, “η πληθώρα αρχειακού υλικού που συνδέεται με την Κορυτσά, ανάμεσα στο οποίο κατατάσσονται και οι κώδικες της Μητροπόλεως Κορυτσάς, συνιστούν πνευματικό πλούτο που φτάνει σε μας από γενεά σε γενεά. Αυτά τα χειρόγραφα αποτελούν ζωντανή μαρτυρία του παιδευτικού και πνευματικού επιπέδου των προγόνων μας ως αναπόσπαστου κομματιού της καθημερινής τους ζωής. Ας τα καμαρώνουμε και τα εκτιμούμε λοιπόν, 
παραδίδοντάς τα με σεβασμό στους απογόνους, όπως τα παραλάβαμε από τους προγόνους”. Στη συνέχεια πήρε το λόγο η αντικοσμήτορας της Σχολής Ιστορικών και Φιλολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Τιράνων κυρία Valentina Duka, η οποία επεσήμανε τη σημασία που έχει μια τέτοια έκθεση στην Κορυτσά και τονίζοντας μεταξύ άλλων: “Αυτή η έκθεση προβάλλει τις εξαιρετικές αξίες που φέρουν αυτές οι προαιώνιες μαρτυρίες για την ιστορία του λαού μας από τους πρώτους βυζαντινούς αυτοκράτορες ως τους ισχυρούς πατριάρχες που ασκούσαν τη δικαιοδοσία τους εντός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ανοίγει δε παράθυρο γνωριμίας με το πνευματικό παρελθόν των μεσαιωνικών περιοχών της Αλβανίας και καταθέτει πολύτιμη μαρτυρία για τη συμβολή και τον ενεργό ρόλο της Αλβανίας στην ανάπτυξη του πολιτισμού”.
Στη συνέχεια χαιρέτησε τους παρόντες ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης, ο οποίος τόνισε ότι “κάθε έκθεση που προβάλλει την ιστορία του παρελθόντος συνδέεται άμεσα τόσο με το παρόν, όσο και με το μέλλον, διότι μόνο με τη γνώση του παρελθόντος μπορούμε να κατανοήσουμε το παρόν και να οικοδομήσουμε το μέλλον… Η μελέτη αυτών των χειρογράφων, όπως άλλωστε κάθε πτυχή της ιστοριογραφίας, πρέπει να προβάλλει την πραγματικότητα όπως ακριβώς είναι, με όλο το κάλλος και τις αδυναμίες που ενδεχομένως να υπάρχουν… Έχω την αίσθηση ότι όταν έχει γίνει λόγος γι’ αυτά τα χειρόγραφα η πληροφόρηση υπήρξε ελλιπής… Η αναφορά στους συγγραφείς είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ακόμη κι όταν πρόκειται για ανώνυμους, και ακόμα πιο ανύπαρκτη είναι η αναφορά στους λόγους από τους οποίους ενεπνεύστησαν, καθώς και για το θρησκευτικοπολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο ζούσαν. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία είναι και η δημιουργός τους, αναφέρεται πολύ λίγο ή καθόλου, σχεδόν σαν να μην υπάρχει… Χαίρομαι που τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μια πιο ρεαλιστική και επιστημονική προσέγγιση του ζητήματος”.
Μετά τον Μητροπολίτη Κορυτσάς ήταν η σειρά του Νομάρχη Κορυτσάς κ. Andrea Mano να χαιρετήσει τους παρευρισκομένους, υπογραμμίζοντας ότι “για τον ευρύτερο κοινό η έκθεση βυζαντινών και μεταβυζαντινών χειρογράφων αποτελεί κομμάτι της ορατής αυτοσυνειδήσεως των Αλβανών, γεγονός που μας κάνει να αισθανόμαστε υπερήφανοι για το παρελθόν. Ειδικά οι Κορυτσαίοι έχουν κάθε δικαίωμα να υπερηφανεύονται για τη συμβολή των προγόνων τους στην κοινωνική, πνευματική και ιστορική ανάπτυξη της Αλβανίας”. Αφού εξήρε τη τεράστια ιστορική σπουδαιότητα του Κώδικα Κορυτσάς και Σελασφόρου, συμπλήρωσε: “Ως Νομάρχης Κορυτσάς και δημότης της εκτιμώ θετικά την έκθεση με την πεποίθηση ότι η Κορυτσά θα συνεχίζει να συμβάλει στον τομέα του πολιτισμού και στις επόμενες γενιές”.
Στο όνομα του Δημάρχου Κορυτσάς κ. Niko Peleshi, το άνοιγμα της έκθεσης χαιρέτησε ο Αντιδήμαρχος κ. Sotiraq Filo, ο οποίος επεσήμανε τη σημασία της εκδήλωσης προς προβολή της πίστης και της γνώσης: “Ωσάν αληθινές εγκυκλοπαίδειες της χριστιανικής σκέψης, τα χειρόγραφα της Αλβανίας είναι μνημεία του πνεύματος και του πολιτισμού του τόπου μας με αποτυπωμένη τη σφραγίδα του χώρου όπου ζουν οι Αλβανοί και οι πρόγονοί τους… Αυτά τα παλαιά βιβλία προφέρουν ένα πρότυπο της πορείας του χριστιανισμού στη χώρα μας και περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο μεταδόθηκε η πίστη και η γνώση από τη μια γενιά στην άλλη. Ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας σ’ αυτή τη διαδικασία είναι αναντικατάστατος”.
Στη συνέχεια οι παρευρισκόμενοι επισκέφθηκαν την έκθεση, η οποία θα παραμείνει ανοιχτή για όσους επιθυμούν να την επισκεφθούν ως τις 15 Ιανουαρίου.
Στην έκθεση παρουσιάστηκαν σε πίνακες 54 χειρόγραφα που καλύπτουν μια περίοδο από τον 6ο ως τον 18ο αι., ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν οι δύο γνωστοί κώδικες Beratinus Purpureus 1 και Beratinus Purpureus 2, που συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα Μνήμη του Κόσμου της UNESCO και συνοδεύονταν από τις μακέτες και τα αντίγραφά τους.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, στους χώρους του πανεπιστημίου “Fan S. Noli” της Κορυτσάς, πραγματοποιήθηκε επιστημονική ημερίδα με το ίδιο θέμα. Παρόντες ο Πρύτανης του πανεπιστημίου κ. Gjergji Mero, καθηγητές από το εσωτερικό και εξωτερικό, ερευνητές, διανοούμενοι, εκπρόσωποι θρησκευτικών κοινοτήτων, κληρικοί και φοιτητές. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας δόθηκαν διάφορες διαλέξεις που έριξαν φως σε ένα πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας και της πλούσιας πνευματικής και χριστιανικής παράδοσης στη χώρα μας, συγκεκριμένα στο κομμάτι που αφορά στην ιστορία και την παράδοση των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χειρογράφων, στην πολυεδρική τους αξία ως ιστορικές πηγές και στις καλλιτεχνικές ιδιαιτερότητες που φέρουν.
Τέτοιου είδους εκδηλώσεις στοχεύουν στη γνωριμία των ερευνητών και του ευρύτερου κοινού με ένα πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας και της πλούσιας πνευματικής παράδοσης στη χώρα μας, το οποίο δημιούργησαν, καλλιέργησαν και πρόβαλαν ανά τους αιώνες οι χριστιανοί ορθόδοξοι και που σήμερα φυλάσσεται στο Κεντρικό Αρχείο του Κράτους.
