Ο Ιερός Ναός του Αποστόλου Παύλου και Αγίου Αστείου ανεγέρθη με την πρωτοβουλία, τη φροντίδα, την αγάπη και τους πόρους που εξασφάλισε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος για την ανασυγκρότηση της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας και προς δόξαν Θεού.Ο θεμέλιος λίθος κατετέθη από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο τον Νοέμβριο 1994, ενώ οι εργασίες οικοδόμησης ολοκληρώθηκαν στις αρχές του 2002. Στον ιερό αυτό ναό, τον Νοέμβριο 1999, οι ορθόδοξοι του Δυρραχίου υποδέχθηκαν με δοξολογία τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο κατά την πρώτη επίσκεψή του στην Αλβανία. Οι πρώτες ακολουθίες άρχισαν να τελούνται από τη Μεγάλη Εβδομάδα του 2002.3 Μαΐου 2009, Κυριακή των Βαΐων, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος εγκαινίασε το Ναό με την τελετή των θυρανοιξίων, η οποία είναι μια από τις πλέον μεγαλοπρεπείς και πανηγυρικές ακολουθίες της Εκκλησίας μας.  
 
   Ιστορικά στοιχεία
    Η διάδοση του χριστιανισμού στο Δυρράχιο ανάγεται στους αποστολικούς χρόνους. Η παράδοση αναφέρει ότι πρώτος που κήρυξε σ’ αυτά τα μέρη ήταν ο ίδιος ο απόστολος Παύλος. Έκτοτε, το Δυρράχιο αναφέρεται συνέχεια ως μητροπολιτική και αρχιεπισκοπική έδρα, στην οποία υπάγονται κατά καιρούς διάφορες επισκοπές.Αρκετοί επιφανείς επίσκοποί της άφησαν τα ίχνη τους στην εκκλησιαστική και πνευματική ζωή του τόπου μας, ορισμένοι εκ των οποίων αναφέρονται ως μέλη οικουμενικών και τοπικών συνόδων. Επί πολλούς αιώνες, παρέμεινε η ιστορική έδρα των ορθοδόξων του αλβανικού χώρου. Από την ανακήρυξη του αυτοκέφαλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας (1937) ώς σήμερα, η έδρα της μεταφέρθηκε στα Τίρανα, αλλά ο ιστορικός της τίτλος αναφέρεται μαζί με την Αρχιεπισκοπή των Τιράνων.
 
    Το Δυρράχιο έχει αναδείξει αρκετούς αγίους. Πρώτος αναφέρεται ο απόστολος Καίσαρας (8 Δεκεμβρίου), τον οποίο τα Συναξάρια αναφέρουν ως τον πρώτο επίσκοπό του. Ο διάδοχός του, άγιος Άστειος (6 Ιουλίου), μαρτύρησε στα τέλη του 1ου μ. Χ. αι. Σύμφωνα με την παράδοση, σταυρώθηκε στα τείχη του κάστρου. Την ίδια μέρα μαρτύρησαν στο Δυρράχιο επτά χριστιανοί από την Ιταλία, οι άγιοι Περεγρίνος, Λουκιανός, Πομπήιος, Ησύχιος, Παππίας, Σατορνίνος και Γερμανός (7 Ιουλίου) επειδή μακάρισαν τον άγιο Άστειο κατά το μαρτύριό του, γι’ αυτό και τους έριξαν στη θάλασσα. Αναφέρονται επίσης και ο Άγιος Αντώνιος, Αρχιεπίσκοπος Δυρραχίου και μετέπειτα Θεσσαλονίκης (9ος αι.), ο οποίος εξορίσθηκε την περίοδο της Εικονομαχίας (2 Νοεμβρίου), αλλά και ο άγιος Ιωάννης Κουκουζέλης (γεννήθηκε στο Δυρράχιο κατά τον 12ο – 13ο αι.), σπουδαίος υμνογράφος και μελοποιός της Εκκλησίας μας, γνωστός για το πλούσιο συγγραφικό έργο του στον χώρο της βυζαντινής μουσικής.
 
    Τα ιστορικά μνημεία και οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις αποδεικνύουν περίτρανα την μακραίωνα χριστιανική παράδοση της πόλεως του Δυρραχίου, καθώς και των γύρω από αυτό περιοχών.
 
    Ο Απόστολος Παύλος και ο άγιος Άστειος υπήρξαν ανέκαθεν πολύ δημοφιλείς μεταξύ των χριστιανών του Δυρραχίου. Προς τιμήν τους ανεγέρθησαν κατά καιρούς ιεροί ναοί. Σήμερα, η ορθόδοξη κοινότητα του Δυρραχίου, εκτός του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου (ανακαινίστηκε το 1994 και 1997), διαθέτει και τον νεόδμητο Ιερό Ναό του Αποστόλου Παύλου και Αγίου Αστείου.

Στοιχεία του ιερού ναού

    Ο Ιερός Ναός του Αποστόλου Παύλου και Αγίου Αστείου ανεγείρεται απέναντι από τον χώρο όπου, ώς τον θρησκευτικό διωγμό του 1967, υπήρχαν ο Ιερός Ναός του Αγίου Σπυρίδωνος και η Μητροπολιτική έδρα.

    Τα αρχιτεκτονικά σχέδια του ναού καταρτίσθηκαν από το Γραφείο Τεχνικής Υπηρεσίας της Αρχιεπισκοπής, ενώ την εκτέλεση των εργασιών ανέλαβαν τοπικές κατασκευαστικές εταιρίες.

    Όσον αφορά τον ρυθμό του ναού, πρόκειται για διώροφη βασιλική μετά τρούλου, περικυκλωμένη από νάρθηκα. Η κατασκευή της είναι εξ ολοκλήρου σε οπλισμένο σκυρόδεμα επενδεδυμένο με πέτρα.

    
 
 
    Εξωτερικά, ο ναός είναι επενδεδυμένος με λευκή πέτρα (από την περιοχή Αρανίτας κοντά στο Μπάλσι), με διακοσμητικά τούβλα στα ημικυκλικά τόξα, τις κορνίζες και τα παράθυρα. Η σκεπή επικαλύπτεται με βυζαντινά κεραμίδια. Εσωτερικά, ο ναός εντυπωσιάζει με τα διακοσμημένα κιονόκρανα, τις βάσεις, τους κίονες και τον εξώστη.   
 
  Μετά το πέρας των εργασιών, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος φρόντισε και για τον εφοδιασμό του ναού με τα απαραίτητα λατρευτικά αντικείμενα, δωρίζοντας ο ίδιος το τέμπλο, τον επισκοπικό θρόνο (χειροποίητα ξυλόγλυπτα , έργα από γλύπτες του Πόγραδετς), 32 πολυελαίους, 5 ηλεκτρονικές καμπάνες κ.τ.λ. Επιπροσθέτως, πλήθος Δυρραχινών πιστών προσφέρουν τον όβολό τους για τις εικόνες του τέμπλου και τις τοιχογραφίες (έργα των εικονογράφων του Εργαστηρίου Εικονογραφίας της Αρχιεπισκοπής), το αναλόγιο του ψαλτηρίου (έργο του εργαστηρίου «Ναζαρέτ»), καρέκλες κ.τ.λ.
 
    Το ισόγειο έχει διαμορφωθεί σε πνευματικό κέντρο για διάφορες πνευματικές εκκλησιαστικές εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στη διάρκεια του έτους. Στον χώρο αυτό, εξοπλισμένο με σύγχρονο σύστημα αερισμού, βρίσκονται η βιβλιοθήκη, η μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων και υποδοχής, η θεατρική σκηνή, η κουζίνα, το εντευκτήριο, οι αίθουσες κατηχήσεως, οι χώροι για παιχνίδια κ.τ.λ.   
 
* * * * *
   Ο Ναός αυτός αποτελεί πράγματι σπουδαίο αρχιτεκτονικό έργο, που προστίθεται στα υπόλοιπα ιστορικά μνημεία του Δυρραχίου. Με γνώμονα πάντα τη μακραίωνα χριστιανική παράδοση της πόλεως στην οποία ανήκει, συμβάλλει και θα συμβάλλει και στο μέλλον στο να διδάσκονται και να βιώνουν ολόκληρες γενεές την πίστη των πατέρων τους και θα ενισχύει το όραμα και την προσδοκία της αιώνιας ζωής σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού, προβάλλοντας ταυτόχρονα την αγάπη και την αδελφοσύνη μεταξύ των ανθρώπων, προς δόξαν Θεού.

    Η ανέγερση και η λειτουργία του Ιερού Ναού Αποστόλου Παύλου και Αγίου Αστείου αναζωπυρώνει ακόμα περισσότερο τη χριστιανική ζωή του Δυρραχίου και τονίζει τις αποστολικές του καταβολές, οι οποίες το συγκαταλέγουν ανάμεσα στις πόλεις του ευρύτερου ευρωπαϊκού περίγυρου, που αξιώθηκαν να δεχθούν τον χριστιανισμό από τον ίδιο τον Απόστολο Παύλο.

Μετάφραση Pirro Kondili

Επιμέλεια Θεοδώρα Τζόλα

Φώτο: Αρχηδιάκονος Άστιος

 

Kisha e Apostull Pavlit dhe e Shën Astit
Lagja 3, Rruga “Skënderbej”, pranë BKT, Durrës.
Tel/Faks: 052 230 767
Post Views: 298