ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ Α.Α. ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΜΟΣΧΑΣ
ΚΑΙ ΠΑΣΩΝ ΤΩΝ ΡΩΣΣΙΩΝ κ.κ. Κ Υ Ρ Ι Λ Λ Ο Υ ΣΤΗΝ
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
28-30 Απριλίου 2018
ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ
Προσφώνηση
της Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Τιράνων,
Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου
Χριστός Ανέστη! Krishti u Ngjall! Христос Воскресе!
Με πασχαλινή χαρά, βαθύτατη τιμή και αδελφική αγάπη Σας υποδεχόμαστε, Μακαριώτατε και Αγιώτατε Πατριάρχα Μόσχας και πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλε, στον Καθεδρικό αυτό Ναό της Αναστάσεως του Χριστού, στην καρδιά της πρωτεύουσας της Αλβανίας˙ «Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».
Έρχεστε, αυτή τη φορά, στην πρώτη επίσκεψή Σας ως Προκαθήμενος της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ρωσσίας, η οποία τον προηγούμενο αιώνα διήλθε διά πυρός και ύδατος και ο Κύριος εξήγαγε αυτήν εις αναψυχήν, σε νέα περίοδο αναπτύξεως. Προ ολίγων μηνών, τον Νοέμβριο του 2017, εορτάσαμε στη Μόσχα τα 100 χρόνια απο την έναρξη του φοβερού εκείνου αντιθρησκευτικού διωγμού, ο οποίος συγκλόνισε την οικουμένη. Νέος ακόμα παρακολουθούσα με συγκίνηση και βαθύ θαυμασμό τον ηρωισμό των Ορθοδόξων κληρικών και λαϊκών, κατά τη διάρκεια του αδυσώπητου αθεϊστικού διωγμού στη Σοβιετική Ένωση.
Εσείς, Φίλτατε Άγιε Αδελφέ, ζήσατε τα παιδικά και νεανικά σας χρόνια μέσα στην πολύμορφη δοκιμασία της αντιθρησκευτικής θύελλας με ζωντανή πίστη, με την αντοχή του πνευματικού DNA της ευσεβούς οικογένειά Σας. Με ενθουσιασμό και τόλμη αφιερωθήκατε στην Εκκλησία.
Ενθυμούμαι, όταν για πρώτη φορά συναντηθήκαμε το 1968 σε μία Συνέλευση του Παγκοσμίου Οργανισμού Ορθοδόξου Νεολαίας «Σύνδεσμος» στη Σουηδία, τον λαϊκό Θεολόγο, που είχε έρθει ως πρώτος αντιπρόσωπος της Ορθοδόξου νεολαίας της Σοβιετικής Ενώσεως. Έκτοτε αναπτύχθηκε μία βαθύτατη εκτίμηση και ειλικρινής φιλία εν Χριστώ. Στις επόμενες δεκαετίες, επανειλημμένως συνεργαστήκαμε σε ποικίλες Εκκλησιαστικές Επιτροπές, σε Διορθόδοξα, Διαχριστιανικά και Διαθρησκειακά Συνέδρια και Συμβούλια. Δεν λησμονώ τη δυναμική παρουσία Σας, την ευγένεια, τη χαρούμενη διάθεση, την καθαρότητα σκέψεως, τη δημιουργική συμβολή. Η ανάδειξή Σας προ εννέα ετών στην κορυφή της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ρωσσίας, πρόσφερε νέες μεγάλες δυνατότητες στην αξιοποίηση των ιδιαιτέρων προσόντων Σας στην πολυδιάστατη εκκλησιαστική Σας προσφορά.
* *
Όσο για την Εκκλησία της Αλβανίας είναι γνωστή η μοναδικότητα της οδύνης που πέρασε. Από το 1944 έως το 1967, υφίστατο τον γνωστό κομμουνιστικό αθεϊστικό διωγμό, όπως και οι άλλες χώρες, όπου είχε επικρατήσει αυτό το σύστημα. Από το 1968, συνέβη κάτι μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία. Με το επίσημο Σύνταγμά της η Αλβανία ανακηρύχθηκε απόλυτα αθεϊστικό κράτος. Με τον πιο βίαιο και αδυσώπητο τρόπο, η θρησκευτική πίστη ενταφιάστηκε για 23 ολόκληρα χρόνια. Στη δεκαετία του 1980, όσοι παρακολουθούσαμε τα γενόμενα είχαμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι έσβησε οριστικά από τον χάρτη η Εκκλησία της Αλβανίας. Δόξα τω Θεώ όμως, από το 1991 ζούμε μέσα στην πνοή και τη χαρά της Αναστάσεως.
Είναι ευρύτατα γνωστό ότι η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας αναθεμελιωμένη στο μόνο σταθερό θεμέλιο, που είναι ο Χριστός, συνεχίζει να αναπτύσσεται μέσα στο πασχαλινό φως. Παράλληλα με την καθαρώς εκκλησιαστική ανασυγκρότηση, η Εκκλησία της Αλβανίας ανέπτυξε πρωτοποριακά προγράμματα στους τομείς υγείας, εκπαιδεύσεως, πολιτισμού, οικολογίας και με την παρουσία και τη δράση της συμβάλλει ουσιαστικά στη γενικότερη ανοικοδόμηση καθώς και στην πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη της Αλβανίας. Δεν θα αναφερθώ περεταίρω στις προσπάθειες που έχουν γίνει. Στο σύντομο ταξίδι Σας θα διαπιστώσετε ορισμένα από τα επιτεύγματα και τις ιδιαίτερες πρωτοβουλίες.
Επίσης, η Εκκλησία της Αλβανίας μετέχει δημιουργικά στα πανορθόδοξα δρώμενα, στις παγχριστιανικές προσπάθειες, στον διαθρησκειακό διάλογο.
Προσωπικά, στις δεκαετίες του 1960 έως 1980 είχα δύο μεγάλες αγάπες: α) Την αναζωπύρωση της Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής σε νέα σύνορα, με άμεση προοπτική την Αφρική, και β) την πανεπιστημιακή θεολογική και θρησκειολογική έρευνα και συγγραφή. Όταν όμως σταμάτησε ο αντιθρησκευτικός διωγμός και μου ζητήθηκε από την Εκκλησία, συγκεκριμένα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, που είχε εκχωρήσει το Αυτοκέφαλο στην Εκκλησία της Αλβανίας και έχει την μέριμνα των εν περιστάσει ευρισκομένων Εκκλησιών, αισθάνθηκα το χρέος να παραμερίσω σχέδια, προτιμήσεις και αγάπες και να υπακούσω στο απρόοπτο και παράδοξο θέλημα του Θεού. Η απόφαση, αλλά και η μετέπειτα πορεία δεν ήταν εύκολες. Χάριτι όμως Θεού, βιώσαμε ιδιαίτερα το ψαλμικό «ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ·» (Ψαλμ. 22:4).
Με θερμή ευχαριστία αναλογίζομαι την ειδική αυτή αποστολή, που μου ανέθεσε η Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως αλλά και τις άλλες Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες και βέβαια την Εκκλησία της Ρωσσίας για την αμέριστη εμπιστοσύνη και συμπαράσταση.
Και σήμερα στον Καθεδρικό αυτό Ναό της Αναστάσεως του Χριστού δοξολογούμε και ευγνωμονούμε από κοινού τον Θεό των εκπλήξεων και των θαυμασίων, που δεν παύει να μας χαρίζει «ὑπερεκπερισσοῦ ὧν αἰτούμεθα ἢ νοοῦμεν».
Με αισθήματα ολοψύχου αδελφικής αγάπης και βαθυτάτης τιμής, Σας υποδεχόμεθα σήμερα, Άγιε Αδελφέ, Πατριάρχα Μόσχας και πασών Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλε. Και εκ βαθέων ευχόμεθα, με τις πρεσβείες και την έμπνευση του Αγίου Κυρίλλου, το όνομα του οποίου φέρετε, να συνεχίσετε την εκκλησιαστική Σας προσφορά με τη θεοκίνητη σοφία και τους ανοικτούς οραματισμούς εκείνου. Ο Τριαδικός Θεός να Σας χαρίζει επι έτη πολλά ακαταπόνητη υγεία, με θερμουργό πίστη και Σταυροαναστάσιμο φρόνημα, ώστε, καθοδηγούμενος από το Άγιο Πνεύμα, να οδηγείτε τον ευλαβή ρωσσικό λαό σε διαρκή πνευματική καρποφορία και να ακτινοβολείτε στη σύγχρονη εποχή το φως του Σταυρού και της Αναστάσεως.
Христос Воскресе! Krishti u Ngjall! Χριστός Ανέστη!