Άρχισαν οι εργασίες αναστήλωσης στο ναό και στο κονάκι της μονής της «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» στο Αθάλι της Χειμάρρας.
Μετά από την έγκριση από το Εθνικό Συμβούλιο της Υλικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του προσχεδίου που εκπόνησε ο Πυρήνας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας: «Αναστήλωση στο ναό και στο κονάκι της μονής της «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» στο Αθάλι της Χιμάρας, κατά τη διάρκεια του 2022. Ο Πυρήνας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς είχε εκπονήσει την εφαρμογή του σχεδίου παρέμβασης στην εν λόγω μονή, που συνοδεύονταν με εγκύκλιο κι αίτημα του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου.
Ο Αρχιεπίσκοπος εκτιμά τη συγκεκριμένη μόνη όχι μόνο ναό του Θεού με τις πολιτιστικές και ιστορικές αξίες που κουβαλάει, αλλά και ως σημαντικό αίτημα της κοινότητας, για τους κατοίκους της οποίας ο ιερός αυτός τόπος έχει μετατραπεί σε προορισμό προσκυνήματος, με πάμπολλες ιστορίες θαυμάτων από τους πιο πρώιμους χρόνους.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πολύ νωρίς, μετά την έγκριση και την απόκτηση δικαιώματος για την έναρξη των εργασιών, με την ευλογία και την εξασφάλιση των κονδυλίων από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους άρχισαν οι εργασίες.
Η μονή στο Αθάλι:
Βρίσκεται στο όρος Αθάλι, όχι πολύ μακριά από την πόλη της Χιμάρας.
Στη σημερινή κατάσταση, από το κτίσμα της μονής έχουν διασωθεί ο ναός κι ένα δυόροφο ερειπωμένο κατά το ήμισυ κτίριο. Ο ναός κτίστηκε το 1795. Είναι βασιλικού ρυθμού με τρεις αψίδες, με εσωτερικές διαστάσεις 10,10 Χ 5,10 μ. Η κεντρική αψίδα καλύπτεται με ξύλινη δομή, ενώ στις παράπλευρες αψίδες έχουν δημιουργηθεί τετράγωνοι πυρήνες, διαχωρισμένοι μεταξύ τους με θόλους που συνδέουν τις κολόνες με τους απέναντι τοίχους, που καλύπτονται με κυλινδρικά κεμέρια, με άνοιγμα προς την κεντρική αψίδα.
Ο χώρος του βωμού διαχωρίζεται από πέτρινο εικονοστάσιο αρκετά ψηλό με τρεις εισόδους. Το δάπεδο είναι υπερυψωμένο τρία σκαλοπάτια από το υπόλοιπο χώρο του ναού, ενώ καλύπτεται από το ίδιο ταβάνι. Η αψίδα δε βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του ανατολικού τοίχου, αλλά είναι λίγο παραμερισμένη, παίρνοντας χώρο από το δια Κωνικό κι αφήνοντας περισσότερο χώρο στο proteizisit. Επί του δυτικού τοίχου υψώνεται το καμπαναριό. Αυτή η δομή της σκεπής του ναού δεν είναι συνηθισμένη για του ναούς αυτού του ρύπου και εικάζεται ότι μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας μετέπειτα ανακατασκευής.
Μολονότι δε διασώζονται ίχνη της παλιάς σκεπής, φυσιολογικό είναι να εικάζουμε ότι ήταν με κυλινδρικά κεμέρια, όπως στην περίπτωση του ναού του Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Παλέρμο. Οι βλάβες που υπέστησαν οι υποστηρικτικές δομές κατέστησαν αναγκαίο την κατασκευή κόντρα στηριγμάτων στους εξωτερικούς τοίχους.
Ο ναός έχει κανονική τοιχοποιία με γωνίες και κορνίζες με πελεκημένη πέτρα. Με πελεκημένη πέτρα κτίστηκε και η τοιχοποιία της αψίδας, η οποία καταλήγει σε πέτρινη κορνίζα, αποτελούμενη από μια οδοντωτή σειρά σε μορφή πριονιού μεταξύ δύο ευθύγραμμων σειρών. Η σκεπή δύο επιπέδων, με τομή στην ανατολική πλευρά, καλύπτεται με βυζαντινά κεραμίδια.
Τυπολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το μισό ερειπωμένο κτίριο της μονής. Είναι δυόροφο, ο κάτω όροφος του οποίου χρησίμευε ως κατώγι, ενώ ο άνω όροφος ως κατοικία. Η είσοδος στον άνω όροφο γίνεται με εξωτερική πέτρινη σκάλα που καταλήγει σε ευρύ εξώστεγο, ανοικτό μπροστά και προστατευόμενο από τις άκρες από την επέκταση των πλαγίων τοίχων.
Άλμπουμ φωτογραφιών:
