Αφού επιτέθηκαν κατ’ επανάληψη στον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο, κ. Αναστάσιο, αφού επιτέθηκα και σε όλους όσοι εργάζονται για την Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας, αφού κατασκεύασαν κάθε λογής ψευδολογήματα για τους ιερούς κανόνες και ορθόδοξα καταστατικά, αφού διαστρέβλωσαν την ιστορία της πίστεώς μας, τώρα ήρθε η σειρά και των αγίων μας. Τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις σε ορισμένα ΜΜΕ, τα οποία λασπολογούν έναν από τους πλέον τιμώμενους αγίους από τους Αλβανούς και ευρύτερα, τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό (μαρτύρησε το 1779).
Ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευάσματα σχετικά με τον άγιο Κοσμά είναι ότι η τιμή του δεν υπήρξε ποτέ ανάμεσα στους χριστιανούς ορθοδόξους της Αλβανίας, και αν άρχισε κάποτε, άρχισε το 1961, όταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο το ανακήρυξε επίσημα άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας και όρισε η μνήμη του να τιμάται στις 24 Αυγούστου. Φυσικά και οι ισχυρισμοί αυτοί είναι αβάσιμοι. Η τιμή του βς τοπικού αγίου ανάγεται στον 18ο αι. σε όλες τις περιοχές όπου συνέβαλε τα μέγιστα προκειμένου να αφυπνίσει τις καταπιεσμένες συνειδήσεις των ορθοδόξων από την μακριά νύχτα της Τουρκοκρατίας, αναχαιτίζοντας έτσι σε μεγάλο βαθμό τον εξισλαμισμό των κατοίκων τους. Το μαρτυρεί άλλωστε η συνείδηση του ορθόδοξου λαού της Αλβανίας, οι τοιχογραφίες και οι εικόνες, οι ιερές ακολουθίες προς τιμή του αγίου, η Ιερά Μονή που τιμάται στο όνομά του, για την ανέγερση του οποίου φρόντισε ο Αλή Πασάς ο Τεπελενλής (1814-1815), προπάντων δε, το μαρτυρεί η τιμή ολόκληρου του λαού, ακόμη και των αλλόδοξων, οπουδήποτε έδρασε και κήρυξε.
Ανάμεσα σε πολλές άλλες, μια από τις σπουδαιότερες μαρτυρίες της τιμής του αγίου πριν το 1961, η οποία καταρρίπτει τους ισχυρισμούς των αντιορθοδόξων, είναι τα όσα έχουν γράψει και δημοσιεύσει δύο από τις επιφανέστερες προσωπικότητες της Εκκλησίας μας, ο Φαν Νόλι και ο πρώτος κανονικός Αρχιεπίσκοπος Χριστοφόρος Κίσση.
Ο Φαν Νόλι δημοσίευσε το 1947 στη Βοστόνη το Εορτολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Στον πρόλογό τονίζει ότι: “Τη μετάφραση την έχουμε κάνει από την ελληνική, με εξαίρεση τα αναγνώσματα του αγίου Κοσμά του εκ Βερατίου, την οποία παραφράσαμε από την αλβανική εκδοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου της Αλβανιας, ενώ στις σελίδες 754-763 παραθέτει την ακολουθία του αγίου.
Άρα ο Φαν Νόλι ήδη το 1947 (άρα πριν το 1961) τον αποκαλεί “άγιος Κοσμάς ο εκ Βερατίου” και την ακολουθία του την παίρνει ααπό την έκδοση του 1935 του Χριστοφόρου Κίσση, ο οποίος έχει γράψει αρκετά για τον άγιο Κοσμά.
Άρα, για τους Φαν Νόλι και Χριστοφόρο Κίσση, ο άγιος Κοσμάς δεν ήταν ούτε αντιαλβανός και ούτε “μη άγιος”, όπως διατυμπανίζουν κάποιοι μη ορθόδοξοι κύριοι.
Στη συνέχεια παρουσιάζουμε τρία έγγραφα, τα οποία αποδεικνύουν την τιμή και την παλαιότητα αυτής της τιμής προς τον άγιο Κοσμά ανάμεσα στους Αλβανούς:
– Απόσπασμα από το βιβλίο του Φαν Νόλι “Εορτολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας”, Βοστόνη 1947 (Το λειτουργικό βιβλίο που χρησιμοποιούμε σήμερα στους ιερούς ναούς της Εκκλησίας της Αλβανίας)
– Το εξώφυλλο του βιβλίου του Χριστοφόρου Κίσση για τον άγιο Κοσμά “Βίος και ακολουθία του Νεομάρτυρα και Ισαποστόλου αγίου Κοσμά”, Κορυτσά 1931.
– Τοιχογραφία του 19ου αι. στην ομώνυμη ιερά μονή.
